طی یکصد سال گذشته، کوردها و مسائل مربوط به آنها از محوریترین نکات اتصال و دوستی تهران، دمشق، آنکارا و بغداد بوده است. دوستی اجباری ای که آنها را ناچار به پس راندن مشکلات استراتژیک بینشان نموده است. اینک نیز استقلال کوردستان از عراق، محوری برای روابط بالاجبار بین آنکارا و بغداد شده است.
روژی کورد: روز چهارشنبه 12 مهرماه 1396 شمسی، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه جهت اندیشیدن راه چاره ای علیه استقلال جنوب کوردستان از عراق، وارد تهران شد اما برخلاف رسوم دیلماتیک از سوی وزیر معادن و صنایع مورد استقبال قرار گرفت.
گفته می شود اردوغان پشت درهای بسته با حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران و نیز علی خامنه ای دیدار داشته است.
رئیس جمهور ترکیه پیش از سفر به ایران به خبرنگاران گفته بود با یک “نقشه راه” به کشورش بازخواهد گشت.
اردوغان سه روز پیش از سفر به تهران گفته بود: “سفر من به ایران برای شرکت در یک نشست همکاری استراتژیک در سطح عالی خواهد بود. ما درباره مسئله شمال عراق هم گفتگو خواهیم کرد و با یک نقشه راه جدی برمی‌گردیم.”
بنظر می رسد جمهوری اسلامی این بی حرمتی به وی را به عنوان تلافی در عدم حضور جمهوری اسلامی در نشست اخیر بین پوتین و اردوغان در آنکارا انجام داده باشد.
سفر اردوغان به ایران دو روز پس از سفر رئیس ستاد مشترک ارتش ترکیه به تهران صورت می‌گیرد. در پی دیدارهای انجام‌شده، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران بر «مواضع مشترک و یکسان» ایران و ترکیه در زمینه «همه‌پرسی کوردستان عراق» تاکید کرد و گفت هیچ‌کدام از دو کشور این همه‌پرسی را قبول ندارد.
جمهوری اسلامی ایران از یک سو در نظر دارد تا اردوغان را به اخذ تحریمها و واکنشهای تند علیه اربیل وادارد و از سوی دیگر نیز سعی در تخریب شخصیت سیاسی اردوغان دارد، تلاشی که شاید پس از بازگشت، اردوغان را که دست بالایی در تخریبهای سیاسی رهبران جهان دارد را به واکنشهای دیگری وادارد.
سخنگوی وزارت خارجه ایران هدف از سفر روز چهارشنبه رئیس جمهور ترکیه به تهران را علاوه بر همکاری‌های دوجانبه، گفت‌وگو دربارهٔ شرایط منطقه ازجمله همه‌پرسی استقلال جنوب کوردستان از عراق ذکر کرد.
بهرام قاسمی هم‌چنین افزود که «شرایط خاورمیانه و جهان امروز به گونه‌ای است که موجب می‌شود ایران و ترکیه به سمت و سوی نزدیکی هرچه بیشتر و اقدامات مشترک سوق یابند.»
بهرام قاسمی روز چهارشنبه، ۱۲ مهر، در مصاحبه با خبرگزاری ایلنا اعلام کرد که دو کشور دربارهٔ موضوع همه‌پرسی جدایی جنوب کوردستان از عراق «رایزنی‌های مفصلی» داشته‌اند.
وی با اشاره به اهمیت «حفظ امنیت ملی» برای ایران و ترکیه تأکید کرد که «هیچ کشوری با امنیت ملی خود شوخی نمی‌کند و اجازه نمی‌دهد که امنیتش تحت تأثیر هیجانات و القائات دیگران، در معرض تهدید و نابسامانی قرار بگیرد».
در عین حال طی دو روز اخیر، مانور نظامی مشترکی با شعار “یا فاطمه الزهرا” بین سپاه تروریستی پاسداران و ملیشیا- تروریستهای حشد شعبی در مرزهای بین دو کوردستان برگزار شده است.
ترکیه و عراق نیز، تنها یک روز پس از برگزاری رفراندوم استقلال جنوب کوردستان از عراق، مانور مشترک نظامی ضعیفی را برگزار نمودند.
روسیه که متحد سیاسی و نظامی دو طرف آنکارا و تهران در سوریه و در منطقه می باشد تاکنون مواضع مخالفی علیه استقلال جنوب کوردستان از عراق نداشته است.
دکتر پرویز رحیم، استاد علوم سیاسی دانشگاه صلاح الدین اربیل، در این باره می گوید: “دولت کوردستان می تواند از طریق روسیه، مخالفتهای جمهوری اسلامی ایران و ترکیه را بکاهد از اینرو لازم است انشستهایی را جهت اقناع روسیه که اخیرا قرارداد گاز را با کوردستان امضاء نموده است، انجام دهد”.
نظرات
