در صورت اصرار بر ”اکثریت تولید” با زبان فارسی باید اظهار داشت؛ صرف هزینه و بودجه‌های هنگفت برای شبکه استانی کرماشان کاریست عبث؛ زیرا شبکه‌های سراسری بهتر و با کیفتیتی عالیتر چنین برنامه‌هایی را با زبان فارسی تولید و پخش می‌کنند؛ بهتر و شایسته تر است که بودجه صدا و سیمای مرکز کرماشان را به نوعی دیگر در راستای کاری هدفمند و خیرخواهانه هزینه کنید!
مقدمه:
در سالهای پس از تشکیل جمهوری اسلامی ایران، تاسیس و یا گسترش صدا و سیمای استانها در دستور کار مسئولین ارشد نظام قرار گرفت. اهداف صدا و سیمای استانی، توجه و اهمیت به فرهنگ بومی، زبان و گویشها، ادبیات، موسیقی، تاریخ خاص منطقه و همچنین مشکلات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و ایجاد فضای کار و فعالیت برای نیروهای مستعد و متخصص موجود در استانها اعلام گردید، در این مابین، یکی از موضوعات مهم برای پیشبرد اهداف برنامه‌های فوق الذکر، بکارگیری زبان بومی آن مناطق بوده؛ که می‌بایست گفتگو و اجرای برنامه‌های مختلف در هر استانی متکی به زبان بومی رایج همان استان می‌بود، تا اینکه با مخاطب ارتباط لازم را برقرار کرده، تاثیرگذاری لازم را داشته و در نهایت در جهت رشد فرهنگی جامعه انسانی آن استان برآید. می‌بایست مجریان، نویسندگان، بازیگران، تهیه کنندگان، کارگردانان، مدیران و … همگی بومی باشند، یا آشنایی کاملی با فرهنگ و آداب و رسوم آن منطقه داشته و تمامی تولیدات خود را بر «مبنای پژوهش»[1] پیش ببرند؛ که در غیر اینصورت نخواهند توانست برنامهای متناسب با شرایط فرهنگی و اقلیمی آن استان تهیه، تولید و پخش نمایند.
در سالهای اخیر با در نظر گرفتن اهداف فوقالذکر در شبکه‌های مختلف رادیویی و تلویزیونی استانها، فعالیتهای بسیاری انجام گرفته و برنامه‌های متعدد رادیویی و تلویزیونی تولید و جشنواره‌های زیادی نیز برگزار شده است؛ اما از همان ابتدا تناقضات آشکاری بین اهداف اولیه و کمیت و کیفیت برنامه‌های تولید شده از جمله مسئله زبان و تولید بر مبانی پژوهش به چشم می‌آید؛ که در این رابطه صدا و سیمای مرکز کرماشان مستثنی نیست.
صدا و سیمای استان کرماشان بخصوص سیمای آن جایگاهی قابل توجه در استان ندارد و از طرفی اگر شبکه‌های ماهواره‌ای کُردی را از چیدمان شبکه‌های “مورد علاقه” بیشتر خانوادها و اقشار مختلف جامعه کرماشان صرف نظر کنیم، شبکه استانی ایلام در ما بین بیشتر شهرستانهای استان کرماشان مخاطبان زیادی را بسوی خود جذب کرده است.
اما چرا باید اینگونه باشد در حالی که شبکه تلویزیونی اساسا جهت توجه به فرهنگ بومی استان تاسیس و راه اندازی شده است و صرف دریافت بودجه‌های هنگفت اکنون نتواند جوابگوی نیازهای رسانه‌ای استان و پیشبرد اهداف بنیادی خود همانا جذب مخاطب در استان باشد؟!
پاسخ این سوال با توجه‌ای چند ساعته به صدا و سیمای استان کرماشان، آشکار خواهد گشت؛ چرا که طبق آمار رسمی جمهوری اسلامی ایران 92% جمعیت استان کرماشان را ملت کُرد تشکیل می‌دهد و طبق نظر برخی دیگر از صاحب نظران استان مانند استاد اردشیر کشاورز 98% جمعیت استان کرماشان را ملت کُرد تشکیل می‌دهد؛ این در حالی است که بیشتر برنامه‌های تولید شده صدا و سیمای استان کرماشان به زبان فارسی است و برنامه‌های تولید شده نیز به زبانهای به اصطلاح محلی، نه تنها نتوانسته گامی در جهت زنده نگه‌داشتن و یا احیای این فرهنگ و زبان بردارد، بلکه تولیدات اکثر برنامهها از کیفیتی بسیار پایین برخوردار بوده و بعضا نیز با ارائه زبانی عجیب و غریب که ملغمه‌ای است از زبان فارسی و زبان مورد نظر منطقه بیشتر موجب سر درگمی مخاطبان شده و همچنین در سهم 10% خود به زبان کُردی آنرا در سیمایی از سخره انگیزی و بدور از واقعیات فرهنگی و اجتماعی به نمایش می‌گذارد. این بی توجه‌ای و یا گاها رفتار مغرضانه سبب رنجش و سردرگمی مخاطبان در استان شده است؛ در مقابل نیز بی توجه‌ای صدا و سیمای مرکز کرماشان به این مهم، سبب شده مخاطبان نیازهای رسانه‌ای خود را در رسانه‌ی دیگر استانها و همزبانان خود در دیگر کشورها دنبال کنند.
در مطلب پیش‌روی خوانش شما سعی می‌شود با نگاهی بر اهداف کلی تاسیس و گسترش صدا و سیمای استانها و گذری برتاریخ تشکیل و گسترش صدا و سیمای استانی مرکز کرماشان و نقدی بر آن، از لحاظ شاخصهای گوناگونی مانند توليد فيلم، سريال و انيميشن، پخش برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی، تولید بر مبنای پژوهش و ميزان حضور در شبكه های سراسری چه از بعد كمی و چه از بعد كيفی و بخصوص ميزان رعايت دستورالعمل‌ها و… مورد کنکاش و نقد واقع شود.
گذری بر تاریخ تشکیل و گسترش صدا و سیمای استانی مرکز کرماشان
صدای مرکز کرماشان:
صدای مرکز کرماشان از جمله قدیمی ترین مراکز رادیویی کشور ایران و کُردستان در منطقه محسوب می‌شود، که فعالیت آن در سال 1336 آغاز گردیده است. این رادیو با قدرت یک کیلو وات صرفا دوشنبه‌شب‌ها و به مدت یک ساعت برنامه پخش می‌کرده که بیشتر تمرکز آن بر روی تولید و پخش موسیقی و آواهای کُردی بوده است؛ با گسترش دامنه فعالیت رادیو در سال 1339، قدرت این فرستنده ارتقاء پیدا کرد و مناطق بیشتری زیر پوشش صدای مرکز کرماشان قرار گرفتند که به دنـبال آن بهره‌گیری از هنرمندان، جایگاه ویژه‌ای را در منطقه به ویژه در بخش عظیمی از خاورمیانه که کُردها در آن موجودیت دارند را نصیب خود کرده بود، به نوعی که بخشی غنی از آرشیو موسیقی کُردی تا دهه‌های 50-40 و اوایل 60 از تولیدات رادیو کرماشان می‌باشند. با راه‌اندازی شبکه استانی صدای مرکز کرماشان در سال 1375 برنامه‌های رادیوی استانی به مدت 24 ساعت تا کنون به پخش خود ادامه می‌دهد.
سیمای مرکز کرماشان (شبکه زاگرس)
سیمای استانی مركز كرماشان تحت عنوان شبکه زاگرس در هشتم خرداد ماه سال 80 افتتاح شد . برنامه سازی برای اين شبكه از نيمه دوم سال 1379 شروع و در زمينه‌های مختلف اعم از اجتماعی سياسی ، فرهنگی ، هنـــری و علمی برنامه سازی مختلف انجام گرفته است. که با بیش از 10 ساعت برنامه در روز به پخش خود ادامه داد، و اکنون میزان تولید و پخش برنامه‌های این شبکه میانگین به 24 تا 20 ساعت در شبانه روز رسیده است.
خـبـــر
پخش خبر از صدای مركز كرماشان از سال 1337 با دو بخش خبری آغاز شد و ازآن تاريخ تاكنون روند پخش خبر راديو ادامـه دارد. هم اكنون واحد اطلاعات و اخبار مركز كرماشان در تير ماه 80 همزمان با افتتاح شبكه استانی زاگرس بخشهای خبری خود را به سه بخش افزايش داده است.
علیرغم تمام تلاش‌ها و هزینه‌های صورت گرفته در صدا و سیمای مرکز کرماشان، کیفیت برنامهها و تولیدات این سازمان عریض و طویل را باید دارای نوسانات شدید دانست که نسبت به اهداف معین شده و مشخص در بنیاد تشکیل یا گسترش صدا و سیمای استانی جمهوری اسلامی ایران چه بر حسب کمی و چه کیفی دارای ضعفهای بیشماری می‌باشد. به‌عنوان اولین تناقض بین اهداف تشکیل و گسترش صدا و سیماهای استانی با عملکرد اکنونشان میتوان به مسئله زبان اشاره داشت که در ادامه آنرا پی می‌گیریم؛
مسئله زبان:
به‌عنوان اولین و اصلی ترین ضعف و کارشکنی در صدا و سیمای استانی مرکز کرماشان میتوان به مسئله زبان اشاره داشت؛ چرا که طبق منشورنامه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، می‌بایست جهت جذب مخاطب با هدف تاثیر گذاری بیشتر در راستای حرکت صحیح جامعه رو به جلو و رشد فرهنگی آن، با بکارگیری زبان بومی آن استان برنامه تولید و پخش شود.
در مورد اهمیت بیشتر زبان و توجه رسانه به آن، توجه شما را به متنی موجود در سایت اینترنتی صداوسیمای مرکز کرماشان فرا می‌خوانم، در این متن که در زیر آمده است نکات قابل توجه‌ای به چشم می‌آید؛
سایت اینترنتی صدا و سیمای مرکز کرماشان: « یکی از اساسی ترین شاخصهای هویت فرهنگی، زبان است. از طریق زبان فرهنگ به طور مداوم باز تولید و از نسلی به نسل دیگر انتقال می‌یابد. زبان یک پدیده اجتماعی است و منعکس کننده ویژگیهای جامعه‌ای است که در آن بکار می‌رود و آینه تمام نمای فرهنگ مردمی است که به آن زبان سخن می گویند. میان فرهنگ و تمدن یک جامعه و زبانی که مردمان آن جامعه با آن تکلم می کنند ارتباط تنگاتنگ و متقابلی وجود دارد؛ بدین معنی که فرهنگ بر سخن و کاربرد زبان تاثیر می گذارد و زبان می تواند بر تعبیرهای فرهنگی از واقعیت تاثیر گذارد. آنچه از نظر علم زبان شناسی مورد انتظار و حائز اهمیت است بررسی وضع موجود زبانهای عالم است بنابراین در مورد زبان کُردی نیز صرف نظر از پیشینه دور و دراز و تاریخچه کهن آن به واقعیت انکارناپذیر و عینی و ملموس این زبان در روزگار فعلی باید توجه نمود که امروزه زبان کُردی با انشعابهای متنوع آن بالغ بر 40 میلیون نفر در نقاط مختلف گویش دار دارد و به عنوان یکی از زبانهای فعال و زنده دنیا در مجامع و سازمانهای جهانی شناخته شده و نام آن ثبت گردیده است . امروزه مردمان کُرد زبان علاوه بر اینکه در غالب نقاط جهان پراکنده اند اختصاصاً در بخش وسیعی از خاورمیانه که سرزمین اجدادی و زادگاه آنان است و غالباً به نام کُردستان معرفی گردیده است سکونت دارند؛ در حالی که به دلیل تاثیر عوامل گوناگون سیاسی ، جغرافیایی ، اجتماعی ، فرهنگی و ….. در چگونگی سخن گفتن آنها تغییراتی به وجود آمده است که در بدو امر برای شنونده غیر کُرد زبان در شنیدن این زبانهای متنوع تصور چند زبان مختلف حاصل می شود اما اگر از گویش داران کُرد در هر نقطه عالم علی رغم اختلافی که در سخن گفتن آنها وجود دارد از نوع زبان آنان سوال شود همگی بدون استثناء نوع زبان خود را «کُردی» معرفی می کنند و این اشتراک عقیده روشن ترین دلیل مبنی بر «یکی» بودن آبشخور اصلی شاخه های متنوع این زبان است؛ البته چنین ادعائی تنها منحصر به زبان کُردی نیست و در مورد زبانهای دیگر چون فارسی ، عربی ، انگلیسی ، روسی ، چینی ، اسپانیولی و ……… نیز درست است. »
اکنون بعد از خوانش این توضیحات که در سایت اینترنتی صدا و سیمای استان کرماشان آمده است، میتوان به آگاه بودن این سازمان بر اهمیت زبان پی‌برد؛ اما نقش زبان بومی استان و فرهنگ بومی در طرح مسائل و مباحث مختلف بسیار کم‌رنگ می‌باشد؛ که کارشکنی در این خصوص نمی‌تواند هیچ توجیه و عذری را بپذیرد، چرا که استان کرماشان از جمله استانهای بزرگ کُرد زبان در سطح منطقه به‌شمار می‌آید؛ که اسناد تاریخی فراوانی بر پیشینه کُرد بودن این منطقه تاکیید دارند؛ همچنین نیز طبق آمار رسمی شورای عمومی فرهنگ جمهوری اسلامی ایران که در سال1384-5 منتشر شده است؛ 92% جمعیت نزدیک به دو میلیونی کرماشان را ملت کُرد تشکیل می‌دهد و یا اینکه طبق اظهاراتی به نقل از اساتید فرهنگی و تاریخی و صاحب نظران کرماشان از قبیل استاد اردشیر کشاورز 98% جمعیت استان را ملت کُرد تشکیل می‌دهد. با توجه به توضیحات فوقالذکر و آمار رسمی استان، سهم 92 یا 98% جمعیت انسانی کُرد، از رسانه استانی مرکز کرماشان بسیار کم است.
صدا و سیمای مرکز کرماشان به‌غیر از برنامه‌های تکرار در هر شبانه روز میانیگین 40 ساعت برنامه تولید و پخش می‌کند، موضوعات متنوعی را از قبیل فرهنگی، هنری، اجتماعی، سیاسی، مذهبی، تاریخی و… دنبال پی میگیرد؛ از مدت میانگین 40 ساعت برنامه، جایگاه زبان کُردی و سهم 98-92% کُرد استان در صدا و سیمای مرکز کرماشان این گونه است:
صدا: از میانگین 20 ساعت برنامه در روز، 2 ساعت و 45 دقیقه.
سیما: از میانگین 20 ساعت برنامه در روز، از 15 دقیقه تا 1 ساعت، آنهم بعضا تنها در ماهایی از سال.
خـبر: از میانگین 1 ساعت در روز، 0 ساعت.
لازم بذکر است آن محدود ساعتی هم به زبان کُردی اختصاص داده شده است؛ اکثرا برنامه‌هایی می‌باشد که مربوط به مسائل روستا و طنزهای بدون پشتوانه فکری و مضحک می‌باشد؛ برنامه‌های کُردی فقط مستند‌های روستایی و عشایری هستند. در سیمای استانی زاگروس همیشه نمادها و مشخصات یک دهاتی به دور از شهر و مدنیت را مختص به یک انسان کُرد معرفی می‌کند که همیشه در کوه و دشت و روستا مشغول دامپروری، کشاورزی و یا دعواهای طایفه‌ای می‌باشد؛ همزمان نیز انسان شهری را کسی معرفی می‌کند که زبانش فارسی است و در اوج پرستیژ شخصیتی و فرهنگی قرار دارد و در خانه ای مبله با خودرویی آخرین سیستم زندگی می‌کند و تمامی قوانین و فرهنگ شهرنشینی را نیز رعایت و بر اشاعه آن تاکیید دارد؛ به کل اساتید دانشگاه ، فرهیختگان و پزشکان و قشر شهرنشین در سیمای این کانال فارس زبان هستند. اما در مقابل حتا اگر شخص کُرد، شهرنشین باشد، مدام در حال سرک کشیدن به سطلهای زباله می‌باشد یا اینکه فردی پیر و شاعر است که عمری به اتمام زندگیش باقی نمانده است.
در این رابطه اگر چنین پنداشت، مسئولان صدا و سیما از آمارهای رسمی بی اطلاع هستند، همانگونه که در بالا اشاره شد باید این مهم را دوباره یادآوری کرد که از جمعیت نزدیک به 2 میلیون نفری استان کرماشان 92-98% ملت کُرد هستند و نیز نزدیک به 70% آنرا جمعیت شهری تشکیل می‌دهد و همچنین طبق آمار رسمی، جمعیت عشایری استان کمتر از 2% عنوان شده است؛ فرهنگ بومی استان را میتوان بیشتر در شهرها رسد کرد نه در کوه و دشت و بیابان و سیاه چادر. در ضمن در استان تمامی نمایندگان مردمی چه در شوارهای شهر و چه در مجلس شواری اسلامی همه کُرد زبان هستند. نزدیک به 80% پزشکان عمومی و متخصص استان کُرد زبان هستند، اکثر مسئولان و کارشناسان و اساتید مطرح همه کُرد زبان هستند. حال چرا باید در صدا و سیمای استان تمام این موارد مدنظر نباشد و تنها سیمای آن بر جمعیت 2% عشایری استان به‌عنوان کُرد توجه داشته باشد!؟ و فرد فرهیخته و شهرنشین، فارس زبان باشد؟!
در این خصوص اگر تولیدات آنها بر مبنای تحقیق و پژوهش انجام نگرفته باشد، شایسته است نگاهی به آمار و شناختی از فرهنگ بومی استان داشته باشند؛ در غیراینصورت اگر دانسته و مغرضانه چنین به تولیدات خود دامن می‌زنند، پس باید گوش‌زد کرد، این مهم نه تنها موجب جذب مخاطب و رشد فرهنگی در جامعه نمی‌شود، بلکه سبب دوری از فرهنگ و پدید آمدن ناهنجاریهای اجتماعی علیه 92-98% جمعیت انسانی کُرد در استان کرماشان می‌شود که اثرات مخرب آن در استان تا کنون نیز قابل رسد و شناخت می‌باشند.
مسئله زبان و جایگاه و اهمیت آن در سیمای استانی کرماشان آنگونه که باید مورد توجه این سازمان نبوده، که می‌تواند با اهداف تایین شده این سازمان در مغایرت باشد و همچنین از طرفی دیگر اگر قرار باشد در شبکه‌های استانی به زبان فارسی صحبت شود، دیگر نیازی به راه‌اندازی شبکه استانی نبود و مردم از شبکه‌های سراسری با کیفیتی عالیتر بهره می‌بردند و هزینه‌های صرف افتتاح، بهره برداری و صرف هنگفت بودجه سالانه برای شبکه استانی می‌توانست و می‌تواند به‌نوعی دیگر و در جایی دیگر مفید واقع گردد.
در ادامه فعاليت صدا و سیمای استان کرماشان را از لحاظ شاخصهای گوناگونی مانند توليد فيلم، سريال و انيميشن، پخش برنامه های فرهنگی و اجتماعی، تولید بر مبنای پژوهش و ميزان حضور در شبكه های سراسری چه از بعد كمی و چه از بعد كيفی و بخصوص ميزان رعايت دستورالعمل‌ها و… مورد کنکاش و نقد قرار می‌دهیم:
فرهنگی و اجتماعی:
توجه به فرهنگ پاسخ به نيازهای انسانی و اجتماعی است. عدم توجه و رسیدگی به مسائل و موضوعات فرهنگی موجب ایجاد ناهنجاری و آسیب‌های اجتماعی فراوان در سطح جامعه می‌شود.
بدیهی است که توسعهی فرهنگی نه تنها عامل اصلی رشد خودآگاهی جمعی، بلکه زمینه ساز توسعهی سیاسی، اقتصادی و پیشرفت علوم می‌شود، که در واقع نخستین پیش شرط حل بنیادی مسایل و رفع مشکلات فراگیر جامعه است.
این هشدار بی‌شک در وهله‌ی اول متوجه صدا و سیما است، که تأثیر آنی و گسترده‌ی خبرها، گزارش‌ها، تجزیه و تحلیل‌ها و پیام‌های آنان قابل کتمان نیست؛ تأثیری که بنا بر احساس مسئولیت، می‌تواند سودمند و سازنده باشد و در صورت بی‌مسئولیتی گردانندگان آن، لاجرم مضر و مخرب خواهد بود.
در این رابطه در ارتقاء سطح آگاهی و تعالی فرهنگ و دانش عمومی در استان کرماشان بدون شک صدا و سیمای استانی آن در خط مقدم قرار داشته، که اهیمت و نقش ویژه‌ی آن در رشد فرهنگ به‌عنوان زیر بنای مسائل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی غیر قابل انکار است.
تحقق این هدف درگرو بخشهای مختلفی است؛ از جمله آشنا بودن مسئولان، برنامه سازان و مدیران بخشهای مختلف صدا و سیما با فرهنگ و زبان استان مربوطه و همچنین دعوت از کارشناسان و فرهنگ دوستان در برنامه‌های تخصصی و توجه به مسائل اجتماعی از جمله کارکردهای مثبت ارزیابی خواهد شد.
اما با توجه به توضیحات فوقالذکر، صدا و سیمای مرکز کرماشان تا چه اندازه در قبال ماموریت و وظیفه خود بر آمده است؟
در حوزه فرهنگی و اجتماعی که معمولا با تولید و پخش برنامه‌های حداقل یک ساعته همراه است؛ موضوعات مختلفی مورد توجه است، در این مورد اگر برنامه فارسی باشد معمولا هیچ یک از المانها و شاخصهای فرهنگی مربوط به استان، مد نظر نیست و بیشتر برنامهها با چیدمان و موضوعاتی کپی شده از رسانه‌های سراسری است که تنها مجری آن فرق دارد. در صورتی هم اگر برنامه با زبان کُردی اجرا شود، که البته به ندرت چنین چیزی پیش می‌آید، در مابین گفته‌های مجری با پخش میان برنامه‌های مکرر دیگر وقت چندانی برای حرف زدن مجری جز گفتن چند ضرب المثل کُردی و شعر کوری باقی نمی‌ماند.
از طرفی دیگر با تولید آثار بسیار ضعیف و مضحک در قالب طنزهای اجتماعی که بعضا به‌دلیل ضعف ساختاری و تکنیکی در شبکه‌های سراسری غیر قابل پخش نیز تشخیص داده شده‌اند، بیش از آنکه در راستای رشد فرهنگی و مسال اجتماعی استان برآیند، سبب ایجاد ناهنجاریهای اجتماعی می‌شوند؛ به عنوان مثال: در برنامه‌های به اصطلاح محلی: گریم یک مجری به شکل پیرمردی با سربند و شروالی گشاد و لحنی مضحک که مدام با عصایش بر در و دیوار می‌کوبد چه تاثیری در رشد فرهنگی و توجه به مسائل اجتماعی در آن میتوان یافت؟ آیا در استان کرماشان آمار بالای طلاق، اعتیاد، نزاهای خیابانی، فرهنگ شهرنشینی و … همه در حد نورمال خود قرار دارند؟! که دیگر سوژه ای فرهنگی اجتماعی وجود نداشته باشد؟
آیا فرهنگ بومی استان آنچنان شکوفا و پویا شده است که دیگر با زبان فارسی آنرا به‌دیگر مناطق بشناسانید؟! یا اینکه خلا موجود در توجه به فرهنگ بومی استان را به بهانه تامل فرهنگی با برنامه‌های دیگر استانها پر می‌کنید؟!
آیا نمی‌شود صدا و سیمای مرکز کرماشان، کارشناسان، فعالان فرهنگی، مسولان فرهنگی و… بومی استان را در میزگردی تحلیلی دور هم گردآورد و مسائل فرهنگی و اجتماعی مربوط به استان را در مقابل دیدگان مردم استان مورد کنکاش قرار دهند؟! و آیا….
در این خصوص اگر این نوع تولیدات در زمره فعالیتهای مثبت شناخته می‌شود باید اظهار داشت که هیچ یک از این فعالیتهای مثبت در صدا و سیمای استان کرماشان نمایان و مشهود نمی‌باشد و اگر هم به‌صورت اندکی به آن توجه شود، هیچگاه در حد مطلوب مسائل و سوژه‌های فرهنگی اجتماعی استان نمی‌باشد.
سیاسی و اقتصادی:
توجه به مشکلات اقتصادی و سیاسی و استفاده از متخصصین در برنامه‌های ساخته شده برای یافتن راهکارهای مناسب از دیگر الویتهای شبکه‌های استانی عنوان می‌شود. در این زمینه نیز متاسفانه بازدهی قابل قبولی در صدا و سیمای استان کرماشان مشاهده نمی‌شود.
به عنوان مثال تمامی نمایندگان مردم استان کرماشان چه در شوارهای شهر و چه در مجلس شورای اسلامی ایران، بومی و کُرد زبان هستند؛ اگرچه بعضی اوقات در شبکه‌های سراسری حضور میابند و در مسائل سیاسی کلان به ارائه نظر و تحلیل پرداخته یا اینکه بعضا نیز حتی به زبان کُردی برای مردم استان خود به حرف نشسته‌اند؛ اما هیچگاه صدای این نمایندگان در شبکه استانی کرماشان به‌عنوان حضور در برنامه‌های تحلیلی و… چه به زبان فارسی و چه کُردی شنیده و دیده نشده است. این در حالی است که در استان همجوار یعنی ایلام، نمایندگان مردم و تمامی مسولان فرهنگی، سیاسی و… در بیشتر برنامه های تحلیلی و مناسبتی شرکت نموده و با همان زبان بومی استان ایلام یعنی کُردی به ارائه نظر، تحلیل و… می‌پردازند.
در استان کرماشان هم اگر در یک برنامه سطح بالا که از مسئولان استانی و شهرستانی، نمایندگان مردمی، نخبگان سیاسی، کارشناسان اقتصادی و روزنامه نگاران در یک میز گرد دعوت شوند و مسائل و مشکلات استان را از جنبه‌های مختلف در حوزه سیاست و اقتصاد در مقابل دیدگان مردم مورد بررسی و تحلیل قرار دهند و از طرفی پتانسیلهای رشد اقتصادی را شناسایی و در روند دستاوردهای اقتصادی برای استان گامی بردارند. آیا اینگونه پیشبردی نتیجه‌ی بهتری ندارد؟ در این رابطه در حوزه مسائل اقتصادی در خصوص صنعت گردشگری به‌عنوان یکی از موقعیتهای اقتصادی که می‌تواند در روند رشد اقتصاد نقش به‌سزایی داشته باشد و رشد آن مستلزم توجه ویژه رسانه بخصوص صدا و سیما می‌باشد؛ اما در صدا و سیمای استان کرماشان آنگونه که باید به آن توجه نمی‌شود که در ادامه آنرا پی می‌گیریم؛
گردشگری:
صنعت گردشگری یکی از بزرگترین و پربازده‌ترین فعالیتهای اقتصادی در دنیا است که بالاترین میزان ارزش افزوده را ایجاد می‌کند و بطور مستقیم و غیر مستقیم، سایر فعالیتهای اقتصادی و فرهنگی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بسیاری از کشورها همچون اسپانیا، فرانسه و ایتالیا بخش اعظمی از درآمد ارزی خود را از طریق گردشگری به دست می‌آورند. گرچه گردشگری به تنهایی نمی‌تواند منجر به توسعه کشور یا شهر شود ولی با ورود گردشگر به تدریج نیاز به تغییر و ایجاد امکانات برای اقامت، جابجایی و سایر فعالیتهای مربوطه، توسعه را نیز در پی خواهد داشت و در دراز مدت باعث افزایش امکانات و تاسیسات خواهد شد.
در سالهای اخیر گردشگری به‌عنوان صنعت بدون دود، منبع درآمد سرشار در تجارت جهانی و عنصر مهمی در بهبود و تنظیم موازنه بازرگانی و تراز پرداخت‌های بسیاری از کشورها شده است. لوئیس ترنر گردشگری را امیدبخش‌ترین و پیچیده‌ترین صنعتی می‌داند که جهان سوم با آن روبرو است و معتقد است گردشگری بیشترین قابلیت را برای جانشینی دیگر صنایع درآمدزا دارد.» توسعه گردشگری موجب رونق اقتصادی و کاهش فقر می‌شود همچنین تأثیر به سزایی در افزایش درآمد و کاهش بیکاری و در نتیجه افزایش رفاه اجتماعی دارد. علاوه بر آن گردشگری عاملی است برای گفتگوی بین فرهنگ‌ها و تمدن‌ها و از نظر سیاسی نیز، روابط بین ملل و دول را متعادل‌تر و نزدیک‌تر می‌سازد.
توسعهی صنعت گردشگری ارتباط مستقیمی با تبلیغات دارد و مهمترین عرصه برای تبلیغات در این حوزه رسانه‌ها هستند. چه بسا بسیاری از کشورهایی که قابلیت‌های کمی برای جذب گردشگر دارند اما با کار رسانه‌ای و تبلیغاتی منسجم و قوی و فراگیر، توانسته‌اند گردشگران را از مناطق مختلف جهان به‌سوی خود بکشانند.
از همین رو ساخت مستندها و فیلم‌هایی از طبیعت، حیات وحش، تاریخ، تمدن، فرهنگ و آداب و رسوم هر ملت و پخش بین‌المللی آن کمک شایانی در شناساندن یک کشور و ایجاد شور و اشتیاق گردشگران خارجی و داخلی برای دیدن از نزدیک، می‌کند. در این زمینه تلویزیون به‌عنوان تاثیرگذارترین وسیله‌ی ارتباط جمعی در دنیا می‌تواند این رسالت را به‌خوبی انجام دهد.
استان کرماشان با وجود آثار تاریخی، تفرجگاهای طبیعی و جاذبه های فرهنگی و دیدنی، آب و هوای معتدل و… ؛ از بیشتر موقعیتها و پتانسیلهای رشد صنعت گردشگری بر خوردار است. اما در این خصوص و اهمیت ویژه صنعت گردشگری، صدا و سیمای استان کرماشان به‌عنوان مکانیزم اصلی جذب گردشگر و فراهم ساختن زمینه‌های رشد این صنعت، تاکنون در این رابطه چه کارکرد و دستاوردی از خود به‌جای گذاشته است؟
صدا و سیمای استان کرماشان از اهمیت موضوع مربوطه بی اطلاع نیست! و در این رابطه برنامه‌هایی را تدارک دیده است. اما آنچه مهم به نظر می‌رسد اهمیت کمی و کیفی صدا و سیما به این مهم است: صدا و سیمای استان کرماشان در این زمینه به تولید مستنداتی پرداخته است البته این مستندات از لحاظ شاخصهای موجود آنگونه که باید نتوانسته معرف استان باشند و تاکنون هم نیز به دلایل کیفیتی و تکنیکی جهت حضور در رسانه‌های سراری تایید نشده اند. از طرف دیگر از میانگین 40 ساعت برنامه در شبانه روز تنها 15 دقیقه در سه روز در هفته آنهم تنها در رادیو کرماشان برنامهای به نام “سه‌یران” به این مهم اختصاص داده‌اند. آیا با توجه به ظرفیتهای موجود در استان با 15 دقیقه برنامه رادیویی میتوان در راستای رشد صنعت گردشگری استان برآمد؟!
تــاریخــــی:
هر استان و منطقه ای تاریخ و رویدادهای مختلفی به خود دیده است و همچنین شخصیتهای تاریخی دارد که در شبکه‌های سراسری به آنها پرداخته نمی‌شود؛ این مهم وظیفه رسانه‌های استانی است. در حوزه تاریخ میتوان مستند، ویژه برنامه، پخش گزارش و … را مورد توجه قرار داد، اما در سیمای استانی کرماشان آنگونه که باید از پتانسیل و موقعیت تاریخی استان که بر همه آشکار و مشهود است استفاده نشده است و با صرف نظر از تاریخ چند هزار ساله استان که حتی آثار تاریخی و باستانی تنها استان کرماشان بیش از تمامی مرکز ایران است؛ و همچنین وجود شخصیتهای بنامی در تاریخ معاصر؛ اما بعضا صدا و سیمای استان به ارائه چند گزارش یا مستند از تاریخ کوچه پس کوچه‌های شهر کرماشان و ایلات و طوایف به تولید در حوزه تاریخ بسنده می‌کنند. که گاه هم در مورد تاریخ فرهنگی و زبانی استان آمار و اطلاعات غیر واقعی را ارائه می‌دهند که تا کنون نیز سبب رنجش و اعتراض در دنیای مجازی شده است، این هم نشان از مورد توجه قرار ندان پژوهش و تحقیق مجریان صداوسیمای استان دارد. لازم است با استفاده از کارشناسان تاریخی و صاحبنظرانی با دیدگاههای مختلف تاریخ استان مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
هـــنری:
در حوزه هنری بر هیچ کس پوشیده نیست که استان کرماشان هنرمندان بنامی نه‌تنها در سطح ایران و کُردستان بلکه در سطح جهان دارد که بیشتر آنها نیز در حوزه فرهنگ و زبان کُردی فعال هستند، اما بیشتر این هنرمندان تاکنون حتی در صدا و سیمای استان دیده نشده‌اند.
در حوزه موسیقی وضعیت به مراتب اسفناکتر است؛ گذشته از اطلاق واژه غلط موسیقی محلی، موسیقی صرفا به‌عنوان برنامه پرکن و میان برنامه استفاده می‌شود و در بهترین حالت در مناسبتهای مختلف و یا سفر مسولان بلند پایه نظام جمهوری اسلامی ایران به استان، پخش موسقی کُردی مکرر مورد توجه واقع می‌شود، آنهم موسیقی افرادی مبتدی و ناشناس و شاید هم سفارشی که جدای از بی‌نام و نشان بودنشان تولیدشان هم از هیچ کیفیت عالیی بر خوردار نیست؛ این در حالی است، استان کرماشان از جمله استانهایی محسوب می‌شود که بسیاری از هنرمندان بنام عرصه موسیقی در آن متولد شده‌اند و اکنون چه در منطقه و چه در دنیای موسیقی با نام کرماشان آوازشان دنیا را فرا گرفته و از طرفی دیگر صدا وسیمای استان کرماشان بدون اغراق یکی از بزرگترین آرشیوهای موسیقی بیش از نیم قرن را نزد خود دارد، که در این میان نه نام و نشانی از هنرمندان پرآوازه اش مطرح است نه استفاده ای از آرشیو پربارش؛ که بعضی مواقع صدای هنرمندان کرماشان و آرشیو تولیداتش در شبکه‌های استانی همسایه و یا شبکه‌های ماهواره ای کُردی و غیر کُردی به گوش می‌رسد نه در استان و مرکز تولیدش!
در زمینه ادبیات مربوط به منطقه نیز وضعیت به همین منوال است. حداکثر توجه شبکه‌ها به این مقوله، استفاده از اشعار برخی شاعران در برنامه‌های مناسبتی آنهم شاید در سالی یک مرتبه باشد. بی توجه‌ای به تولید برنامه‌های تحلیلی، تاریخ ادبیات منطقه، معرفی شعرا و نویسندگان جوان و نوآوری‌های موجود در زمینه‌های مختلف ادبی در صدا و سیمای مرکز کرماشان به‌شدت حس می‌شود. این در حالی است در سالهای اخیر ادبیات منطقه رشد قابل توجه‌ای داشته و هر هفته شاهد تولیدات آثار ادبی در استان می‌باشیم؛ امروزه استان کرماشان در حوزه ادبیات کُردی از قطبهای تولید آثار ادبی کُردی محسوب می‌شود، که شاعران مطرحی را نیز در این حوزه زبانی در خود جای داده است. اما همانگونه در بالا ذکر شد این مقوله هم هیچ جایگاهی در ما بین برنامه‌های استانی ندارد و این در حالی بوده که در منشور صدا و سیما به جد توجه به ادبیات بومی و موسیقی به اصطلاح محلی در صدا و سیمای استانها تاکیید شده است.
البته نباید از یاد برد عواقب این بی‌توجه‌یی به موسیقی و ادبیات مناطق مختلف بسیار پیچیده است. اکثریت استانهای مرزی جغرافیای سیاسی ایران زبانی به‌غیر از زبان فارسی دارند و مردمان این مناطق به زبان و فرهنگ و ادبیات و موسیقی خود پیوند چندصد ساله داشته که با موسیقی خود پیوند عاطفی و روحی برقرار می‌کنند. در آن‌سوی مرزهای استانی و کشوری، هم‌زبانانشان زندگی می‌کنند و رادیوها و تلویزیونهای پرشمار آنها برنامه‌های متعدد و متنوع هنری تولید و پخش می‌کنند. کم‌کاری و احتمالا بی توجه‌یی شبکه‌ی استانی کرماشان بی‌تردید مردم این استان را به‌سوی تلویزیونهای استانها و کشورهای همجوار سوق خواهد داد و البته داده است. به‌عنوان نمونه در همین استان کرماشان، علاقه مردم به موسیقی ملی خود و کم توجه‌یی صدا و سیمای استان بخصوص سیمای استانی کرماشان باعث گردیده تمام علاقمندان موسیقی، نیاز خود را از شبکه های اقلیم کُردستان و یا دیگر شبکه‌های ماهواره‌ای تامین نمایند. که با تحقیقی ساده در مابین افراد استان و مراکز پخش موسیقی در سطح شهرستانهای استان این مهم به‌عنوان یک حقیقت آشکار، مشهود است.
بهداشت و درمان:
رسانه و به تبع آن صدا و سیما ، نقش بسیار مهمی در ارتقای شاخصهای بهداشتی و درمانی را دارد، به گونه‌ای که در این زمینه برخی صاحب نظران اعتقاد دارند 80 درصد مشکلات حوزه سلامت از طریق اطلاع رسانی رسانه‌ها قابل حل است. با این اوصاف صدا و سیمای مرکز کرماشان تا چه حد به اصول بهداشت و درمان آشنا بوده و جهت ترویج مفهوم سلامت تا چه اندازه از پزشکان و روزنامه‌نگاران متخصص در این حوزه استفاده کرده است؟
این مساله در محتوا و قالب این رسانه دیده نمی‌شود. و اگر هم در طول مدت تاسیس صدا و سیمای مرکز کرماشان این مسئله مورد توجه بوده باشد به طور منظم و سطح کیفیتی مناسب به آن توجه نشده است.
این بی اهمیتی در حالی است که بیش از 70% پزشکان عمومی و متخصص استان را بومیان استان که کُرد زبان هستند تشکیل می‌دهند، اما هیچگاه از این پزشکان بکارگیری نشده است که رهنمودها و گفته‌های آموزشی خود را با زبان بومی جهت تاثیر گذاری بهتر در حوزه سلامت برای جامعه انسانی تولید و پخش کنند.
به کل در حوزه بهداشت و درمان صدا و سیمای مرکز کرماشان هیچگونه فعالیت قابل تقدیری مشاهده نشده و کلا به عنوان یک خلا درتولیدات و اهداف رسانه‌ای آن به چشم می‌آید.
برنامه ویژه کودکان و نوجوانان :
اهمیت دادن مثبت به رشد فکری کودکان، اهمیت دادن و ارزش بخشیدن به یک آینده روشن برای بشریت است؛ زیرا اهمیت مثبت به کودکان و نوجوانان، ساخت زیر بنای تحولات ذهنی، فکری، اجتماعی و علمی آینده جامعه است.
اهمیت به تولیدات حوزه کودک و نوجوان از جمله برنامه‌هایی است که در صدا و سیما به عنوان تاثیر گذارترین رسانه بر ذهن کودکان و نوجوانان باید به آن توجه شود.
در این رابطه باید اظهار داشت که در چیدمان پخش برنامه صدا و سیمای استان کرماشان، برنامه ویژه کودکان و نوجوانان پخش می‌شود؛ اما آنچه مهم به نظر می‌رسد چگونگی تولید و رعایت اصلوبهای کمی و کیفی صدا و سیما در حوزه تولیدات ویژه کودک و نوجوان می‌باشد.
با توجه به جدول زمانی پخش برنامه‌های سیمای مرکز کرماشان؛ موجود در سامانه اینترنتی این مرکز، از میانگین 40 ساعت پخش برنامه، 40 دقیقه برنامه ویژه کودک و نوجوان به زبان فارسی در 6 روز در هفته پخش می‌شود که از این میان، برنامه ویژه کودکان 25 دقیقه در سیما در 6 روز در هفته و 15 دقیقه برنامه رادیویی در سه روز در هفته پخش می شود.
در حوزه تخصصی جدای از مسائل کیفیتی و چیدمان نوع برنامه، توجه به ادبیات کودکان است، کلیه‌ی نوشته‌ها و سروده‌های مربوط به کودکان و نوجوانان که مواردی مانند مثل‌ها، قصه‌ها ، داستان‌ها ، نمایشنامه‌ها و اشعار یا نیز نوشته‌هایی در زمینهی دین ، علم و هنر و سرگرمی را در بر میگیرد، نویسندگان و شاعران، آنها را برای کودکان و نوجوانان می‌نویسند، می‌سرایند یا گردآوری می‌کنند، این نوشته ها باید با زبان مادری کودک بوده، می بایست سرگرم کننده و لذتبخش باشند، با زبان و فهم و توانایی‌ها و تجربه‌های کودکان و نوجوانان متناسب باشند، و به رشد و پرورش شخصیت آنها کمک کنند .
اما با نگاهی به پخش برنامه های کودک و نوجوان در صدا و سیمای استان کرماشان در اولین نگاه متوجه بی کیفیت و خنثی بودن برنامه خواهید شد که حتی هیچ یک از المانها و شاخصهای فرهنگی مربوط به استان در آن شنیده و دیده نمی‌شود. و این در حالی است که امروز روند رشد تولیدات ادبیات کودک در استان در حال رشد است که تولیدات آنها نیز از کیفتهای عالی برخوردار بوده، حتی آثار برخی از این ادیبان در حوزه ادبیات کودک از زبان کُردی به زبانهای دیگر مانند اسپانیایی و.. ترجمه شده است.
اما با توجه به توضیحات فوق الذکر اکنون چرا نباید از آثار تولید شده ادیبان و نویسندگان استان در صدا و سیمای کرماشان استفاده شود؟ سوالی است که در پیش روی مسولان این رسانه قرار میگیرد!؟
از بعد تخصصی و توجه به زبان مادری و شاخصهای فرهنگی استان، زمینه و پتانسیلهای قابل قبولی وجود دارند که عدم توجه به این مهم، هیچ عذری را پذیرا نمی باشد؛ در صورت اصرار داشتن در تولید به زبان فارسی و عدم توجه به شاخصهای فرهنگی استان باید اظهار داشت که بیشتر و بهتر میتوان از تولیدات شبکه‌های سراسری استفاده کرد.
مستند و فیلم سازی:
یکی دیگر از اهداف تولید برنامه و بخصوص فیلمهای مستند و داستانی در شبکه‌های استانی، ارائه و پخش آنها از شبکه‌های سراسری است و در حقیقت نمایش فرهنگ و مسائل مختلف استان به مردمان سایر نقاط کشور که بعضا ساخت فیلمها و برنامهها به زبان فارسی به دلیل فوق توجیه می‌شود. اما سهم و جایگاه استان کرماشان در این حوزه چگونه ارزیابی می شود؟! بر کسی پوشیده نیست که صدا وسیمای استانی کرماشان تاکنون نتوانسته در زمینه مستند و فیلم سازی دستاوردی داشته باشد و تولیدات اندکش در این زمینه از ضعف محتوایی و تکنیکی برخوردار هستند که بعضا قابل پخش شناخته نشده‌اند و همچنین از دیگر ضعفهای این رسانه عدم توجه کافی به سلایق فرهنگی، سیاسی و … مخاطبان است.
آنچه به‌عنوان فیلم و مستند در سیمای مرکز استان کرماشان به‌نمایش گذاشته می‌شود؛ اکثرا یارگیری از دیگر شبکه‌های سراسری و استانی است که تنها با جایگزین کردن نشان شبکه زاگرس آنها را به روی آنتن می‌فرستند. این در حالی است که استان کرماشان از بسیاری لحاظ پتانسیل ساخت مستند و فیلم که بتوان با مخاطب ارتباط برقرار کرد را دارد؛ میتوان به وجود اقلیمهای گوناگون زیست میحطی، فرهنگ و رسومات خاص منطقه، پیشینه تاریخی و رویدادهای تاریخی بسیار بخصوص در دوران معاصر و حضور نقش 8 ساله در جنگ ایران و عراق و… همگی پتانسیل و موقعیتهای مهمی جهت ساخت مستند و فیلم محسوب می‌شوند.
خـبرگزاری :
وظيفه جمع‌آورى تدوين و انتقال اطلاعات و تأمين نيازهاى مخاطبان در زمينه‌هاى مختلف بر عهده رسانه‌هاى خبرى است. دنيایى که در آن زندگى مى‌کنيم در بسيارى از موارد دور از چشم و ذهن ماست. اين دنيا را بايد شناخته، تبيين و متصور شود. آنچه در صحنه سياسی، اقتصادی، فرهنگى و اجتماعى رخ مى‌دهد. براى همه مردم قابل دسترسى يا تجربه مستقيم نيست. وسايل ارتباط جمعى با ارائه اخبار و اطلاعات گوناگون آگاهانه يا ناخودآگاه مى‌کوشد به شکل‌گيرى ذهنيات ما از محيط اطراف کمک کنند. با این اوصاف باید دید که صدا و سیمای استان کرماشان به عنوان مهم ترین عضو از رسانه های جمعی، در بخش خبری آن تا چه اندازه به این مهم اهمیت داده و از منظر کمی و کیفی نگاهی داشته باشیم بر کارکرد بخش خبری صدا و سیمای مرکز کرماشان:
از میانگین 40 ساعت پخش برنامه در صدا و سیمای مرکز کرماشان بخش خبری آن بدین شکل دسته بندی می‌شود:
1: صدا: از میانیگین 20 ساعت پخش در صدای مرکز کرماشان 2 ساعت و 5 دقیقه آن به پخش اخبار اختصاص دارد. که از مجموع 2 ساعت و 5 دقیقه، 1 ساعت و 40 دقیقه آن به پخش اخبار سراسری، و 15 دقیقه آن به پخش اخبار استان یا به اصطلاح آن محلی اختصاص دارد.
2: سیما: از میانگین 20 ساعت پخش در سیمای مرکز کرماشان، 1 ساعت و 5 دقیقه آن به پخش اخبار اختصاص دارد که در مجموع، 1 ساعت و 5 دقیقه آن به اخبار استان اختصاص دارد.
در مجموع در صدا و سیمای مرکز کرماشان از میانگین 40 ساعت پخش آن، 3 ساعت و 10 دقیقه به پخش اخبار اختصاص دارد، از این مجموع 1 ساعت و 20 دقیقه همراه با تکرار آن به اخبار استان و 2 ساعت و 5 دقیقه آن به اخبار سراسری اختصاص داده شده است.
با توجه به تقسیم ساعات پخش اخبار سراسری و استانی در شبکه استانی، توجه بیشتر به اخبار سراسری و به نسبت آن توجه کمتر به اخبار استان فعالیتی عبث است. چرا که رسانه‌های متعدد سراسری و برون مرزی در ایران هستند که به صورت گسترده‌ای اخبار و تحولات کشور منطقه و جهان را انعکاس داده و تمامی این شبکه‌ها نیز دراستان قابل دسترسی و پیگیری می‌باشند؛ توجه بیشتر صدا و سیمای استانی، به پخش اخبار سراسری هیچ نیازی دیده نمی‌شود مگر اینکه اخبار سراسری را برای استان به زبان کُردی پخش کنند.
در ادامه نیز چگونگی سطح فعالیت اخبار استان در صدا و سیمای مرکز کرماشان را مورد توجه خواهیم داد.
در صدا و سیمای استانی بایستی اخبار مربوطه توجه به فرهنگ اقتصاد، سیاست و… را مد نظر کامل داشته باشد و این مهم در چارچوب استان کرماشان پیگیری و پخش شود.
در رابطه با حوزه‌های فوقالذکر اخبار استان و پیگیری‌های لازمه بیشتر در خود شهرستان کرماشان متمرکز است و به ندرت اخبار مربوط به دیگر شهرستانها توسط خبرنگار رسمی بخش خبری تهیه و تنظیم می‌گردد که بیشتر توسط فرمانداری یا عومل ذیربط تهیه تنظیم و جهت پخش ارسال می شود. همچنین نیز باید در این راستا یعنی تامین خبر به نشریات استان توجه داشته و در ارتباط با روزنامه نگاران مستقل و فعالین سیاسی و … جهت رسیدگی بیشتر، مسائل مربوط به استان را از دیدگاهای متفاوت مورد بررسی قرار داد؛ در غیراینصورت با رسالت رسانه‌ی آزاد در مغایرت است.
حضور مسولان در صدا و سیمای استانی جهت پرسش و پاسخ و ارتباط با مردم، که در این زمینه تنها بعضا برخی از مسولان در شهر کرماشان در رابطه با مسائل شهر در ارتباط تلفنی با شبکه دیده شده و مابقی مسئولان شهرستانها و نمایندگان مردمی تاکنون جهت هیچ پرسش و پاسخی یا مسائل تحلیلی در صدا و سیمای استان دیده نشده‌اند و فقط در هنگام افتتاح پروژه ای عمرانی تنها در مقابل دوربین ظاهر می‌شوند!
در حوزه‌های فرهنگی نیز آنگونه باید مسائل و مشکلات فرهنگی و فعالین فرهنگی استان مورد توجه واقع نمی‌گردد و بیشتر اخبار استان متمرکز بر پروژه‌های اجرایی دولتهای مدنظر می‌باشد.
در رابطه با اخبار سراسری به‌جای اینکه تنها دوباره کاری شود و صرف هزینه و وقت، بی‌فایده شناخته شود. بهتر است مسائل کلان کشوری را در حوزه‌های مختلف از نکته دیدگاه کارشناسان، فعالان و روزنامه نگاران استان پیگیری کنند.
هواشناسی از دیگر برنامه‌هایی است که بخش خبری پخش می‌شود. برنامه اعلام وضعیت هوا نیز از کیفیت خاصی برخوردار نیست و معمولا مخاطبان شبکه استانی از روند آن ناراضی هستند و از طرفی دیگر از آنجایی که بیشتر مخاطبان وضعیت هوا قشر دامدار و کشاورز استان هستند و با توجه به اینکه این طبقه از جامعه کرماشان اکثرا آنچان باید با زبان فارسی آشنایی ندارند؛ دیگر اصرار به استفاده از زبان فارسی در این بخش بیهوده است؛ و در غیر اینصورت میتوان در شبکه‌های سراسری دقیق‌تر و با کیفیتی عالیتر از وضعیت آب و هوا آگاهی پیدا کرد.
نتیجه گیری از چند منظر
صدا و سيما به‌عنوان يک رسانه بسيار مهم و به‌عنوان يكی از ابزارهای تأثير گذاری بر فرهنگ عمومی وقتی مؤثر است، كه بتواند با مخاطبينش منطبق با نيازهای آنها و با روش‌های درست و مورد قبول برنامه را ارائه كند. صدا و سيما برای آنكه بتواند مخاطب را خوب بشناسد و بتواند مسائل را خوب به مخاطبين منتقل كند؛ می‌بايست با قسمت‌های علمی تخصصی جامعه ارتباط داشته باشد و برای اينكه اين ارتباط را برقرار نمايد نيازمند به محقق و نيازمند به اهل مطالعه و نيازمند به اهل تخصص است. در بعد فرهنگی، سياسی و اقتصادی، صدا و سيما به‌عنوان يک ابزار می‌تواند جامعه را به توسعه و تعادل برساند.
امید است مسولان رسانه‌ای استان نیز با ارتقاء کیفی آثار خود بیش از اینکه تنها با تولید انبوه در صدد رضایت بالادستهای خود را جذب کنند، به سلیقه و درخواستهای مخاطبین و معیار و شاخصهای فرهنگی استان نیز توجه داشته باشند و همچنین با مطالعه و شناخت هر چه بیشتر فرهنگ و تاریخ و ادبیات و مسائل مختلف استان با تولید آثار ارزشمند، تصویری واقعگرایانه از مردم و فرهنگ پر بار و تاریخ استان را به مخاطبان خود در کشور و همچنین نقاط مختلف جهان ارائه نمایند.
توجه به موارد بالامی‌تواند بسیاری از مشکلات شبکه‌های استانی را در جذب مخاطب راهگشا باشد.همچنین با ایجاد فضای کار مناسب و امکان تجربه برای هنرمندان استان و جلوگیری از فعالیت افراد سفارش شده… باید به موج مهاجرت هنرمندان به تهران و خارج کشور خاتمه داده شود. مدیران کل صدا و سیما در استان بایستی با دلسوزی و آینده نگری،تربیت نیروی انسانی را به‌عنوان اولویت برنامه‌های خود قرار دهد و ارتقای کیفیت برنامه‌های استانی هدف اصلی باشد نه کمیت و یا اینکه به ”کپی پخش” برنامه‌های غیرمرتبط شبکه‌های دیگر با فرهنگ بومی استان بپردازد.
2
در این بین اگر چنین پنداشته شود که مسئولان رسانه‌ای استان از چگونگی و واقعیت تاریخی و فرهنگی و زبانی استان بی اطلاع هستند؛ پس بهتر است که با توجه به منشور صدا و سیما جهت تولید بر مبنای پژوهش وظیفه خود را بدرستی انجام داده و صرفا تنها با مورد توجه قرار دادن آمارهای رسمی خود جمهوری اسلامی در استان کرماشان که تاکیید بر جمعیت 92%ی کُرد کرماشان دارد برنامه‌های خود را طبق اهداف بنیادی صدا و سیمای استانی پیش ببرند. در غیر اینصورت اگر چنین پنداشته شود که تمامی واقعیتهای تاریخی فرهنگی و زبانی استان بر مسئولان رسانه‌ای آشکار است و مغرضانه و هدفمند چنین پیش می روند! پس ذکر این مهم الازمی است که با پیشبرد چنین استراتژیی هیچ چیزی تغییر نخواهد کرد.
3
در صورت اصرار بر ”اکثریت تولید” با زبان فارسی باید اظهار داشت؛ صرف هزینه و بودجه‌های هنگفت برای شبکه استانی کرماشان کاریست عبث؛ زیرا شبکه‌های سراسری بهتر و با کیفتیتی عالیتر چنین برنامه‌هایی را با زبان فارسی تولید و پخش می‌کنند؛ بهتر و شایسته تر است که بودجه صدا و سیمای مرکز کرماشان را به نوعی دیگر در راستای کاری هدفمند و خیرخواهانه هزینه کنید.
[1] «تولید بر مبنای پژوهش» یکی از راهبردهای اصلی سازمان صدا و سیما است. بسیاری از صاحبنظران عرصه ارتباطات معتقدند ناظر به گستردگی رادیو و تلویزیون و ضریب نفوذ آن در افکار عمومی هر برنامهای که از رادیو یا تلویزیون پخش می‌شود، باید براساس مطالعه و پژوهش باشد. رسانه که هدایت افکار عمومی در جامعه‌ی میلیونی را به عهده دارد، نباید بدون پیوست مطالعاتی و پژوهشی، برنامهای را به مخاطبان ارائه دهد، از آنجایی که تنوعات اقلیمی زبانی فرهنگی و تاریخی در ایران زیاد است این مهم می‌بایست با حساسیت خاصی دنبال شود. اما امروزه با نگاهی اجمالی به صدا و سیمای استان کرماشان بیشتر تولیدات پخش شده آن از هیچگونه پشتوانه تحقیقاتی و پژوهشی نسبت به استان برخوردار نیستند.
نظرات
