مروفایتی: مرکز آمار سازمان حقوق بشر کوردستان- روژهلات، جهت ارائه مستند و شفاف نقض حقوق بشر در کوردستان در ایران، هر ماه شمسی، اقدام به تهیه و انتشار گزارشی از نقض حقوق بشر در کوردستان طی آن ماه می نماید. گزارش زیر مربوط به مردادماه 1396 شمسی می باشد.
آمار اعدام شهروندان کورد طی مردادماه 1396 شمسی
1- سپیده دم روز چهارشنبه 4 مردادماه 1396 شمسی، 4 تن از شهروندان دیگر کورد محبوس در زندان مرکزی ارومیه (زندان دریا)، اعدام شدند.این چهار زندانی کورد، روز سه شنبه 3 مردادماه 1396 شمسی جهت اجرای حکم، به سلولهای انفرادی این زندان منتقل دشه بودند. وبسایت حقوق بشری “هه نگاو”، هویت این چهار تن را به شرح ذیل اعلام کرده است:
1- فتاح امینی، اهل مهاباد، به جرم قتل عمد
2- خالد امینی، اهل مهاباد، به جرم قتل عمد
3- فرهاد موسی زاده، اهل سلماس، به اتهام جرائم مرتبط به مواد مخدر
4- داوود مالدار، اهل ارومیه، به اتهام جرائم مرتبط به مواد مخدر[i]
2- “مرتضی رحمانی”، به اتهام “محاربه”، از طریق عضویت در شاخه کوردستانی پارت کارگران کوردستان (پزاک)، سحرگاه روز چهارشنبه 11 مردادماه 1396 شمسی در زندان سنندج اعدام شده است. این زندانی سیاسی کورد، از سوی دادگاه انقلاب این شهرستان، به یکبار اعدام به اتهام محاربه و از بابت کشتن دو تن از نیروهای سپاه پاسداران به دو بار قصاص، یعنی مجموعا سه بار اعدام محکوم شده بود.[ii]
3- یک زندانی کورد، بنام ابراهیم اریسی، اهل شهرستان بوکان، صبح روز سه شنبه 17 مردادماه 1396 شمسی، به اتهام سرقت و قتل عمد در زندان مرکزی ارومیه به دار آویخته شد.[iii]
4- خالد امینی، اهل مهاباد، روز سه شنبه 24 مردادماه 1396 شمسی، به اتهام “قتل عمد” در زندان مرکزی ارومیه اعدام شده است.[iv]
5- 17 مردادماه 1396 شمسی، یک شهروند کورد اهل سردشت بنام “حمزه رحیم پور” به اتهام حمل مواد مخدر در زندان زنجان اعدام شده است. این شهروند کورد، شال 1393 شمسی به اتهام حمل 6 کیلو مواد مخدر از نوع شیشه دستگیر و به اعدام محکوم شده است.[v]
آمار دستگیری شهروندان کورد طی مردادماه 1396 شمسی
1- دستگیری بیش از 10 تن از شهروندان بانه ای: روز یکشنبه 8 مردادماه 1396 شمسی، دهها تن از ناراضیان به کشتار کولبران در شهر بانه از سوی نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی در این شهر دستگیر و بازداشت شده اند. پس از انکه شب گذشته یک تن از کولبران کورد کشته و دو تن دیگر نیز مجروح شدند، فعالین مدنی و مردم شهرستان بانه، تجمع اعتراضی وسیعی برگزار کردند. شب شنبه 7 تیرماه، بر اثر شلیک مستقیم نیروهای انتظامی در شهرستان بانه، یک کولبر کشته و دو تن دیگر به شدت مجروح شده اند.[i]
2- یمور خضرپور متولد 2/6/1352 فرزند مصطفی، ساعت 2 بعد از ظهر روز سه شنبه 24 مردادماه 1396شمسی، خیابان حلبجه واقع در شهرستان سردشت از سوی نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت شده است.[ii]
3- روز چهارشنبه 25 مردادماه 1396 شمسی، “سهیل محمدپور”، دانشجوی دانشگاه باختر ایلام و فعال دانشجوئی و از همکاران مجله دانشجویی استان ایلام، به علت انتشار مطالب انتقادی از سوی حفاظت اطلاعات سپاه دستگیر شده است.[iii]
4- یک شهروند کورد اهل شهرستان سرپل ذهاب با هویت “حیدر الیاسی”، به تاریخ 21 مردادماه 1396 شمسی به مدت 2 روز کامل از سوی نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت شده است.[iv]
5- شب دوشنبه ۳۰ مردادماه ۱۳۹۶، «سارا رستمی»، 28 ساله و اهل شهرستان سنندج، در هتلی در شهر بانه بدون ارائه‌ی برگه‌ی قضایی از سوی مامورین لباس شخصی بازداشت و به محل نامعلومی منتقل شد. بنا بر این گزارش، سارا رستمی، به هنگام بازداشت، از سوی مأمورین وزارت اطلاعات مورد ضرب و شتم نیز قرار گرفته است.[v]
6- سه شهروند اهل روستای “احمدآباد” از توابع شهرستان تکاب، له تاریخ 24 مردادماه 1396 شمسی از سوی وزارت اطلاعات در شهراین شهرستان، بازداشت شده اند. هویت بازداشت شدگان عبارت است از: حامد سبزی، بهزاد براداران و سامان سبزی.[vi]
7- اعت 7 بامداد روز یکشنبه 29 مردادماه 1396 شمسی، ماموران وزارت اطلاعات در شهرستان سنندج، به روستای “میراو” از توابه شهرستان سنندج حمله ور شده و پنج تن از اهالی این روستا را که همگی متاهل می باشند را به اتهام “عضویت و همکاری با احزاب کورد مخالف رژیم ایران”، پس از ضرب و شتم و هتاکی، دستگیر و به مکان نامشخصی منتفل نموده اند.
هویت این 5 تن به شرح زیر است:
- سیروان رستمی، فرزند علی محمد
- وکیل رستمی، فرزند محمدمیرزا
- خوارحم علی پور، فرزند محمد
- حاتم علی پور، فرزند محمد
- شعیب محمدی فرزند جعفر[vii]
آمار اخضار شهروندان کورد به دادگاه طی مردادماه 1396 شمسی
1- طی روزهای ابتدای مردادماه 1396 شمسی، 6 تن از فعالین مدنی شهرستان سقز در استان سنندج از سوی دادگاه انقلاب شهرستان سقز به صورت کتبی احضار شده اند. اسامی احضار شدگان عبارت است از:
1- سلیمان عبدی، فعال مدنی و دبیر دبیرستان فنی و حرفه ای.
2- محمد عابدی، معلم هنر در مدارس سقز.
3- سید علی حسینی، معلم زبان انگلیسی مدارس سقز.
4- ملا حسن محمودی، خطیب مسجد کانی نیاز از توابع سقز.
5- لقمان قریشی
6- حسن سلیمی آزاد. این فعالین مدنی سقزی، قبلا نیز بر اثر برگزاری مراسم جشن نوروز بازداشت شده بودند.[i]
2- فاطمه (فرزانه) الماسی، فعال حقوق مدنی شهرستان سقز، روز یکشنبه 8 مردادماه 1396 شمسی به اداره اطلاعات احضار شد. وی چند روز پیش پس از یورش به منزلش دستگیر و بازداشت شده بود و وسایل شخصی اش از قبیل لب تاب و تلفن توقیف شده بود.[ii]
3- عبدالله عبدالله زاده فرزنده حسن مشهور به عبدالله نیژاوه، پدر یک فعال سیاسی کورد، در تاریخ 4/5/1396 مجددا به شعبه دوم دادگاه انقلاب شهرستان سردشت احضار شد . این شهروند کورد که کشاورز و ساکن شهر نلاس از توابع شهرستان سردشت، میباشد، به دلیل فعالیت های سیاسی پسرش “اسو عبدالله زاده “در طول دو سال گذشته برای چندمین بار به دادگاه انقلاب احضار و مورد بازجویی و بی حرمتی قرار گرفته است.[iii]
آمار کشتار و زخمی نمودن کولبران طی مردادماه 1396 شمسی:
1-کشته و زخمی شدن سه کولبر در بانه: شب شنبه 7 تیرماه، بر اثر شلیک مستقیم نیروهای انتظامی در شهرستان بانه، یک کولبر کشته و دو تن دیگر به شدت مجروح شده اند. بنا بر این کزارش، یک کولبر کورد بنام ابراهیم رحمانی فرزند رحمان اهل روستای تاژان بانه کشته شده است. همچنین، دو نفر که هویت آنها تاکنون نامشخص است و از انها به عنوان فرندان محمد و امجد یاد شده است به شدت مجروح شده اند. همچنین بیش از ٣٠ اسب کولبران نیز کشتە شدە و اجناس آنها نیز از سوی نیروهای ایران مصادرە شدە است.[i]
2- بر اثر شلیک مستقیم نیروهای انتظامی به جمعی از کولبران در منطقه “دوله بی” شهرستان سردشت، طی شب یکشنبه 8 مردادماه 1396 شمسی، یک کولبر جوان بنان “آزاد مینه عبدولی”، ساکن روستای درمان آباد از توابع هرستان سردشت به شدت مجروح شده است.[ii]
3- “جلال بالان”، فرزند محمد، ساکن روستای “حجران”، از توابع شهرستان پیرانشهر در استان ارومیه که روز جمعه 6 مردادماه 1396 شمسی، بر اثر شلیک مستقیم نیروهای انتظامی جمهوری اسلامی به شدت مجروح شده بود، روز چهارشنبه 11 مردادماه 1396 شمسی، پس از 5 روز بستری شدن در بیمارستان مهاباد، جان باخت.[iii]
4- روز جمعه 13 مردادماه 1396 شمسی، یک کولبر کورد اهل شهرستان ماکو، با هویت “وحید بروکانلو” بر اثر شلیک مستقیم و عمدی نیروهای انتظامی جمهوری اسلامی در مناطق مرزی این شهرستانف زخمی شده است.[iv]
5- شب پنج شنبه، ١٨ مردادماه 1396 شمسی، یک کولبر کورد در شهرستان اشنویه کشته و یک کولبر دیگر نیز بشدت مجروح شده است. بنا بر این گزارش، یک کولبر کورد بنام “فرهاد جسیمی”، فرزند صالح و اهل روستای سیدان سلماس در منطقه مرزی “دول میدان” واقع در کوستان کیله شین در مرزی بین اشنویه و اقلیم کوردستان، بر اثر شلیک مستقیم نیروهای انتظامی و اصابت گلوله به ناحیه سرش، کشته شده اس. همچنین کولبر دیگری بنام “توحید”در همان فاصله زمانی و در همان منطقه، بر اثر شلیک مستقیم نیروهای مسلح جمهوری اسلامی بشدت مجروح شده و سپس در مراکز درمانی اشنویه بستری شده است.[v]
6- “وحید دولتخواه”، کولبر 17 ساله کورد اهل روستای “یارمق” از توابع شهرستان ماکو، شب سه شنبه 31 مردادماه 1396 شمسی، در مناطق مرزی این شهرستان، بر اثر شلیک نیروهای انتظامی زخمی شده و بر اثر شدت جراحات وارده، امروز در بیمارستان جان باخته است.[vi]
آمار کشتن شهروندان مدنی از طی مردادماه 1396 شمسی:
1- صبح روز چهارشنبه 11 مردادماه 1396 شمسی، نیروهای انتظامی جمهوری اسلامی، در مسیر روستای دواپ به شهرستان سقز، خودروی وانت یک شهروند کورد بنام “حبیب محبی”، ساکن شهرستان مریوان را به گلوله بسته و در نتیجه وانت سرنگون و راننده آن به شدت مجروح شده است.[i]
2- روز دوشنبه 16 مردادماه 1396 شمسی، یک شهروند کورد بنام “محمدباقر قیتولی”، اهل شهرستان پاوه و ساکن شهرستان ثلاث باوه جانی، در حال رانندگی با خودروی شخصی اش در نزدیکی روستای “کانی دینار” از توابع شهرستان ثلاث باوه جانی، از سوی نیروهای انتظامی به رگبار بسته شده و در نتیجه جان باخته است.[ii]
آمار مربوط به مین طی مردادماه 1396 شمسی:
1- یک شهروند کورد بنام “لقمان حکیمی” عص روز چهارشنبه ١٨ مردادماه 1396 شمسی، یک شهروند کورد اهل مریوان براثر انفجار مین باقی مانده از دوران جنگ هشت ساله ایران و عراق به شدت مجروح شد. این شهروند کورد به همراه دوستانش به کوه‌های اطراف “کانی خیاران” به گردش و کوهنوردی رفته که هنگام جمع‌آوری هیزم برای روشن نمودن آتش دستانش با مین برخورد کرده است.[i]
اعتصاب غرای زندانیان سیاسی کورد طی مردادماه 1396 شمسی:
1- چنگیز قدم خیر، زندانی سیاسی کورد در زندان مسجد سلیمان، از روز دوشنبه 2 تیرماه 1396 شمسی به نشانه نارضایتی به عدم عطای مرخصی درمانی و وخامت وضعیت جسمانی اش، دست به اعتصاب غذا زده است.[i]
2- لقمان و زانیار مرادی نیز اقدام به اعتصاب غذا نموده اند.
آمار مربوط به صدور حکم برای شهروندان کورد طی مردادماه 1396 شمسی:
1- “سید شهاب حسینی”، ساکن روستای “بیژاوی” از توابع شهرستان اشنویه، طی چند روز ابتدای مردادماه 1396 شمسی از سوی دادگاه انقلاب شهرستان اشنویه به اتهام همکاری با یکی از احزاب کورد مخالف رژیم حاکم بر ایران، به 3 سال حبس محکوم شده است.[i]
2- تایید حکم 5 تن از بازداشت شدگان قره سقل از سوی دادگاه تجدیدنظر ارومیه: نا بر گزارش این منبع مطلع، احکام صادره از سوی دادگاه تجدید نظر ارومیه به شرح ذیل است:
فتاح پوراحمد که در رأی اولیه از سوی دادگاه انقلاب اشنویه به 22 سال حبس محوم شده بود، بعد از تجدیدنظر، حکم 17 سال و نیم حبس برای وی صادر شده است.
سیدجلال محمودی، که در رأی اولیه از سوی دادگاه انقلاب اشنویه 22 سال حبس محکوم شده بود، بعد از تجدیدنظر به 15 سال حبس محکوم شده است.
لقمان عزیزی که در رأی اولیه از سوی دادگاه انقلاب اشنویه به 16 سال حبس محکوم شده بود، بعد از تجدیدنظر به 13 سال حبس محکوم شده است.
لقمان امینی که در رأی اولیه از سوی دادگاه انقلاب اشنویه به 16 سال حبس محکوم شده بود، بعد از تجدیدنظر به 8 سال حبس محکوم شده است.
سلیم یارو که در رأی اولیه از سوی دادگاه انقلاب اشنویه به 13 سال حبس محکوم شده بود، بعد از تجدیدنظر به 8 سال حبس محکوم شده است.[ii]
لینکها:
[i] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25466/
[ii] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25470/
[i] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25396/
[i] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25502/
[i] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25445/
[ii] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25474/
[i] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25419/
[ii] . http://wp.me/p89YQ5-6C4
[iii] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25454/
[iv] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25477/
[v] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25498/
[vi] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25573/
[i] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25381/
[ii] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25413/
[iii] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25482/
[i] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25421/
[ii] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25559/
[iii] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25567/
[iv] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25567/
[v] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25576/
[vi] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25576/
[vii] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25576/
[i] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25388/
[ii] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25433/
[iii] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25485/
[iv] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25549/
[v] . https://www.rojikurd.net/mirovayeti/25557/
