حالا بیش از دو سال است که آنها به خانه برنگشته‌اند، هشت مرد ایرانی که آن سوی دریاها در نبرد با دزدان دریایی تنها مانده‌اند.
آبان ماه سال جاری خبر رسید که از ۲۱ صیاد اسیر در دست دزدان دریایی سومالیایی، پنج تن گریخته‌ند، چهار تن با کمک دولت سومالی و یک نفر تنها. بعد از آن اما، روزگار سخت شد. از ۱۶ مرد مانده در بند، هشت نفر براثر آنچه رسانه‌ها در ایران با عنوان «شکنجه و گرسنگی» مطرح کردند، جان دادند و هشت مرد دیگر در اسارت ماندند.
حالا، بیش از دو سال پس از اسارت این مردان، هنوز هیچ یک به خانه بازنگشته‌اند. مردان بازمانده در اسارت دزدان دریایی سومالیایی، در روزهای گذشته، بار دیگر ویدئویی از خود به خانه فرستاده‌اند.
ویدئویی که در آن می‌گویند برای زنده ماندن به خوردن علف روی آورده‌اند، گفته‌اند هر دو هفته یک بار، یک وعده غذایی به آنها داده می‌شود و نوشته‌اند که از دولت ایران و جهانیان می‌خواهند تا به داد آنها برسد.
در این ویدئو، کاغذهایی در دست دارند که نشان می‌دهد این ویدئو سوم بهمن ماه ضبط شده، شیرمحمد یکی از صیادان به زبان بلوچی گفته است:«شما را به خدا وضعیت بد ما را درک کنید. آن‌قدر ضعیف هستیم که نه توان رفتن داریم نه نشستن. الان می‌توانم بگویم که وضع جسمی ما از یک پیرمرد ٧٠ساله بدتر است.»
فیلمی که اخیرا به ایران رسیده، خبر از تغییر شرایط دارد، حالا دیگر دزدان دریایی که فقط هشت نفر را در اسارت دارند امیدی بهدریافت ۲۰۰ هزار دلاری که پیش از این خواسته‌بودند، ندارند.
آن‌طور که روزنامه شرق شنبه ۱۶ بهمن نوشت، شیر محمد، گفته است که دزدان دریایی فقط چهار نفر از افراد خود را که در زندان زاهدان زندانی هستند، می‌خواهند. شیر محمد گفته است:« می‌گویند اگر ایران ما را با آنها معاوضه کند، دیگر پول نمی‌خواهند. به دادمان برسید. ان‌شاءالله که با تلاش شما به وطن بازگردیم.»
به نوشته روزنامه شرق، وقتی ابراهیم، نورمحمد، پیربخش و ندیم فرار کردند، چهار سومالیایی را با خود به ایران آوردند و حالا، دزدان دریایی آن چهار نفر را می‌خواهند، چهار نفری که به گفته یعقوب جدگال، نماینده پیشین چابهار و کنارک، دولت بر سر معاوضه آنها با دزدان دریایی به توافق نرسیده و حالا «دولت جمهوری اسلامی تنها کاری که می‌تواند دراین‌باره انجام دهد، این است که دزدان دریایی دیگری را دستگیر کرده و با صیادان ایرانی معاوضه کند.»
سومالی از جمله کشورهایی است که سال گذشته پس از حمله به سفارت عربستان سعودی در تهران روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد و سفیر خود را از تهران فراخواند.
پیش از این حسن قشقاوی، معاون کنسولی وزارت خارجه،اعلام کرده‌بود که امکان حضور فیزیکی در سومالی برای پیگیری امور مربوط به صیادان ایرانی وجود ندارد.
به گفته آقای قشقاوی، ایران هیچ سفارتخانه، سرکنسول و حتی حافظ منافعی در این کشور ندارد که از طریق آن موضوع صیادان گروگان گرفته شده را پیگیری کند.
اطلاع‌رسانی، تنها کار ممکن!
اما آنگونه که روزنامه قانون روز دوشنبه ۱۸ بهمن ماه نوشته‌است، نماینده زاهدان در مجلس شورای اسلامی، دو سال پس از اعلام خبر اسارت این صیادان ایران، تنها در تلاش است تا « دردي را كه صيادان مظلوم ما اين روزها مي كشند به گوش ملت و مسئولان برسانند».
علیم یارمحمدی، نماینده زاهدان گفته است که چون دولت مستقری در سومالی برقرار نیست، شیوه‌های مرسوم دیپلماتیک میان دو کشور نتیجه‌ای ندارد. او همچنین خبر داده که «خطرات احتمالی» سایر صیادان را نیز نگران کرده و حالا کمتر صیادی در سیستان و بلوچستان به آب می‌زند.
حشمت‌الله فلاحت پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس اما مخالف نظرنماینده زاهدان است. او گفته است: «نبود حاكميت مستقر در سومالي دليل مناسبي براي كوتاهي در اين موضوع نيست. نيروي دريايي جمهوري اسلامي يك يگان قدرتمند بومي در سطح منطقه است و در صورت نياز براي حفظ جان اين افراد بايد وارد عمليات شود.»
او همچنین به این شایعه که چون صیادان بلوچ هستند، جمهوری اسلامی به آنها توجهی ندارد پاسخ داده و گفته است حتی مطرح کردن این موضوع نیز اقدامی تفرقه‌آمیز است.
صیادان اسیر، خانواده‌ها بدهکار
آنگونه که روزنامه قانون نوشته است، این تنها صیادان نیستند که گرفتارند، علی اوسط هاشمی، استاندار سیستان و بلوچستان، خبر داده است که وزارت کشور در تلاش است تا « با اختصاص اعتبار مشخص، خسارتي را كه به صاحبان لنج‌ها وارد شده به خانواده آنان بپردازد و همچنين بدهكاری اين افراد به بانک‌ها را در حد توان تسهيل كند».
آقای اوسط هاشمی همچنین از تلاش وزارت خارجه برای بهره‌گیری از آنچه « ظرفيت معنوي و استعداد هاي مردمي موجود در خارج از كشور» نامیده خبر داده و گفته است که وزارت امورخارجه ایران در تلاش است تا از «کشورهایی که رابطه خوبی با سومالی دارند» برای کمک به وضعیت صیادان کمک بگیرد.
مقابله نظامی با دزدان دریایی
ادامه اسارت تعدادی از صیادان ایرانی در حالی است که مقامات نیروی دریایی ارتش ایران پیش از این از حضور ناوهای این نیرو در خلیج عدن برای مقابله با دزدان دریایی خبر داده‌اند.
خلیج عدن در حاشیه کشور آفریقایی سومالی و کشور درگیر جنگ یمن قرار دارد و سال‌هاست که به محلی برای جولان دزدان دریایی بدل شده است.
نیروی دریایی ارتش ایران در مرداد ماه ۹۴ اعلام کرده بود که دو گروه از دزدان دریایی که در «مقاطع مختلف زمانی» به یک نفتکش ایرانی در خلیج عدن حمله کرده بودند، با واکنش ناوگروه سی و پنجم نیروی دریایی مواجه شده و منطقه را ترک کرده‌اند.
حبیب‌الله سیاری فرمانده نیروی دریایی ارتش ایران نیز چندین بار در واکنش به گزارش‌ها درباره ارسال اسلحه توسط ناوهای این نیرو برای شیعیان حوثی در یمن، دلیل حضور ناوهای این نیرو در خلیج عدن را «حفظ منافع اقتصادی جمهوری اسلامی» در مقابله با دزدان دریایی اعلام کرده است.
رویا کریمی مجد
Comments
