مخالفتهای جمهوری اسلامی با همه پرسی استقلال کوردستان از عراق پایانی ندارد. نماینده اقلیم در تهران، قبلا تاکید کرده بود که جمهوری اسلامی به هیچ وجه با استقلال کوردستان مخالف نیست.
روژی کورد: علی اکبر ولایتی، مشاور علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی در امور بینالملل، روز چهارشنبه ۱۵ شهریور1396 شمسی، در یک نشست خبری، ضمن اظهار نارضایتی از همهپرسی پیش رو در اقلیم کوردستان گفت که ایران از تمامیت اراضی عراق دفاع و حمایت میکند.
رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت و دبیرکل مجمع بیداری اسلامی، ادامه داد: «ایران به عنوان کشوری که روابط استراتژیک با عراق دارد، رضایت ندارد دربارهٔ تمامیت اراضی و هویت ملی عراق همهپرسی انجام شود.»
ولایتی همچنین افزود، «همهپرسی به تمامیت ارضی عراق لطمه میزند و مقدمه تجزیه این کشور است.»
سخنان مکرر ولایتی و دیگر مسئولین جمهوری اسلامی مبنی بر مخالفت با استقلال کوردستان و برگزاری رفراندوم، در حالییست که ناظم دباغ، نماینده حکومت اقلیم در تهران، طی مصاحبه با تلویزیونهای کوردستان عراق، با جدیت تمام تاکید کرده است که جمهوری اسلامی به هیچ نحو ممکن با برگزاری رفراندوم و حتی استقلال اقلیم کوردستان مخالف نمی باشد.
از سوی دیگر، محسن رضایی، دبیر تشخیص مصلحت نظام از رهبران اقلیم کوردستان خواست تا همهپرسی استقلال کئردستان از عراق را لغو کنند.
درخواست مکرر رضائی و تاکید بر حفظ وحدت ارضی خاک عراق در حالیست که مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کوردستان، گفته است رفراندوم در زمان معیین شده برگزار خواهد شد.
محمود هاشمی شاهرودی و محسن رضایی، رئیس و دبیر مجمع تشخیص مصلحت نطام که از پنجشنبه ۹ شهریور به عراق سفر کردهاند، در ضیافت شامی که حیدر عبادی، نخست وزیر عراق ترتیب داده بود شرکت کردند. در این ضیافت، شیخ همام حمودی نائب رئیس اول پارلمان عراق، ایرج مسجدی سفیر ایران در بغداد، عمار حکیم رئیس ائتلاف ملی عراق، ابومهدی مهندس فرمانده حشد شعبی، حسین شهرستانی و شیخ حلیم زهیری مشاوران نخست وزیر عراق، شیخ محمد تقی مولا نماینده پارلمان، لؤی یاسری استاندار نجف و عدهای دیگر از مقامات سیاسی عراق حضور داشتند.
دبیر تشخیص مصلحت نظام جمهوری اسلامی، در یک نشست خبری، از رهبران اقلیم کوردستان خواست که از برگزاری همهپرسی استقلال کوردستان از عراق صرفنظر کنند.
وی گفت: «عراق یک کشور شناختهشده و یکی از اعضای سازمان ملل با مرزهای به رسمیت شناخته شده بینالمللیست. تجزیه این کشور کار اشتباهیست و ممکن است به ناامنی و بیثباتی در منطقه خاورمیانه دامن بزند.»
رضایی گفت: «اگر عراق تجزیه شود، این ناآرامیها به ترکیه و سوریه هم سرایت میکند و به یک جنگ تجزیهطلبانه در منطقه میانجامد و ممکن است خاورمیانه را به مدت ۲۰ سال درگیر کند. به همین دلیل هم ایران و سوریه و عراق با تغییر جغرافیای منطقه مخالفاند.»
محمود هاشمی شاهرودی نیز دز این نشست خاطرنشان کرد که جمهوری اسلامی همچنان خواهان یکپارچگی عراق است. او وعده داد که ایران در بازسازی عراق بعد از پیروزی بر گروه داعش به این کشور کمک کند. حیدر عبادی، نخستوزیر عراق هم مراتب قدردانی خود از تهران را به اطلاع رئیس تشخیص مصلحت نظام رساند.
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران در نشست خبری دوشنبه ۳۰ مرداد 1396 شمسی خود، بار دیگر به تأکید اعلام کرد که مواضع جمهوری اسلامی درباره همهپرسی استقلال کوردستان «روشن» و «صریح» است.
طی این مدت، پاسدار محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، برگزاری همه پرسی در کوردستان در عراق به منظور ایجاد یک واحد سیاسی مستقل را منشاء مشکلات و چالش های جدید در منطقه خواند که، به گفتۀ او، به هیچ وجه مورد قبول کشورهای همسایۀ عراق نیست.
قبلا طی دیدار با حیدر العبادی، نخست وزیر عراق، علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی ایران، مخالفت خود با رفراندوم استقلال کوردستان اعلام کرده و گفته بود، “جمهوری اسلامی بهعنوان همسایه، با برخی زمزمهها مبنی بر برگزاری همه پرسی برای جدایی یک بخش از عراق مخالف است و دامن زنندگان به این موضوع را مخالفان استقلال و هویت عراق میداند.”