روابط ترکیه و ایالات متحده: از متحد تا تبدیل شدن به تهدید امنیتی

نویسنده: مورات یکتین

روابط میان متحدان ناتو، ایالات متحده و ترکیه به سمت یک مارپیچ نزولی اسکیزوفرنی و خطرناک به پیش می‌رود. که توانایی ایجاد یک دومینو را دارد که بر خاورمیانه و فراتر از آن تاثیر می‌گذارد.

تعداد جلسات مهم در روزهای آینده با هدف جلوگیری از بحران بزرگ بین آنکارا و واشنگتن دو تا سه برابر شده است. مشاور امنیت ملی ایالات متحده مک مستر H.R. McMaster از استانبول برای گفتگو با مشاور امنیتی و سیاست خارجی رئیس جمهور ترکیه، ابراهیم کالین دیدار خواهد کرد در حالی که وزیر امور خارجه رکس تیلرسون برای دیدار با مولود چاوش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، از انکارا بازدید خواهد کرد. همچنین اعلام شده است که نورتن کانیکلی، وزیر دفاع ترکیه، هفته آینده در بروکسل، وزیر دفاع ایالات متحده، جیمز ماتیس را ملاقات خواهد کرد.

در همین حال، مقامات نظامی ایالات متحده هشدارهای خود را به ترکیه در مورد تهدیدهای پنهان تشدید کرده‌اند. نمونه های اخیر عبارت از دو افسر ارشد آمریکایی هستند که اعلام کردند در صورت ضرورت، برای محافظت از شرکای محلی خود در سوریه در جنگ علیه دولت اسلامی عراق و شام ISIL(داعش)، حمله به سربازان مسلح ترکیه را رد نکردند. ژنرال پل فانک نیروهای شریک‌اش را در بازپس گیری رقه از داعش به عنوان “قهرمانان”(heroes) توصیف کرد. در مقاله او اشاره به نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) بود، اما کمی بیشتر از یک نام شبح مانند برای یگانهای حفاظت مردمی (YPG )، که گروه سوری وابسته حزب غیر قانونی کارگران کردستان ترکیه (PKK)، است که از نظر واشنگتن نیز یک گروه تروریستی می‌باشد.. افسر عالیرتبه دیگری ژنرال جیمی جرارد، که همچنین در فرماندهی مرکزی ایالات متحده (CENTCOM) مسئول ائتلاف ضد داعش است، گفت: آنها به مواضع خود افتخار می کنند” و “می خواهند مطمئن شوند همه آن را می دانند “

مواضع آنها در شهر منبج سوریه قرار دارد که قبل از اینکه توسط نیروهای شبه نظامی YPG تحت حمایت ایالات متحده در سال 2017 گرفته شود، تحت اشغال داعشISIS بود. ایالات متحده به طور عمومی به ترکیه قول داده بود که شبه نظامیان YPG را از شهر، که در غرب فرات قرار دارد به سمت شرق رودخانه بیرون می‌کشد. ترکیه نگران است که “راهرو” تحت کنترل پ.ک.ک در مرزهای خود با شهر عفرین، که تحت حمایت YPG / PKK قرار دارد، تشکیل شود.

بیانیه ژنرالها در 7 ژانویه پس از گفته‌های سخنگوی دولت ترکیه، بکر بوغداق در روز چهارم ژانویه، صادر شد. که در صورتی که ترکیه تصمیم بگیرد که به YPG در منبج حمله کند نمی تواند تفاوتی بین آنها و سربازان آمریکایی که زیر علائم و نشانهای YPG هستند، وجود داشتە باشد. اردوغان رئیس جمهور ترکیه، در سخنرانی خود در مجلس در 6 ژانویه نیز تکرار کرد که باید YPG منبج را تخلیه کند و هشدار داد که در غیر این صورت هدف بعدی عملیات نظامی فعلی آنکارا پس از عفرین، منبج است.

هنگامی که در مورد اعتراض ترکیه به همکاری ایالات متحده با YPG از ژنرال فانک پرسیدند، وی به سادگی گفت: “خوب، خوب است.” چنین اظهارات همراه با تصاویر ارائه شده به رسانه ها که سربازان آمریکایی در استحکامات و سنگرها در حال تماشای حمله سربازان ترکیه که متحد ناتو آنها علیه YPG قهرمانانشان (heroes) ، بودند.

واضح است که تصویر هر روز درهم و برهم تر می شود. اما ما می توانیم دو فرض را در نظر بگیریم: فرماندهی مرکزی ایالات متحده CENTCOM (و یا به طور کلی پنتاگون) مانند یک کنفدراسیون یا نهاد فئودالی در دولت ایالات متحده عمل می کند، قوانین و مقررات خود را در مورد رئیس جمهور ترامپ تعیین می کند یا ترامپ در تلاش است با وقت بازی کند و به اردوغان حقیقت را نمی‌گوید.

اردوغان و حزب حاکم عدالت و توسعه (AK Parti) از قبل مشکوک بودند که ایالات متحده در پشت کودتای 2016 در ترکیه بود که این سوء ظنها با این واقعیت که فتح الله گولن، واعظ اسلامگرای متهم به طراح اصلی نقشه کودتا همچنان در پنسیلوانیا آزادانه زندگی می کند، تشدید شده است و با وجود درخواست های مکرر ترکیه، تاکنون هیچ اقدام قانونی علیه وی انجام نشده است. در عین حال، سربازان آمریکایی اکنون به طور آشکاری با سازمان هایی که دولت ایالات متحده به عنوان یک گروه تروریستی علیه کشوری که دولت آنها به عنوان متحد وی محسوب می‌شود و یکی از قویترین متحدان وی در ناتو به نظر می‌رسد، درگیر است. آیا این طبیعی است؟

از دیدگاه ترکیه، درک ایالات متحده در بودن یک دوست قابل اعتماد و متحد برای ترکیه علیه تهدیدات امنیتی، راهی را برای درک همان تهدیدات امنیتی را به نسبت خودش نشان می‌دهد.

شاید زمان آن رسیده است که دولت ایالات متحده در این زمینه و در مورد برنامه های فعلی ترکیه برای خرید موشک های روسی S-400 فکر کند.

نظرات