ڕۆژی كورد :
كهمپهینی “هانای ڕۆژههڵات” بۆ به هاناچوونی لێقهوماوانی تووشبوو به پهتای كڕۆنا و ههموو توێژه كهمداهاتهكانی كوردستان و خزمهتی خۆبهخش له ههموو شار و شارۆچكهكانی كوردستان بۆ ڕاگرتنی پاك و خاوێنی جاده و شهقام و كۆڵانهكان و یارمهتی ههموو چین و توێژهكانی نهتهوهكهمان دامهزراوه و له ماوهیهكی كۆرتدا له لایهن زۆر كهس له نووسهران، شاعیران، هۆنهرمهدان و ڕۆشنبیران و ناوهنده دهولهتییهكان و مافی مرۆڤییهكان له ناوخۆ و دهرهوهی وڵات پشتگیری كراوه هاوڕێی خۆشهویست كاك “ئیدریس پیری” یهكێكه له دامهزرێنهرانی بیرۆكهی كهمپهینی هانای ڕۆژههڵات و تا ئێستاش له گهل ئهو كهمپهینه هاوكاره ههر بۆیه وهكوو ناوهندی “ڕۆژی كورد” ههوڵمان دا به ناساندنی بهڕێزیان و چهن پرسیارێكمان ئاراستهی بهڕێزیان كرد كه زۆر به دڵ فراوانی وهڵامی پرسیارهكانی ئێمهیان ناردهوه ئێمهش لێرهوه وتووێژی ناوبراو ئهخهینه بهر چاوی بینهرانی ناوهندهكهمان و پشتگیری ناوهندهكهمان له كهمپهینهكهیان و ئهو ئهركه پیرۆزه نیشتمانی و نهتهوهییهیان ڕادهگهینین و هیوای سهركهوتن و بهردهوامییان بۆ دهخوازین.
من ئیدریس پیری لە داییك بووی ساڵی 1368ی هەتاوی لە شاری سنەی سەر بە پارێزگای سنە، و دانیشتووی وڵاتی ئاڵمانم. تا قۆناغی مام ناوەندیم لە رۆژهەڵات خوێندووە لە ساڵی 2007ی زاینییەوە ئەندامی كۆمەڵەم و لە ماوەی خەباتی سیاسی و چالاكی مەدەنی و رێكخراوەییمدا وێڕای زیندان و دەستبەسەر كردنم بە هۆی چالاكی سیاسی لە لایەن كۆماری ئیسلامی ئێرانەوە، لە دەیان رێكخراوە و ناوەندی كەلتووری بەشدار بووم و ئێستاكەش وێڕای چالاكی سیاسی لە چەندین رێكخراوەی لاوان و ژینگەپارێزی و دژی مادەهۆشبەرەكان و كەمپەینی مەدەنی و خۆبەخشانەوە و ناوەندی كەلتووری و هۆنەری كوردی و ئاڵمانی بەشدارم.
پرسیاری 1- هانای ڕۆژههڵات چۆن و به چه مهبهستێك دامهزراوه ؟
وهڵام : بە لە بەر چاو گرتنی ئەوەی كە باروودۆخی ئابووری خەڵكی رۆژهەڵات لە ماوەی چەند دەیەی رابوودا لە نزمترین ئاستایەو بێكاری و نەبوون و كەم بوونی داهات لە كوردستانی رۆژهەڵات و هەروەهاش كەمتەر خەمی و بەرپرسانی رژیم لەم بوارەدا گوشاری لە رادەبەدری خستووەتە سەر شارومەندان، لە لایەكی دیكەوە هاتنی كرۆنا و قەرەنتینە بوونی خەڵكی رۆژهەڵات و داخستنی شوێنی كارەكانیان گوشاری ئابووری لە سەر خەڵكی رۆژهەڵات بە چەندین پلە زیادتر كردەوەو بەو هۆیەوە خەڵك ناچارن وێڕای مەترسی تووش بوونیان بە كرۆنا بە مەبەستی دابین كردنی بژیوی ژیانیان لە ماڵ بێنە دەرەوەو ئەوەش كۆمەڵگای رۆژهەڵاتی روو بە كارەساتێكی مرۆیی پاڵ پێوە دەنا. هاوكات لە گەڵ هاتنە ئارای ئەم باروودۆخە و بە دوای بڵاوبوونەوەی پەتای كرۆنا لە ئێران و كوردستانی رۆژهەڵات، دەیان كەمپەین و كومیتە و گروپی خۆبەخش لە رۆژهەڵات بە مەبەستی بەرنگاربوونەوەی ڤایرۆسی كرۆنا و پاراستنی گیانی شارۆمەندان لەو پەتایە و یارمەتی دانی خەڵكی كەمداهات لە پێناو لە ماڵ مانەوەی خەڵك لە ماڵ و پاراستنیان لە پەتای كرۆنا ساز كران. بەڵام ئەم كەمپەینە خۆبەخشانەی ناوخۆ پێویستیان بە سەر چاوەیەكی ئابووری و پشتیوانێك هەبوو تا بتوان درێژە بە كارەكانیان بدەن، كەمپەینی هانای رۆژهەڵات لە سەر بنەمای یارمەتی دانی خەڵكی كەم داهاتی رۆژهەڵات و ئەو كەمپەین و گرووپە خۆبەخشانە لە كاتی بڵاوبوونەوەی پەتای كرۆنا دامەزرا. ماوەی زیادتر لە مانگێك پێش ئێستا ژمارەیەك لاوو خەڵكی خۆبەخشی رۆژهەڵات، لە وڵاتی ئاڵمان بە هەست بە بەرپرسیاریەتی كردن لە بەرانبەر چارەنووسی خەڵكی رۆژهەڵات و لە بەرچاو گرتنی ئەو خاڵانەی كە ئاماژەم پێدان یەكەمین یارمەتییەكانمان لە وڵاتی ئاڵمان كۆ كردەوەو بە ناوی یارمەتی كوردانی دانیشتووی وڵاتی ئاڵمان و دەرەوەی وڵات بۆ كەمپەینە خۆبەخشەكانی رۆژهەڵات كە لە دژی كرۆنا چالاكی گەنبڕ كردن و كۆنتڕۆڵی رێگاكانی شاروو گوندەكانیان دەكرد هێندرایەوەو دوابەدوای ئەوە ئەم بیرۆكەیە كە چلاكییەكانمان بە شێوەیەكی رێكخراوەییتر ئەنجام بدەین هاتە ئاڕاوەو كەمپەنی هانای رۆژهەڵاتمان دامەزراند.
پرسیاری 2- دامهزرێنهرانی هانای ڕۆژههڵات كێن و له لایهن چه ڕێكخراو و ناوهندێكی مافی مرۆڤییهوه پشتیوانی دهكرێن؟
وهڵام : هانای رۆژهەڵات پێكهاتوو لە دەیان شاروومەندی خۆبەخشی دەرەوەی وڵاتە و زۆربەی ئەو كەسانە خەڵكی كوردستانی رۆژهەڵاتن كە ئێستاكە لە دەرەوەی وڵاتدا نیشتەجێن، بەڵام چەندین كەسایەتی دیكەی پارچەکانی تری کوردستان و خەڵكی وڵاتانی دیكە لەوانە فەڕانسە، ئاڵمان، نۆروێژ و هەتد بەم كەمپەنەوە پەیوەست بوون ئێستاكە لە یەكێك لە بەشەكانی كەمپەیندا وەكوو باقی ئەندامانی كەمپەین خۆبەخشانە چالاكی دەكەن، و لە وڵامی بەشی دووهەمی پرسیارەكەتاندا رایدەگەینم كە تاكوو ئێستا هیچ رێكخراوە و ناوەندی مافی مرۆڤی پشتیوانی لێ نەكردوون هەموو ئەركەكانی هانای رۆژهەڵات لە لایەن ئەندامانی ئەو كەمپەینەوە بەڕێوە دەچێت، بەڵام كەسایەتی و چالاكی مافی مرۆڤ وەكوو تاكە كەس بەشداروو پشتیوانی هانای رۆژهەڵاتن.
پرسیاری 3- چالاكییهكانتان له چه بوارێك و چۆن ئاراسته دهكرێن؟
وهڵام : یارمەتییەكانی هانای رۆژهەڵات بە شێوەی مادی و لە سەر داواكاری كەمپەین و رێكخراوەو گروپە خۆبەخشەكانی ناوخۆی رۆژهەڵات هەناردەی ناوخۆی رۆژهەڵات دەكرێن و لە لایەن چالاكانی خۆبەخش و خەڵكی رۆژهەڵاتدا لە نێوان خەڵكی كەمداهاتی شاروو گوند و ناوچەكانی روژهەڵاتدا بە شێوەی پێداویستی پزیشكی و مادەی دژەگەن، دەمامك و دەستكێش و لیباسی تایبەتی پزیشكی دژەگەن و بەستەی خواردەمەنی و یارمەتی نەقدی هەتد لە نێوان خەڵكی كەمداهات و كەمپەینەكانی ناوخۆدا دابەش دەكرێن.
پرسیاری 4 – ئهندامانی ناوهندهكهتان زۆرتر كێن و بهرپرسیاریهتییهكانیان و پانتایی خزمهتهكانتان چییه ؟
وهڵام : هەروەك پێشووتر ئاماژەم پێ كرد هانای رۆژهەڵات هەڵقۆڵاوی هەستی نیشتمان دۆستی و مرۆڤ دۆستی ژمارەیەكی خۆبەخشی دانیشتووی دەرەوەی وڵاتە و بە لە بەرچاو گرتنی ئەوەی كە زۆربەی پەنابەرو دانیشتوانی كوردی دەرەوەی وڵات، بە هۆی كێشەی سیاسی و كۆمەڵایەتی و چالاكی مەدەنییەوە ناچار بە هەڵبژاردنی وڵاتی دووهەم بۆ شوێنی ژیانیان بوون، ئەتوانم بڵێم بە ڕەچاو كردنی ئەو خاڵانە زۆری ئەندامانی هانای رۆژهەڵات لەو پەنابەرە كوردانە بەو روانگەو كارنامەی چالاكییەوە پێك هاتووە.
پرسیاری 5 – چالاكی و خزمهتگوزارییهكانتان له كام بهشی كوردستان بهڕێوه دهچێت و ئایا ههموو پارچهكانی كوردستان له خۆ دهگرێت؟
وهڵام : هەروەك لە راپۆرتی حەوتووانەی كەمپەینی هانای رۆژهەڵاتدا لە ماڵپەڕەكانی لە تۆڕەكۆمەڵایەتییەكاندا بڵاو كراوەتەوە، یارمەتییەكانی كەمپەینی هانانی رۆژهەڵات تاكوو ئێستا لە نێوان خەڵك و كەمپەین و رێكخراوە خۆبەخشەكانی زیادتر لە پێنج پارێزگای كوردستانی رۆژهەڵاتدا لەوانە پارێزگاكانی لۆڕستان، ئیلام، كرماشان، سنە، ورمێ و كوردانی دانشتووی پارێزگای تاران، بە لە بەرچاو گرتنی رێژەی كەمپەینەكان، رێژەی داواكارییەكان، حەشیمەت و بواری ئابووری خەڵكی ناوچەكان و هەتد بە بێ جیاوازی دابەش كراون.
لە وڵامی بەشی دووهەمی پرسیارەكەتدا، دووبارە ئاماژە بە مەبەست و هۆكاری هانای رۆژهەڵات بە مەبستی یارمەتی دانی خەڵكی لێقەوماوی رۆژهەڵات دەكەم و چالاكییەكانی هانانی رۆژهەڵات بەربڵاوەو تاكوو ئێستا لە 13 وڵاتدا لق و كومیتەكانی بە مەبەستی كۆ كردنەوەی یارمەتییەكان دامەزراندووە بەڵام بە تەنییا یارمەتییەكانی بۆ خەڵكی رۆژهەڵاتی كوردستان ناردووەو تاكوو ئێستا هانای رۆژهەڵاتدا یارمەتی دانی پارچەكانی دیكەی كوردستانی لە بەرنامەكانی خۆیدا نەگۆنجاندووەو هیچ داواكاریێكیشمان بە مەبەستی یارمەتی دانیان لە لایەن خەڵكی شوێنەكانی دیكەی كوردستانەوە بۆ نەهاتووە.
پرسیاری 6 – تا ئێستا له لایهن چه ناوهند و ڕێكخراو یان پارتێكی حكوومییهوه پشتگیری كراون؟
وهڵام : پشتیوانی و پشتگیرییەكان لە هانای رۆژهەڵات تاكوو ئێستا لە لایەن خەمخۆران و دڵسۆزانی رۆژهەڵاتەوە لە چوارپارچەی کوردستانەوە نێردراوە و رۆژانە بە چەندین شێوەی مادی و پشتگیری لە لایەن شاعیرو هۆنەرمەند، چالاكی سیاسی و مەدەنی، مامۆستای زانكۆ و چالاكی مافی ژنان، رۆژنامەوان و وەرزشوان و چینە جیاوازەكانی كۆمەڵگاوە چ لە ناوخۆی و چ لە دەرەوەی وڵات ئاڕاستەی هانای رۆژهەڵات دەكرێت، بەڵام جیا لە كەسایەتییەكان هیچ رێكخراوە و پارتێكی حوكمی و فەرمی تاكوو ئێستا پشتیوانی خۆی دەرنەبڕیوە.