گزارش : ارسلان یاراحمدی
برگردان بە فارسی : ژیلا مستاجر
شرق کردستان یکی از آن دستە مناطقیست کە مینهای بسیار زیادی در زمینهای آن کاشتە شدە است.این موضوع کردهای این بخش از کردستان را باخطراتی جدی مواجە کردە کە در سە دهە اخیر هزاران نفر بە علت انفجار مینها کشتە یا زخمی شدەاند.
یکی از فعالان حقوق بشر کە بەمدت 13 سال در قسمت پاک سازی مین در وزارت دفاع ایران فعالیت داشتە،در مورد آخرین آمار قربانیان در کردستان آماری را برای وب‌سایت خندان ارائە نمود.
بر طبق گزارش کمیسیون تحقیق مجلس ایران کە در سایت (خانە ملت) موجود است،بیش از 3 میلیون هکتار از زمین های شرق کردستان مین گذاری شدەاند.
در سطح جهانی هم مردم چندین کشور بەدلیل مین گذاری زمینهایشان زندگی مشقت باری دارند،بە همین دلیل روز 4 آپریل از طرف مجمع بین المللی بەنام روز جهانی آگاهی رسانی از خطرات مین نامگذاری شدە است کە در این روز چندین فعالیت گوناگون در این مورد انجام میگیرد.
هدف اصلی این نامگذاری، شناساندن مناطق مین گذاری شدە و علامت گذاری و همچنین آگاهی دادن و هشدار در مورد خطرات مین بە مردم جهت حفظ جان خویش در برابر این اسلحە خاموش است.
عیسی بازیار،فعال حقوق بشر کە بە مدت 13 سال در قسمت پاک سازی مین در وزارت دفاع ایران فعالیت داشتە است، میگوید” در مدت 2سال اخیر هیچ گونە فعالیتی جهت هشداری مردم در مورد خطرات مین در کردستان صورت نگرفتە است و این موضوع باعث شدە کە روزانە مردم کردستان قربانی انفجار این اسلحە نابودگر شوند.”
بازیار با اشارە بە آماری مخصوص کە با استفادە از آمارهای وزارت دفاع ایران و پیگیریهای مداوم و تحقیقات میدانی خود از شرق کردستان تهیە کردە است،میگوید”در مدت سالهای 1988 تا2010،در ایران2 هزار و 433 نفر بەعلت انفجار مین کشتە و 5هزار و 601 نفر زخمی شدەاند و هزار و 996 نفر از کشتە ها و 4هزارو 717 نفر از زخمی شدەگان کورد و اهل استانهای ایلام،کرماشان،سنە و اورمیە بودەاند.”
از طرفی دیگر بر طبق آمار آژانس خبررسانی کوردپا کە بیشتر بە خبرهای شرق کردستان میپردازد،در مدت سالهای 2010 تا 2015 در شرق کردستان 176نفر قربانی انفجار مین شدەاند کە 63 نفر از آنها جان خود را ازدست دادەو 25 نفر ازآنها کودک و 15 نفر نیز زن بودەاند.
بر طبق این آمار بیشترین میزان قربانیان در استان کرماشان می باشد کە 993 کشتە و هزار و933 نفر زخمی مین سر این استان بە ثبت رسیدە است.
استاندار کرماشان سال 2013 اعلام کردە بود کە همە مناطق مین گذاری شدە این استان از مین پاک شدە و بەهمین مناسبت جشنی را برگزار کردند،اما برطبق گزارش سالانە استان کرماشان کەدر سایت مهر منتشر شد بعد از سال 2013 تاکنون 184 نفر دیگر در استان کرماشان بەعلت انفجار مین کشتە و زخمی شداند.
همچنین بر طبق آخرین آمار کە سازمان بین المللی منتشر کردە در استانهای ایلام،سنە، کرماشان، ارومیە و خوزستان کە 4 استان از آنها کورد نشین هستند،بیشتر از 20 میلیون مین وجود دارد کە روزانە 2 نفر را قربانی میکند.
سال 2013 در رویدادی در روستای نشکاش مریوان،هنگام بازی فوتبال دستەای از کودکان روستا،یک مین منفجر میشود،در این اتفاق دختری بەنام گەشین پای خودرا از دست داد و دختر دیگری بە اسم ئاڵا یکی از چشمهای خودرا از دست داد و 5نفر دیگر نیز زخمی شدند.
پدر گەشین در گفت و گویی با سایت خندان میگوید کە:” بعد ازاین اتفاق ناگوار، از طرف دولت مرکزی هیچ گونە کمک و هزینەایی بە ما تعلق نگرفتە و حتی همە هزینەهای رفت و آمد بە بیمارستان را نیز خودمان پرداخت کردەایم و تنها چند مرکز خیر خواهی باما همکاری کردەاند.”
این درحالیست کەبر طبق کمیسیون بند2 استانها(کمیسیونیست در رابطە با مین در ایران)قربانیان مین در ایران از سوی دولت باید حمایت شوند.
بیشتر مینهای ضد نفر در مدت جنگ 8سالە ایران و عراق کار گذاشتە شدەاند و بعد ها از طرف حکومت ایران برای پیشگیری از ورود کۆڵبەرها و اعضای احزاب اپوزیسیون ایران،دوبارە مرزها و این مناطق را مین گذاری کرد و مراکز حقوق بشر نیز این موضوع را تایید کردند ازجملە کانون مدافعان حقوق بشر کە شیرین عبادی مٶسس آن است.
سایت دویچەولە آلمان بنابر آمار بین المللی میگوید کە مردم 80 کشور در جهان باخطر مواجهە با مین روبرو هستند و بنابر گزارش سازمان نظارت مینهای کاشتە شدە،هر سال نزدیک بە 15 تا 20 هزار نفر در این مناطق جان خودرا از دست میدهند یا دچار نقص عضو میشوند کە 20 درصد از آنها کودک میباشند.
بر طبق گزارش سازمان نظارت مینهای کاشتە شدە،ایران بعد از مصر،بیشترین میزان مین را داردو آنگولا،افغانستان وعراق در ردەهای سوم تا پنجم قرار دارند.
تاکنون ایران آمادە نشدە کە قرارداد جهانی حمایت از حقوق معلولین را امضا کند کە 132 کشورآنرا امضا کردەاند و همچنین تاکنون قرارداد پیشگیری از استفادە مین ضد نفر(اتاوا) را امضا نکردە است.
عیسی بازیار کە خود اهل شهر آبدانان واقع در استان ایلام است،انتقاد هایی از مسئولین حکومت ایران دارد و میگوید کە آنها نە بە قرارداهای داخلی و خارجی بە هیچ وجه پایبند نبودە بلکە کمترین تلاشی هم برای آگاهی دادن بە مردم مناطق مرزی نکردەاند و حتی این مناطق کەدر بیشترین میزان خطر انفجار مین قرار دارند نیز از علامت گذاری بی بهرەاند.
نظرات
