۷۰ درصد تالاب‌های ایران یا خشک شده یا در معرض خطر و تهدیدات جدی قرار دارند

0
1518

به جز دو تالاب هیرم و هفت شرب باقی تالاب‌های استان فارس خشک شده‌اند. در این استان  ۱۰ تالاب مهم وجود داشت.

خشکسالی و بهره‌برداری کشاورزی از دلایل اصلی خشک‌شدن ۸ تالاب استان فارس است. برآورد می‌شود ۱۰ درصد از چاه‌های غیرمجاز ایران در استان فارس حفر شده باشد.

کمیسیون آب، محیط زیست و اقتصاد سبز اتاق ایران وضعیت تالاب‌های ایران را بررسی کرده است که بر پایه این گزارش، ۷۰ درصد تالاب‌های ایران یا خشک شده یا اینکه در معرض خطر و تهدیدات جدی قرار دارند.

دریاچه پریشان که پیشتر خشک شده بود، حالا در آتش می‌سوزد. این چندمین بار است که این دریاچه طعمه حریق می‌شود.

در آتش‌سوزی اخیر که از صبح جمعه پنجم خرداد آغاز شده بود، چهار هزار هکتار از پوشش علفی این دریاچه نابود شد.

مأموران آتش‌نشانی کازرون سرانجام شنبه ۶ خردادماه موفق شدند آتش‌سوزی دریاچه پریشان را مهار کنند.

تالاب پریشان با وسعت چهار هزار و ۵۰۰ هکتار در ۱۴ کیلومتری شمال شرقی شهر کازرون قرار دارد و یکی از مناطق حفاظت شده استان فارس به شمار می‌آید. بخش اعظم این دریاچه طی یک دهه گذشته به علت خشکسالی‌ها و برداشت‌های بی‌رویه چاه‌های کشاورزی اطرافش خشک شده.

تالاب پریشان کازرون تا پیش از خشک شدن، یکی از بزرگترین دریاچه‌های آب شیرین خاورمیانه‌ به شمار می‌آمد. این دریاچه که فامور نیز خوانده می‌شود زیستگاه هزاران پرنده مهاجر و گونه‌هایی از ماهی‌های بومی بود.

در سال‌های گذشته بخش‌هایی از پوشش علفی این دریاچه در آتش سوخته بود که از آن به عنوان آتش‌سوزی زیر سطحی دریاچه پریشان و «خودسوزی تالاب» یاد می‌شود.

به گزارش خبرنگار ایانا، نگارنده گزارش اتاق ایران، عباسقلی جهانی عضو سابق شورای جهانی آب است. بر اساس آنچه در این گزارش نگاشته شده است، در ایران ۲۵۰ تالاب با وسعت ۲,۵ میلیون هکتار وجود دارد که از این لیست ۸۴ تالاب دارای ارزش بین‌المللی است. حدود ۳۵ تالاب در قالب ۲۴ عنوان با وسعت ۱.۴۵ میلیون هکتار به کنوانسیون رامسر معرفی شده است. هم اکنون تعداد قابل توجهی از این تالاب‌های کشور یا از بین رفته‌اند و یا در معرض خطر و تهدیدات جدی قرار دارند. برآوردها نشان می‌دهد حدود ۷۰ درصد تالاب‌های ایران یا خشک شده‌اند یا با کمبود شدید آب ورودی برای ادامه حیات مواجه هستند.

بر اساس این گزارش، ایران از نظر ورود آلودگی به تالاب‌ها از بین ۱۷۸ کشور رتبه ۱۲۴ را دارا است. با خشک شدن دریاچه هامون حدود هفت هزار شغل از بین رفته است و بر اساس گزارش بانک جهانی، ایران سالانه نزدیک به ۹ درصد درآمد ناخالص ملی خود را –که معادل حدود ۸۰ هزار میلیارد ریال است- در اثر خسارات زیست محیطی از دست می‌دهد. بخش مهمی از این خسارات ناشی از آسیب دیدن تالاب‌ها است. خشک شدن دریاچه ارومیه پایداری زندگی و حیات بیش از پنج میلیون نفر را در ایران با مخاطره روبرو می‌کند و میلیون‌ها نفر از ساکنین این مناطق را به طور مستقیم و غیر مستقیم تحت تاثیر قرار می‌دهد.

در این گزارش کاهش چشمگیر آب ورودی به تالاب‌ها، نادیده گرفتن حق‌آبه‌های محیط زیستی، اجرای طرح‌های عمرانی متعدد نظیر راه‌سازی، فرودگاه، تاسیسات نفتی هچنین تخلیه پساب‌های صنعتی در تالاب، تغییر کاربری اراضی تالابی و برداشت بی‌رویه و خارج از تحمل از منابع تالابی، به همراه اثرات منفی تغییر اقلیم دست به دست  داده‌اند تا این اکوسیستم‌های آبی در معرض تهدید قرار گیرند.