علیاشرف درویشیان، زادهٔ ۳ شهریور ۱۳۲۰ در کرماشان، نویسنده کورد فارسی نویس و از اعضای کانون نویسندگان ایران ، روز پنج شنبه ۴ آبان ماه ۱۳۹۶ شمسی، حیات را بدرود گفت اما جمهوری اسلامی، اجازه بازگردانده شدن جسد وی به زادگاهش کرماشان را نمی دهد.
روژی کورد: میترا درویشیان خواهر علی اشرف درویشیان، در گفتگو با باس نیوز از فشار و اجبارهای نیروهای امنیتی رژیم ایران در رابطه با بازگرداندن جسد مرحوم علی اشرف درویشیان، نویسنده کورد فارسی نویس، به زادگاهش، کرمانشاه اشاره نموده و گفته، نیروهای امنیتی حتی اجازه نداده اند جسد وی را در کنار پدر و مادرمان به خاک بسپاریم.
نیروهای امنیتی حتی موافقت نکرده و اجازه نداده اند، شاملو در مقبره شعرا و نویسندگان در نزدیکی مزار احمد شاملو در کرج و یا حتی نزدیک مزار پدرش در گورستانی در کرج نیز به خاک سپرده شود.
میترا درویشیان همچنین افزوده است: “بلافاصله پس از فوت برادرم علی اشرف در بیمارستانی در تهران، نیروهای امنیتی خانه وی را محاصره و جسد وی را نیز مصادره نموده اند و اجازه نداده اند حتی اقوام و خویشان و نویسندگان و هنرمندان نیز به دیدار خانواده اش بیایند. اکنون جسد وی را با خود برده و گفته اند، تا مکان و زمان به خاکسپاری وی مشخص نشود، جسد وی را نزد خود نگه خواهند داشت”.
خواهر این نویسنده کورد کرماشانی به خشونت های نیروهای امنیتی نسبت به خانواده و خویشان علی اشرف درویشیان اشاره نموده و گفته: “همه ما به خوبی حکومت ایران را می شناسیم، اینها حتی از جسد بی جان نویسندگان مستقل و آزاد نیز در هراسند. اینها ار تجمعات مردم و به ویژه نویسندگان و هنرمندان محبوب مردمی می ترسند و هرگونه نارضایتی ای را سرکوب می کنند”.
وی همچنین تاکید کرده است: “هرچند برادرم خودش وصیت نموده است تا در کنار سفر قهرمان (هم بندی علی اشرف درویشیان در زندان که ۳۵ سال را در زندان محبوس بوده است) به خاک سپرده شود اما اینک از بجای آوردن وصیت وی نیز ممانعت بعمل می آید. ما به عنوان خانواده وی، در نظر داشتیم وی را در کرماشان در نزدیکی مزار مادرمان یا در گورستانی در کرج در نزدیکی مزار پدرمان دفن کنیم اما اجازه این کار را نیز به ما نداده اند.
درویشیان از جمله نویسندگان کوردی است که علیرغم اینکه تمامی نوشته های وی به زبان فارسیی منتشر شده است، فضای زندگی در کوردستان و حتی کلمات کوردی بر داستانها و رمانهای وی حاکم است.
وی برخی از نوشتههای خود را پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران با نام مستعار «لطیف تلخستانی» منتشر میکرد. وی پیش و پس از انقلاب چند بار به علت فعالیتهای سیاسی زندانی شد.
درویشیان در سال ۱۳۳۷ دانشسرای مقدماتی را گذراند و سپس برای معلمی به روستاهای اطراف کرمانشاه و گیلانغرب رفت.
در سال ۱۳۴۵ تحصیل در رشتهٔ ادبیات فارسی را در دانشگاه تهران آغاز کرد و پس از دریافت مدرک کارشناسی، تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی ارشد در رشتهٔ روانشناسی تربیتی ادامه داده و همزمان در دانشسرای عالی تهران در رشتهٔ مشاوره و راهنمای تحصیلی به تحصیل پرداخت.
درویشیان در زمان حکومت محمدرضا پهلوی، از سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ برای نگارش کتاب «از این ولایت» و فعالیتهای سیاسی، سه بار دستگیر و ممنوعالقلم شد.
دستگیری اول وی در کرمانشاه ۸ ماه به طول انجامید، اما درویشیان ۲ ماه بعد در تهران دوباره دستگیر و به ۷ ماه زندان محکوم شد. وی همچنین به دنبال این حکم از دانشگاه اخراج و از معلمی نیز منفصل گردید.
دستگیری بعدی درویشیان در ۱۳۵۳ اتفاق افتاد که منجر به صدور حکم ۱۱ سال زندان برای او شد. درویشیان از این تاریخ به زندان رفت و تا پیروزی انقلاب بهمن در زندان ماند. وی همچنین در اواخر سال ۱۳۵۲ با شهناز دارابیان ازدواج کرد.
وی سرانجام، روز پنج شنبه ۴ آبان ماه ۱۳۹۶ شمسی، بر اثر بیماری و کهولت سن زندگانی را بدورد گفت.
رمان:
- درویشیان، علیاشرف، سالهای ابری(۴ ج)، چاپ اول: تهران، اسپرک، ۱۳۷۰.
- درویشیان، علیاشرف، سالهای ابری(۴ ج در دو مجلد)، تهران: چشمه، چاپ اول ناشر:۱۳۷۹، چاپ هفتم: ۱۳۸۷.
- درویشیان، علیاشرف، سلول ۱۸، تهران: نگاه، ۱۳۵۸.
- درویشیان، علیاشرف، سلول ۱۸، تهران: آتنا، ۱۳۸۱.
- درویشیان، علیاشرف، سلول ۱۸، برلین: نشر گردون، چاپ اول ناشر، ۱۳۷۸.
مجموعه داستان:
- درویشیان، علیاشرف، از این ولایت، تهران: صدای معاصر، ۱۳۵۲؛ شبگیر، ۱۳۵۲.
- درویشیان، علیاشرف، از این ولایت، تهران: نشر چشمه، چاپ بیست و هشتم: ۱۳۹۱.
- درویشیان، علیاشرف، از ندارد تا دارا، تهران: نشر سهند-نشر آنزان، ۱۳۷۵؛ اشاره، چاپ پنجم: ۱۳۸۹.
- لطیف تلخستانی (درویشیان، علیاشرف)، آبشوران، تهران: شبگیر، ۱۳۵۴.
- لطیف تلخستانی (درویشیان، علیاشرف)، آبشوران، تهران: جاویدان، ۱۳۵۵.
- درویشیان، علی اشرف، آبشوران (دوازده قصه پیوسته): (متن کامل)، تهران: یارمحمد، ۱۳۵۸.
- درویشیان، علیاشرف، آبشوران، تهران: کاروان، ۱۳۸۳.
- درویشیان، علیاشرف، آبشوران، تهران: چشمه، چاپ بیست و هشتم: ۱۳۹۰.
- درویشیان، علیاشرف، درشتی، تهران: نشر چشمه، ۱۳۷۳.
- درویشیان، علیاشرف، درشتی[ویراست ۲]، تهران: نشر چشمه، ۱۳۷۷؛ چاپ چهارم: بهار ۱۳۸۵.
- درویشیان، علیاشرف، شب آبستن است، سوئد: کتاب ارزان، ۱۹۹۸م.
- درویشیان، علیاشرف، همراه آهنگهای بابام، چاپ اول: تهران، شباهنگ، ۱۳۵۳.
- درویشیان، علیاشرف، همراه آهنگهای بابام، چاپ دوازدهم: تبریز، خنیا، ۱۳۶۹.
- درویشیان، علیاشرف، همراه آهنگهای بابام، چاپ هفدهم: تهران، چشمه، ۱۳۸۸.
- درویشیان، علیاشرف، فصل نان، تهران: شباهنگ، ۲۵۳۷= [۱۳۵۷].
- درویشیان، علیاشرف، فصل نان، تهران: کاروان، ۱۳۸۳.
- درویشیان، علیاشرف، فصل نان، چاپ هجدهم: تهران، چشمه، ۱۳۹۱.
- درویشیان، علیاشرف، چهار کتاب: (از این ولایت، آبشوران، فصل نان، همراه آهنگهای بابام)، تویسرکان: نشر تاخ، ۱۳۷۸.
- درویشیان، علیاشرف، داستانهای تازه داغ، تهران: چشمه، ۱۳۸۳.
- درویشیان، علیاشرف، داستانهای تازه داغ، بیجا، بینا، بیتا.
ترجمه:
- درویشیان، علیاشرف (گردآوری و ترجمه)، داستانهای کوتاه از نویسندگان معاصر کرد، تهران: چشمه، ۱۳۸۴.
ادبیات کودکان و نوجوانان
- درویشیان، علیاشرف، روزنامه دیواری مدرسه ما، تهران: شبگیر، ۱۳۵۷.
- درویشیان، علیاشرف، کی برمیگردی داداش جان؟، کرمانشاه: یار محمد، ۱۳۵۷.
- درویشیان، علیاشرف، آتش در کتابخانه بچهها، تهران: نوباوه-یارمحمد، ۱۳۵۸.
- درویشیان، علیاشرف، گل طلا و کلاش قرمز، تهران: شبگیر، ۱۳۵۷.
- درویشیان، علیاشرف، ابر سیاه هزار چشم، تهران: شبگیر، ۱۳۵۷.
- درویشیان، علیاشرف، رنگینه: قصه برای کودکان، تهران: انتشارات نگاه، ۱۳۵۳.
- درویشیان، علیاشرف، قصههای آن سالها: (ابر سیاه هزار چشم: گل طلا و کلاش قرمز…)، تهران: چشمه-کتاب ونوشه، ۱۳۸۴.
- درویشیان، علیاشرف (گردآورنده)، کتاب کودکان ونوجوانان، تهران: نوباوه، ۱۳۵۹.
دیگر آثار:
- درویشیان، علیاشرف (گردآورنده)، کتاب بیستون، تهران: شباهنگ، ۱۳۵۷.
- درویشیان، علیاشرف، چون و چرا (مقاله، نقد، گفتگو، سخنرانی)، تهران: اشاره، ۱۳۸۱.
- درویشیان، علیاشرف، چون و چرا (مقاله، نقد، گفتگو، سخنرانی)، تهران: مروارید، ۱۳۸۸.
- درویشیان، علیاشرف و خندان (مهابادی)(گزینش – نقد و بررسی)، رضا، داستانهای محبوب من(۷ ج)، تهران: چشمه، ۱۳۸۰.
- درویشیان، علیاشرف و خندان (مهابادی)، دانه و پیمانه: مجموعهٔ نقد و بررسی رمان و داستان کوتاه، تهران: نشرچشمه، ۱۳۹۰.
- درویشیان، علیاشرف و خندان (مهابادی)، فرهنگ افسانههای ایرانی (فرهنگ افسانههای مردم ایران)، تهران: آنزان، ۱۳۷۷.
- درویشیان، علیاشرف و خندان (مهابادی)، فرهنگ افسانههای مردم ایران(۱۹ ج)، تهران: کتاب و فرهنگ، ۱۳۷۸
- درویشیان، علیاشرف، گفتگو با قهرمانیان، صفر، خاطرات صفرخان (سی و دو سال مقاومت در زندانهای شاه)، تهران: نشر چشمه، ۱۳۷۸؛ چاپ هفتم: ۱۳۹۰.
- درویشیان، علیاشرف (گردآورنده)، افسانهها و متلهای کردی: قصهها و متلها، نمایشها و بازیهای عامیانه ایرانی (۲ ج دریک مجلد)، تهران: نشر چشمه، چاپ پنجم: ۱۳۸۶.
- درویشیان، علیاشرف (گردآورنده)، جنگ بهروایت بچهها: (قصه، شعر، مقاله، تحقیق، نقد و بررسی؛ معرفی کتاب، تهران، بی تا، بی نا.
- درویشیان، علیاشرف (گردآورنده)، جنگ بهروایت بچهها: (قصه، شعر، مقاله، تحقیق، نقد و بررسی)؛ معرفی کتاب، تبریز: موغام، ۱۳۹۴.
- درویشیان، علیاشرف، فرهنگ کردی کرمانشاهی: کردی – فارسی، تهران: نشر سهند، ۱۳۷۵.
- درویشیان، علیاشرف، فرهنگ کردی کرمانشاهی: کردی – فارسی، تهران: آنزان، ۱۳۸۲.
- درویشیان، علیاشرف، مقالات، تهران: شباهنگ، ۱۳۵۷.
- درویشیان، علیاشرف، نامه کانون نویسندگان ایران: ویژه احمد شاملو(به کوشش علی اشرفدرویشیان)؛ با همکاری کمیسیون فرهنگی[کانون نویسندگان ایران]، تهران: آگاه، ۱۳۸۱.
- درویشیان، علیاشرف، صمد جاودنه شد، [بیجا]: سازمان چاپ و نشر کتاب، انتشارات توپ، ۱۳۵۲.
- درویشیان، علیاشرف، صمد جاودانه شد، تهران: شباهنگ، چاپ چهارم: ۱۳۵۶.
- درویشیان، علیاشرف (گردآوری)، یادمان صمد بهرنگی، تهران: کتاب و فرهنگ، ۱۳۷۹.
- درویشیان، علیاشرف (گردآوری)، یادمان صمد بهرنگی، ویراست دوم، تبریز: موغام، ۱۳۹۵.
آثار منتشرنشده
- عقاید و رسوم مردم کرمانشاه (پژوهش)
- همیشه مادر (رمان)