تایبەت بە رۆژی کورد
بڕیار وایە لە حەوتی ڕەشەممەی ئەمساڵدا هەڵبژاردنەکانی مەجلیسی شووڕای ئیسلامی و مەجلیسی خوبرەگان لە ئێران بەڕێوە بچێ، بەرپرسانی کۆماری ئیسلامی لە ڕاگەیەندنەکاندا هەموو هەوڵێک دەدەن خەڵک بۆ سەر سندووقەکانی دەنگدان ڕابکێشن و سیمایەکی دیموکراتیک بە هەڵبژاردنەکانی ئەمساڵ ببەخشن، بەشی زۆری حیزب و لایەنە سیاسییەکانی خۆرهەڵاتی کوردستان بایکۆتی هەڵبژاردنەکانیان کردووە و داوایان لە خەڵک کردووە بەشداری لە هەڵبژاردنەکاندا نەکەن. رۆژی کورد بە پێویستی زانینی لە تەوەرێک دا پرسی بەشداریکردن و بەشداری نەکردن لە هەڵبژاردنەکاندا لەگەڵ نووسەر و رووناکبیران و هونەرمەندانی خۆرهەڵات بخاتە بەر باس.
لە بەشی بیست و یەکەمی ئەو تەوەرە دا دڵشاد هەورامی، چالاکی سیاسی بەم شێوەیە ڕای خۆی دەردەبڕێ:
“گرینگ ئەوەیە کە منی بەردەنگی پرسیارەکەت کێمو سەر بە چە سینفێکی کۆمەڵگەم. چاوەروانیەکانم لە دەسەڵات چییەو بە چیو چەندو چۆنیەتی رازیو قانیعم. وەڵامی ئەم پرسیارە دەکرێ بۆ بەشێکی کۆمەڵگە ئەرێ و بۆ بەشێکی نا بێت کەوابو دەلیلو بورهانەکانی هیچ یەک لەو دوو دەستەیە ناتوانێ تەواو بێت چٶن هەرکەس لە درگای بەرژەوەندیو دۆخی خۆیەوە لە باسەکە دەروانێت. بەڵام بە نیسبەت ئەو دوو بۆچوونەی ناو ئەحزابی کوردی رۆژهەڵاتی کوردستان بە نیسبەت هەڵبژاردنەکانی مانگی داهاتوو. ئێمە وەک ئەحزابی کوردی بە کردەوە سالانێکە لەو حیزبیە ئینقلابیو چەک لەشانە دوور کەوتووینەتەوە، حیزبێک کە چەکو هێزی پێشمەرگەو بوونی لە ناوخۆدا جۆرێک شوناسی بۆ دروست کردبوو کە خودی شوناسەکە وەڵامی بۆ زۆر پرسی سیاسی و کۆمەڵایەتیو… کوردستان و ئێران پێبوو. روخاندنی دەسەڵاتی تارانو هەوڵدان بۆ بەرپا کردنو دروست کردنی دەسەڵاتێکی خەڵکیو دێموکرات و قۆربانیدان و بە کردەوە تێکۆشان بۆ وەدیهێنانی ئەو ئامانجانە لە تۆ بەرهەلەستکار هەیبەتێکی دروست کردبوو کە حیسابت لە گەل تاران و باسەکانی پەیوەندیدار بە سیاسەتی حکومەتی ئیسلامییەوە شەفافو لە هەمانکاتدا لەسەر حەقو جێ قەبوڵی خەڵک بوو، بەڵام ئایا ئێستاش ئێمەی حیزبی کوردی لە رۆژهەڵات هەمان رومەتو هەیبەتین کە تێکۆشانمان پاساوی گونجاوی داواکاریەکانمان بێت لەخەڵک؟ ئەمە جیا لەوە کە کۆمەڵگەش لەم سێ دەهەیەدا ئالوگۆری زری بە خۆوە بینیوەو کۆماری ئیسلامیش قۆناخی شەڕ و شۆکی مردنی خۆمەینیو چەندین وردە لەرزەی لە بونیادی دەسەڵاتی خۆیدا تێپەراندووە.
کەوابوو منی بەرهەلەستکاری کۆماری ئیسلامی بە بێ شەفاعەتی چەکو پاساوی شەهید بوونی پێشمەرگەو ئامانجی رووخاندن سەرچاوەی هیوا بە دوارۆژێکی ئازاد و سەربەست نەماوم بۆ خەڵک، بەڵێ لە مێژە حیزبی کوردی لە رۆژهەڵات ئەبێ وەڵام و پاساوێک ئەقلانیو جێئیعتباری هەبێ بۆ گشت پرسیارێکو دەلیلێکی قەناعەترێژکراویش بۆ گشت داواکارییەکی لە خەڵک. لێرەدا من ئەو پرسیارە ئەوروژێنم کە لە ئەگەری بەشداری نەکردنی کوردەکاندا کە بەردەنگی حیزبەکانن کۆماری ئیسلامی چ زەبرێکی وێ دەکەوێت؟ وەڵام هیچ ئەمە قەناعەتی منە چۆن لانیکەم ئەم سیو ئەوەندە سالە ئێمە خاوەنی ئەو ئەزمونەین کە ناوچە کوردییەکان بە تایبەت و گشت ئێران لە قاڵبێکی گەورەتردا نەیانتوانیوە لە دەنگی راستەقینەی خۆیان خاوەن دەرکەون. دەستکاری کردنی ژمارەکان لە ناوچە مەحرومەکاندا بۆ کۆماری ئیسلامی ساناترە لەوەی کە بگرە منو تۆ بیری لێکەینەوە، ئەگەر ئەم راستییە تاڵەت لە بەرچاو بێت ئەوە بەو ئاکامە دەگەیت کە بەشداری نەکردن هیچ لە دۆخەکە ناگۆرێت. ئەمما لە بەرانبەردا لایەنگرانی بەشداری کردنیش هەن کە دڵخۆشن بە کۆمەلێک ئەزمونی میللەتانی دیکەو ئەوانیش قسەی خۆیان هەیەو هیوادارن لە رێگای بەشداری خەڵکەوە دەسەڵات ئالوگۆری چکۆلە بە خۆیەوە ببینێ کە لە درێژخایەندا خەتمیخێر بێت و دەسەڵاتێکی دیکتاتۆر رێفۆرمیزە بکرێتو لە هەناویەوە کۆمارێکی دێموکراتیکی خەڵکی لە دایک بێت. ئەم دەستە لەوانەی کە بایکۆتی هەڵبژاردن ئەکەن بە بروای من زیاتر لە هەڵەدان و با کوردانەتر بێژم داماوترن، کۆرتو پوخت ئەلێن ئەوەی جوڵانەوەی کورد لە رۆژهەڵات پێنەکرا شایەد کوڕەزای خومەینیو سەرۆک وەزیری دەورانی ئیمامو… بتوانن بیکەن. ئەمە ئەوپەری داماویو شکانی جوڵانەوەیە کە ئەم جۆرە لێکدانەوە نوێنەرو سیمایەتی، ئەمە بەو مانایە نییە کە دەستەی بایکوتکەر بەهێزترن و کەمتر لەو رۆحیە شورشگێریر دورکەوتبنەوە هەردوولا بەیەک رادە دەستەو وەستانین، ئەمە کۆستە تراژیدیاو زر شتیتریشە کە هەر کەسەو تەعبیری خۆی هەیە بۆی.
کۆتا کەلام، حیزبی کوردی بەو تەواناو هێزەوە کە نییەتی حالیەن، بەو چەند بالیو چەند دەستەیەوە کە هەیەتی حالیەن سەرچاوەی هیوای میللەت نەماوە ئەمە روانگەی منی دڵشادە کەوابو ناتوانێ شوێندانەر بێت لەسەر نەزەر و کارەکانی کۆمەڵگەکەی. نە بایکۆت نە هاندانی خەڵک بۆ بەشداری کارتی فیشار نین لەسەر تاران لەم حالو وەزعەدا کە ئێمە هەین. جیا لەوە گرینگتر لە هەموو شتێ حیزبەکانی ئێمە هیچ پرۆژەو میکانیزمێکی دیاریکراو کار لەسەر کراویان نییە لە هەردوو بەرەی سەرەوە، لەوە خرابتریش هیچ وەڵامێکیان بۆ ئەو پرسیارە گرینگە لا نییە کە ئەگەر بەشداریمان کرد یا نەکرد و وەزعەکە خراپتر بوو ئێوە جێگرەوەتان بۆ دۆخی خرابتر چییە؟ واتە هێزو تەوانای دلنیایی دانیان بەخەڵک نییە لە هەمانکاتدا جسارەتی خەت دیاری کردن بە خۆیان ئەدەن.، ئەمە لای من کارەساتە و هیچیتر.
دوا کەلام. لێگەرێن با خەڵک خۆی بریاری خۆی بدات، ئێمەی حیزبی بە گشت حیزبەکانەوە مەجبورین لەم قۆناخەدا ئیعتراف بەوە بکەین خەڵک لە ناوخۆ پێشرەوی خەبات و داخوازییەکانی خۆیەتی.”