روژی کورد:
ملت کرد برای گرامیداشت یاد و خاطره بزرگ مردان تاریخش بویژه آنانی که در راه آزادی و کرامت انسانی جان خود را از دست داده اند، با آرمانهایشان تجدید میثاق میکنند. سال روز شهادت قاضی محمد و یارانش به روز شهدای کردستان نام گزاری شده است.
۷۲ سال قبل، در دهم فروردین‌ماه ۱۳۲٦ برابر با سی‌ام مارس ۱۹٤۷، قاضی محمد رئیس جمهور کُردستان، محمدحسین سیف‌قاضی وزیر دفاع و معاون رئیس جمهوری و نیز صدر قاضی نماینده‌ی مردم مهاباد در مجلس دوره‌ی چهاردهم شورای ملی و نماینده‌ی مناطق کُردستان با حکومت مرکزی، بعد از چند جلسه دادگاه فرمایشی و نظامی و با فرمان مستقیم محمدرضاشاه پهلوی و توسط رزم‌آرا رئیس وقت ستاد ارتش و در میدان چهار چراغ مهاباد (چوارچرا)که دوم بهمن‌ماه ۱۳۲٤ جمهوری کردستان رسماً اعلام موجودیت کرد، با چوبه‌ی دار اعدام شدند.
قاضی محمد در سال ۱۲۸۰ شمسی در يك خانواده روشنفكر بدنیا آمد و در جوانی مبارزه را آغاز کرد و بزودی بعنوان يكی از رهبران جنبش كردستان شناخته شد. قاضی محمد در ادامه تلاشها و مبارزات خود، در بهمن ۱۳۲٤ با استفاده از ضعف دولت مركزی، جمهوری خودمختار كردستان را در چهارچوب تماميت ايران، اعلام نمود.
رهبر و مؤسس جمهوری کردستان در مهاباد چهره‌ای درخشان نه تنها برای کردهای شرق، بلکه برای کردهای منطقه بود. دمکراتی انقلابی و دانشمند پژوهنده که راه رهایی کردها از ستم مضاعف را بدرستی شناخت و با تاسیس نخستین جمهوری خودمدیر در چارچوب ایران, یگانه راه حل را از خود به یادگار گذاشت.
حکومت سعی كرد با زدن مارك تجزيه طلبی به اين جنبش كه خواستار خودمختاری بود، آنرا منزوی ساخته و سركوب كند. سرانجام يكسال بعد ارتش، مهاباد را تسخير كرده و قاضی محمد و يارانش را دستگير كردند. روز دهم فروردين سال ۱۳۲٦ قاضی محمد و دوتن از يارانش بنامهای سيف قاضی و صدر قاضی در ميدان شهر مهاباد اعدام شدند.
قاضی محمد که به «پیشوا» ملقب گردید، سخنوری توانا بود و در آخرین خطابه خود، در میدان چواچرا-ی مهاباد گفت: امروز یک قاضی محمد اعدام می‌شود. شک نداشته باشید که فردا هزاران قاضی محمد در کردستان بپا خواهند خواست.
قاضی محمد در وصیت خویش بارها اهمیت اتحاد و انسجام ملی کردها را یادآوری کرده است. پیشوا قاضی در بخشی از وصیت‌نامه خود می‌گوید:»… عزیزان من، کردستان به تمام کردها تعلق دارد. همانطور که در یک خانواده هر یک از اعضای آن به کاری مشغول است و وظایفی که به ایشان محول می‌شود انجام می‌دهد، دیگری حق تنگ نظری و حسادت ندارد؛ کردستان همان خانه و همان خانواده است.
یاد او و یارانش و تمامی شهدای کردستان زنده باد.
نظرات
