نارگیلەكەی دوورگەی واق واق و ویژدانی كۆمەڵایەتیی زڕە ڕووناكبیر

0
1003
جەلیل ئازادیخواز

نارگیلێ لە دوورگەی واق واق لە بنگوێی مەیموونێك دەدات، دەكەونە فرمێسك ڕشتن و دروشمی دەردی هاوبەشی مرۆڤایەتی، ویژدانی بەرپرس و تاكی كۆمەڵایەتی و ئەركەكانی. دەبنە شارۆمەندی جیهانی و ژینگەپارێزو ئەندامی كارای پاراستنی ئاژەڵان. دەیان بڕگەی ماركس و نیچە و كانت و ماندێلا و گاندی و كۆلكە فەیلەسوفەكانی خۆشمان ڕیزدەكەن، كە بەرپرسێارێتیی كۆمەڵایەتی و ویژدانی مرۆڤایەتی، درز هەڵدەگرێ، ئەگەر تاكێک لەسەرانسەری جیهاندا لەمەڕ ویست، داوا، هاوار یان بە چاویلكەی ئەوان تاوانێ نەبینێ و بێ دەنگ بێت. كۆمیكیش ئەوەیە: كەوشەن و بوونەوەر و گەردوون، سەرپاكی هەڵەیە و ئەوان و كۆلكە فەیلەسوفە تازە پیاكەوتووەكانیان هەقیقەتی ڕەهاو موتڵەقن.

پێیان وایە; ئەگەر هەموو بوون بە ڕەهای هاودەنگیان نەبێت، ئەخلاقی مرۆڤایەتی درزی تێدەكەوێت. كۆمونیزمی جیهانی هەرەس دێنێ. ئانارشیزم و لیبرالیزم و دیموكراسی جیهانی، ماڤی مرۆڤ و هەر سێ و چوار شەپۆلەكەی فێمنیزم و سەرپاكی ئاین و ئاینزاكان تاو و یاو دەیانگرێت. خشتێ لە دادوەریی ئەزەلی و جیهانی دەشكێ، كەچی ئەگەر كەسێک ویژدانی ئازاری كورد بوون و كوردایەتی، ئازادیی نەتەوەیی و ڕەنجی گەلەكەی بێتە كەسەری، لەمەڕ مافە ڕەواكانی گەلەكەی شتێ بڵێ; دەبێتە دەست تێوەردان، پشت بەردانی بەرەی خەڵك.

هاوار و ئازارەكانیشی بەهۆی كەمیی زانیاری و نەبوونی بەرچاوڕوونیەوە فەلەجە. لە كاتێكا كۆ زانیاریی خۆیان لە چەند گوزارەی ناقسی //بیگلو ـیەك و ئەحمەدیەك و هایدگرێكی// سەقەت تێگەشتوو زیاتر نییە. زمانی كوردیان تا ئاستی گوندەكەی خۆیانە، مێژووی گەلەكەی تا سەر كۆڵانەكەی ماڵی خۆیان دەزانێ و بەس، ڕەنگە تا ”دوو دەربەنە كەش ” بچێت. شارەزایی لە كۆی ئەدەبی كورد، چەند ڕۆمانی دزراوی بەزۆر كوردێنراو تێ ناپەڕێت.

بەبەر دووچاوی زەقی واقع نەبینیەوە، لە شەوێكا بە خیانەت و دەسكێشیی دووژمن، لەسەدا پەنجای خاكی كوردستانیان فرۆشت، بە چەند تانكەر نەوتی پێنەدراو و گرێیەكی مێژووی ڕەوانیی خێڵەكی. ئێران و قاسم سڵێمانی ـیان هێنایە سەر سنگی نیشتمان و ئازادی و نەتەوە، غرووری مرۆڤی و شەرافەتی ئازادی و نیشتمانی گەلێكیان، بە بەرامبەر ویژدانی داتەپیو و وشیاری درۆینە و فكری كۆیلەو بوێریی خەساویەوە، هەتك كرد، شەهامەتی فزەی نییە، بووەتە زووڕناژەنی سەفەویەتی نوێینی ئێران و عێراق. لافی فكر و ئازادی و ویژدان و ئازاریش لێدەدات. سەیرە! بەم تەپین و هەرەس و داڕمان و داڕزنەوە، دانیشتن و دروستكردنی تیۆریی میكانیكی بۆ هەر چوار پارچە بووەتە پیشەی.لەوساتەشەوە كە دەستی قەڵەمی گرتووە، كارێكی دیكەی نەبووە جگە لە سوك كردنی نیشتمان و ئازادی و نەتەوەو شەرافەتی سەربەخۆیی و ڕزگاری. لافی مۆدێڕن بوون و دژەگەندەڵی لێدەدات.

قسەیەكی سەمەد بێهرەنگیم بیر دێتەوە کە دەڵێت: “ئەوانەی دەڵێن; هەموو كتێبێك شیاوی یەكجار خوێندنەوەیە، وڕدەدەن”. هەندێك كتێب هەر ئی ئەوە دەبن خورما لە لاپەڕەكانیاندا بفرۆشن. منیش دەڵێم كۆی فكرو هزر و ئتیك و مورالی وا كەس و زڕە ڕووناكبێری، تەنیا بۆ تف تێكردن دەبێ و بەس، تۆ كە بوێریی ڕیسواكردنی خیانەتت نییە. تۆ كە خۆت بە ڕووناكبیر و شارۆمەندی جیهان دەزانی، لەپاڵ گوێتا شەش ڕۆژە جەماوەرێكی برسی و وەزاڵەهاتوو، خەڵكێكی بەمەسلەخ براو بەبارمتە گیراو و ڕاپەڕیوە و قوربانی دەدا، كەچی نوتقت لێ نایەت و لە شارۆمەندێكی جیهانیەوە بوویتە دەستەمۆی سفرەی سەفەویت، جگە لە تف بۆچی دەبیت.؟  ئیتر قەد و باڵای ئەوەت نییە نووسخە بنووسی و ورەدەفەرمایش و بۆرە نەسیحەت بكەیت.

جا سەیر ئەوەیە! جەنابی، بەم فیگۆڕ و فەلسەفەوە، هەقی هەیە هەموو شت بە هەموو عالەم بڵێت و بڵندگۆی جیهانچێتی بێت. بەڵام ئێمە هەركەس بین و ڕێژەمان هەرچەند بێت، چ مێژوو یان ڕابردوویەكمان بێت، چەندەمان ئازار دیبێ و نەیدیبێ، هەقمان نییە باسی خوێنی خۆمان، براو خوشك و كەسەكانمان بكەین. پارێزگاری لە خەبات و خاك و كەرامەتی مرۆڤی و ئازادیان بكەین. چوون جەنابی بەتامەیە بە شمشێری (سەفەوی و تەورداسی عوسمانی) فەتحی ”خەیبەركات ”و /فەدەكی/ ئاواتەكانی بڕنێت.

سه‌رنج و كۆمێنت

كۆمێنت

Leave a Reply

ئەم ماڵپەڕە لە ئەکیسمێت بۆ کەمکردنەوەی هەرزە واڵە و سپام سوود دەگڕێ. فێربە چۆن زانیاری بۆچونەکانت ڕێکدەخرێت.