به دنبال گسترده شدن دامنهی تنشها میان آنکارا و تهران که به دنبال کنفرانس میونشن (مونیخ) به اوج خود رسید، دو طرف در صدد تضعیف نمودن دیگری با کارت کوردها در مناطق ستراتژیکی عراق و سوریه هستند.
نگاهی به موضعگیری رسانههای آنکارا و تهران، بیانگر این واقعییت است که درگیری میان کوردها در مناطق ستراتژیکی شنگال، حاکی از به خطر افتادن منافع دو طرف ایران و آنکارا است.
اخیرا گزارشی در رسانههای غربی منتشر شد که حاکی از تلاش رژیم ایران برای ایجاد منطقهی در عراق و سوریه است، که این انتهای این منطقه به دریای مدیترانه میرسد.
به نوشتهی روزنامهی گاردین: “ایرانیها قادر خواهند بود هر زمان که بخواهند، نیرو و مهمات را میان دریای مدیترانه و تهران، از طریق این منطقه انتقال دهند و این کار را از راههای امنی انجام خواهند داد که خود یا نمایندگانشان، امنیت آنها را تامین میکنند”.
احتمالا مولود چاوش اغلو در همین رابطه بود که در نشست میونشن(مونیخ) آلمان صراحتا اعلام کرد: “سیاستهای فرقهگرایانهی ایران صلح را در بسیاری از کشورها با مشکل مواجه کرده است. تهران تلاش دارد که دو کشور شیعی در سوریه و عراق ایجاد کند”.
روزنامهی گاردین در ادامهی گزارش قابل تأمل خود نوشته بود: ” ترکیه به دلیل رابطه ایران با حزب کارگران، مخالف این طرح ایران است؛ زیرا بخش بزرگی از طرح ایران، با مناطق کورد سوریه و عراق مرتبط است”.
به نوشته گاردین، مسئولان بلندپایه دولتی و امنیتی از تهران، بغداد و دمشق که تابع سیاستهای خارجی ایران و سپاه قدس هستند، جزئیات این طرح که مناطق میان تلعفر و شنگال در عراق را در بر میگیرد، وضع کردهاند”.
درگیری روز گذشتهی میان نیروهای پ.ک.ک و نیروهای پیشمرگ در مناطق خانسوری کوردهای ایزدی، که بارها حضور نیروهای پ.ک.ک اعتراض مقامات اقلیم کوردستان را در پی داشته است، درست مناطق مورد اشارهی روزنامهی گاردین بریتانیا در رابطه با طرح و منطقهی امن مد نظر تهران منتهی به دریای مدیترانه است.
پ.ک.ک با توجه به مخالفت صریح خود با استقلال و ایجاد حکومت کوردستان در شمال عراق و گرایشات علوی رهبران این جریان کوردی، از حمایت ویژهی نیروهای شیعی عراقی موسوم به حشد شعبی و نیروهای شیعی تحت امر رژیم اسد و ایران برخوردار است.
با توجه به تلاش طرفین آنکارا و تهران برای عملی نمودن طرحهای خود در این مناطق، اختلافات میان دو طرف پک.ک.ک و پ.د.ک، که هر کدام دیگری را به نزدیکی از این دو کشور متهم میکنند، در چند روز آینده به طور غیر قابل پیش بینی افزایش یابد.
از دیگر سو رسانههای وابسته به دو طرف آنکارا و تهران نیز از طرفهای نزدیک به خود دفاع کرده و دیگری را به ایجاد تنش در مناطق ستراتژیک شنگال متهم کردهاند.
خبرگزاری آناتولی ترکیه نوشته است: ” پانصد پیشمرگه سوری وابسته به وزارت پیشمرگه اداره محلی کرد عراق، برای بیرون راندن پ.ک.ک از سنجار (شنگال)، به عنوان نیروی تقویتی به منطقه سینون در مرز عراق و سوریه، فرستاده شده بودند، با عناصر پ.ک.ک درگیر شدند”.
خبرگزاری تسنیم سپاه پاسداران در تحلیلی نوشته است: “مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق با تشریک مساعی ترکیه، قصد دارد از کارت مهمی به نام پیشمرگ روژ (به معنی روز) استفاده کند و در صورت تداوم اختلافات و بروز درگیریهای جدید، سنجار به بهانهای برای مداخله ترکیه در معادلات داخلی مرتبط با کردها در عراق، تبدیل خواهد شد”.
خبرگزاری فارس نیز همسو با رسانههای پ.ک.ک نوشته است: ” اساسا نیروی پیشمرگه روژآوا از سوی بارزانی با هدف مقابله با کردهای سوریه و به طور کلی جریانات همسو با پ.ک.ک ایجاد و به آنها آموزش داده شد و حمله به شنگال را بارزانی در دیدار اخیرش با اردوغان طراحی کرد و وزیر خارجه ترکیه نیز آشکارا به این عملیات اشاره کرده بود”.
همچنین وبسایت تابناک وابسته به محسن رضایی نیز نوشته است: “آنکارا می خواهد برای پیشبرد اهداف خود در عراق و سوریه از کردها بهره گیرد. در واقع ترکیه قصد دارد، با استفاده از نیروهای کرد نزدیک به خود و به ویژه نیروهای تحت حمایت بارزانی، با دیگر گروه های کرد از جمله پ.ک.ک و وای.پی.جی در عراق و سوریه مقابله کند. در عراق هدف ترکیه چیزی نیست جز بیرون راندن پ.ک.ک از سنجار”.
همزمان با آغاز درگیریها نیروهای بسیج عراقی موسوم به حشد شعبی از نیروهای پ.ک.ک در مقابل نیروهای پیشمرگه کورد حمایت کرده و تهدید به انتقام جویی کردند.
امروز مسعود بارزانی رئیس اقلیم کوردستان در بیانیهای، ضمن ابراز نگرانی از وضعیت پیش آمده، صراحتا اعلام کرده است:” هیچ جریان دیگری اجازهی دخالت در امور اقلیم کوردستان را ندارد و نمیتواند مانع تحرکات نیروهای پیشمرگه شود”.
در همین رابطه نیز رسانههای نزدیک به دو طرف پ.ک.ک و پ.د.ک از انتقال نیروهای دو طرف به منطقهی ستراتژیکی شنگال، جهت حمله به دیگری، خبر میدهند.
وبسایت فرات نیوز پ.ک.ک اعلام کرده است، حزب دمکرات کردستان عراق در حال تدارکات برای آغاز نبرد و همچنین در حال ساخت سنگر و استحکامات نظامی در مسیر ورودی به شنگال هستند”.
از دیگر سو شبکهی خبری کوردستان ٢۴ در گزارشی کوتاه و به نقل از یک مقام امنیتی کورد نوشته است: “امروز پ.ک.ک صدها نفر از افراد مسلح خود را از مناطق شدادیه، هولی و قامشلوی سوریه بهمنظور درگیر شدن با حکومت اقلیم کوردستان به مناطق شنگال انتقال داده است”.
نیروهای پ.ک.ک امروز در تصاویری منتشره از کشته شدن ٩ عضو پ.ک.ک و زخمی شدن ٢٠ نفر از افراد پ.ک.ک خبر دادند، گزارشی که به نظر کارشناسان تنها به منظور ایجاد فضای انتقام جویی از پیشـرگها و ایجاد یک جنگ تمام عیار اعلام شده است.
از دیگر سو روز پنجشنبه گذشته، نیروهای اتحادیهی میهنی کردستان به رهبری جلال طالبانی، به چاههای نفت کرکوک حمله کرده و نیروهای تابع حزب دمکرات کردستان به رهبری بارزانی را از آنجا بیرون کردند.
با این اوصاف انتظار میرود در چند روز آینده و با توجه به دخالتهای دو طرف تهران و آنکارا، و تلاش تهران برای ایجاد منطقهای با کمک اتحادیهی میهنی و پ.ک.ک که به دریای مدیترانه منتهی میشود، درگیریهای خونین میان دو طرف حزب کارگران کوردستان و دولت اقلیم کوردستان شدت بیشتری به خود بگیرد.
هادی عارفی