نووسینی: عومەر ئیزەدخا
دواخستنی کۆنتڕۆڵکردنەوەی ناوچەی حەویجە کە بەشێکی سەرەکی پارێزگای کەرکوک دەگرێتەوە، تاکتیکێکی سەرکەوتووی چوارچێوەی ئەو ستراتیژەیەیە کە ئێران و شیعیزم لە فراوانخوازیی ناوچە هەیەتی، پێشخستنی کۆنتڕۆڵکردنەوەی تەواوی ناوچەکانی دیکەی نەینەواو و ئەنبار، هێشتنەوەی قەزایەک لە ناوەڕاستی وڵاتی عێڕاق و شارەکە کە ناوچەیەکی سونی مەزهەبە و هەڵکەوتنی لە سنوری پارێزگای کەرکوک، هیچ پاساوێکی ئەرێنی بەتایبەت لەباری سەربازی و ئەمنیەوە نییە جگە لە مەرامێکی گوماناویی سوپای قودس و لایەنگر و باڵە سەربازیەکانیان.
حەویجە دەکەوێتە باشووری شاری کەرکووک و و یەکێکە لە قەزا سەرەکییەکانی پارێزگای کەرکوک کە گەورەترین قەزای شاری کەرکوک لە ڕووی دانیشتوان پێک دەهێنێ لە دوای قەزای ناوەندی کەرکوک کە ژمارەی دانیشتوانی بەپێی ئاماری ساڵی ٢٠١١ زیاتر لە ٤٥٠هەزار کەس بووە، حەویجە بە مەرسومی کۆماری ژمارە ٣٨٧ی ساڵی ١٩٦١ کراوەتە قەزا و لە عەرەبی سونی مەزهەب لە هۆز و تیرەکانی (جبور و عوبێد و شەمر و دەلیم و حەدیدون و..هتد) پێکدێت، بە ناوچەیەکی کشتوکاڵی دادەنرێت کە بەشی زۆری ناوچەکە بە کشتوکاڵکردنەوە خەریک بوونە، شارەکە بە ناوچەیەکی کشتوکاڵی گەورە بەرهەمهێن دانراوە بەهۆی ئەو رێژە زۆرەی بەرهەمهێنانی سەوزواتە جۆربەجۆرەکان..
دۆخی ئێستای حەویجە کە مانەوەی خەلافەتی ئیسلامیە لێی و تەوقدانی لەلایەن هێزی پێشمەرگە و هێزەکانی ترە، ئەوا دوای بڕیاردانی کۆنتڕۆڵکردنەوەی ناوچەکانی ژێردەستی خەلافەتە ڕەشەکە و تا لەسەرەتاوە کۆنتڕۆڵکردنەوەی ناوچەکانی ئەنبار و پاشان نەینەواو کە ئێستا بەشێکی شارەکە کۆنتڕۆڵکراوە و بەشێکی دیکەی ماوە، حکومەتی عێڕاقی کە تەحەکوم بەوە دەکات کە ئاخۆی کەی بڕیاری کۆنتڕۆڵکردنی حەویجەش دەردەچیت دیار نییە، پاش ئەوەی ماوەیەکی زۆرە لە تەوقدایە و حکومەتی عێڕاقی پرۆسەکە بەدوا دەخات، بەڵام لە ڕاستیدا هیچ پاساوێکی ئەرێنی نییە بۆ دواخستنی جگە لە بوونی گومانێکی زۆری مەترسیدار و پیلانی کۆنتڕۆڵکردنی کەرکوک لەلایەن ئێرانەوە.
* بەهۆی ئەوەی ناوچەیەکی سونی مەزهەبە و لە ئیستاشدا لەژێر کۆنتڕۆڵی داعش دایە، بۆیە بەردەوامی زیاتری ئەو تەوقەی لەسەر شارەکە هەیە دەبێتە هۆی :
١- گیان لەدەستانی دەیان کەس لە نەمانی خواردن و خواردنەوەی پێویست بۆ ژیانیان.
٢- گیان لەدەستدانی دەیان کەس بە هۆی کوشتاری ڕاستەوخۆی داعش.
٣- گیان لەدەستدانی دەیان کەس بەهۆی بەریەککەوتنی داعش و خەڵکی ناوچەکە.
٤- ڕاکردن و ئاوارەبوونی خەڵکانێک کە قەت نایانەوێ جارێکی تر روو لە ناوچەکانیان بکەنەوە بەهۆی یەکەم : ئەو کاولکارییە زۆرەی کە بەسەر شارەکەیاندا دێت و دووەمیش بەهۆی ئەوەی لە ئایندەدا سوپای قودس و حەشدی شەعبی خەلافەتی شیعەی تێدا دادەمەزرێنن.
٥- گیان لەدەستدانی دەیان کەس لەکاتی راکردنیان و کەوتنە بەر بۆسەی داعش و رەجمکردن و سوتاندنیان.
٦- هەروەها زۆربەی ئاوارەکانیش روو لە ناوچەی کەرکوک و کوردستانی دەکەن.
٧- مانەوەی مەترس هێرشەکانی داعش بۆسەر کەرکوک و بەزیادبوونی فشار و تەوقی هێزەکان لەو ئەگەرەدا داعش ناچار بێت پەلاماری کەرکوک بدات، کەو ئەوەبوو لەماوەی رابردوودا بینرا ئەو ئەگەرە فشارێکی بەردەوام بوو لەسەر ئەو شارەو و هێزی پێشمەرگە بەرپەرچی توندی داونەتەوە و شکستی پیهێناون.
٨- دواخستنی ئەم ناوچەیە و دوای تەواوبوونی پرۆسەی کۆنتڕۆڵکردنەوەی موسڵ و دەوروبەری ئەوا هێزێکی گەورەی لەشەڕ ئامادەی و ڕاهاتوو روودەکاتە کۆنتڕۆڵکردنەوەی حەویجە و پاشان هێشتنەوەیان و بە سەربازگەکردنی ناوچەکە لە هێزەکانی بەدر و حزبوڵا و..حەشدی شەعبی، و دیارنەمانی چارەنوسی ئەمنیەتی ناوچەیەکی گەورەی پارێزگای کەرکوک.
هەوڵی بە شیعەکردنی پارێزگای کەرکوک مێژوویەکی درێژتری هەیە و تەنانەت دەگەڕێتەوە بۆ پێش هاتنی داعش کاتێک حکومەتی ناوەندی کەوتە پاڵپشتی زۆری شیعەکانی دەوروبەری کەرکوک لە موڵکدارکردنیان لە ناوچە جیاوازەکانی کەرکوک و هەروەها لە ئێستاشدا دامەزراندنی فەوجی حەشد لە کوردەکانی شاری کەرکوک و دەوروبەری دەچیتە هەمان خانەی مەترسیەوە.
