دهم اکتبر (امسال برابر با ۱۸ ماه مهر)، بنابر تقویم سازمان ملل روز جهانی مبارزه با اعدام است. سازمان عفو بینالملل اعلام کرده در سال گذشته میلادی تنها ۲۳کشور در جهان همچنان مجازات اعدام را اجرا کردند که از آن میان، چین، ایران و عربستان سعودی رتبههای اول تا سوم را به خود اختصاص دادند.
قطعنامههای جهانی برای توقف مجازات اعدام به عنوان اولین قدم در راه لغو کامل این مجازات غیرانسانی، اولین بار در سال ۲۰۰۷ و دومین بار در سال ۲۰۰۸ در مجمع عمومی سازمان ملل به تصویب رسید.
در حال حاضر ۱۴۱ کشور جهان اعدام را لغو کردهاند اما لغو مجازات اعدام به این آسانیها نبوده و نیست و هنوز هم بسیارند کسانی که فکر میکنند اعدام (حداقل در مورد برخی جرائم) لازم و ضروری است.
به گفته نهادهای مدافع حقوق بشر، در سال گذشته میلادی دستکم ۵۶۷ نفر در ایران اعدام شدند که جرم بیشتر آنها مرتبط با مواد مخدر اعلام شد.
از ابتدای سال میلادی جاری تا کنون ۴۳۵ اعدام در این رخ داده که از این میان تنها ۸۳ اعدام توسط رسانههای رسمی اعلان شده است. ۲۱۹ اعدام از میان کل اعدامها را زندانیانی تشکیل میدادند که با جرائم مربوط به مواد مخدر به اعدام محکوم شده بودند. در این مدت ۵ زندانی که هنگام ارتکاب جرم زیر ۱۸ سال سن داشتند، در زندانهای مختلف ایران اعدام شدند.
بنا بر گزارشها طی بازە زمانی ١٠ اکتبر ٢٠١٦ تا ١٠ اکتبر ٢٠١٧ جمعا حکم اعدام ١٣٥ شهروند کورد در زندان های ایران بە اجرا در آمدە است.
اجرای اعدام بر حسب استان ها
بر طبق این گزارش ٦٢ شهروند کورد در استان ارومیە اعدام شدەاند کە معادل ٤٦٪ کل اعدامی ها می باشد، همچنین ٢٥ شهروند از استان لرستان معادل ١٨٪، ١٦ شهروند اهل استان کرماشان (کرمانشاه) معادل ١٢٪، ١٢ شهروند اهل ستان سنە (سنندج) معادل ١٢٪ ، ٨ شهروند اهل استان ایلام معادل ٦٪، ٧ شهروند کورد در استان های خراسان رضوی و خراسان شمالی معادل ٥٪ و یک شهروند کورد اهل استان قزوین معادل ١٪ بودەاند.
اتهام اعدام شدەها
طی این مدت دو زندانی سیاسی و عقیدتی اعدام شدەاند و همچنین ٩٦ شهروند بە اتهام جرایم مرتبط با مواد مخدر، ٣١ شهروند بە اتهام قتل عمد، ٣ شهروند بە اتهام سرقت مسلحانە و ٣ شهروند نیز بە اتهام تجاوز بە عنف از سوی دستگاه قضایی ایران بە اعدام و حکم اعدام آنها بە اجرا در آمدە است.
از این تعداد ٨ نفر در ملاء عام و ١٢٧ تن در زندان های ایران اعدام شدەاند و بیشترین حکم اعدام در زندان های ارومیە، خرم آباد، کرماشان و کرج بە اجرا در آمدە است.
همچنین ١٣٣ نفر از شهروندان اعدام شدە مرد و ٢ شهروند نیز زن و اهل شهرهای ارومیە و قوچان بودەاند.
از آنجا که در همه کشورهای جهان افراد تهیدست و به حاشیه راندهشده قربانیان اصلی اعدام را تشکیل میدهند، شورای راهبردی «ائتلاف جهانی برای مبارزه با مجازات اعدام» موضوع سال جاری را به «فقر و اعدام» اختصاص داده است.
در ایران به دلیل عدم شفافیت نهادهای قضائی و دولتی در خصوص اعدامها تا کنون تحقیقات جامعی در خصوص رابطه فقر و اعدام صورت نگرفته است، ولی مواردی این موضوع را تأیید میکند که بیشتر، افراد فقیر و تهیدست قربانیان مجازات اعدام را تشکیل میدهند.