مروفایتی”سرویس حقوق بشری روژی كورد” : با افزایش فقر و بیکاری بیش از حد در استانهای کوردستان روژهلات” شرقی” ، کولبری در مرزها به تنها راه امرار معاش ناچیز و اندک مردم مبدل شده است.
فقر تحمیلی و بیش از حد در کوردستان به حدی رو به افزایش یافته است، که مردم کوردستان از روی ناچار و علی‌رغم خطراتی چون تیراندازی نیروهای نظامی رژیم ایران، میادین مین، بارش سنگین برف و ریزش بهمن، از روی ناچاری رو به مرزها نهاده تا لقمه نانی خشک بر سر سفره‌ی خانه‌اشان بیاورند.
اما به چه كسی كولبر گفته میشود : کولبر به کارگران مرزی گفته میشود که بر دوش خود بار حمل می‌کنند و آن را از طریق راه‌های صعب‌العبور و پرمخاطره عبور میدهند. چنین کاری از طرف دولت غیرقانونی محسوب شده است که همین امر باعث میشود تا مخاطرات کار بیش‌ازپیش افزایش یابد؛ و کولبران توسط مرزبانان به دلیل غیرقانونی محسوب شدن مورد هدف گلوله قرار بگیرند.
از اول بهمن ماه هر روز بیش از یك كولبر كشته یا زخمی شده است كه تنها در عرض پانزده روز اول بهمن ماه ١٣٩٥ بیش از ٢٠ كولبر كورد كشته و زخمی شده‌اند .
آنچه جلب توجه می‌کند، این است که بیشتر این کولبران کشته و زخمی شده، بین سنین ١٨ تا ٣٠ سال می‌باشند، که به دلیل فقدان فرصت‌های شغلی و نامیدی از ادامه‌ی تحصیل و استخدامی برای مردم کورد، به تنها راه امرار معاش و فرار از گرسنگی موقتی به کولبری روی آورده‌اند.
در اوایل بهمن ماه سالجاری، نیروهای هنگ مرزی مستقر در شهرستان بانه، ٤ کولبر کورد را دست و پا بسته از ارتفاعات کوههای مرزی بانه به پایین پرت کرده بودند که منجر به کشته شدن یکی از این کولبرها به نام آزاد قاسمی، فرزند توفیق و پدر یک کودک خردسال شد.
کشتار فجیع کولبران از طریق پرت کردن از ارتفاعات تازگی ندارد و سال ١٣٩١ شمسی، ٤ کولبر به اسامی “حسین رستم نژاد، ١٦ ساله و هشیار رستم نژاد ٢٠ ساله، فرزند محمد و رزگار معروفزاده، فرزند کمال”، دست و پا بسته توسط نیروهای رژیم ایران از ارتفاعات سورکیو بانه به پایین پرت شدند که هر چهار نفر کشته شدند.
پدر و برادر این ٤ چهار کولبر کشته شدن فرزندانشان را از طریق پرت کردن از کوه سورکیو با دست و پای بسته را برای رسانه‌ها تائید کرده بودند.
روز شنبە ٩ بهمن ماه، در منطقە “بیوران”سردشت بدلیل ریزش بهمن ٤ كولبر كشته و ٥ كولبر دیگر نیز بشدت زخمی شدند
در این حادثە ٤ تن جانشان را از دست دادند کە هویت آنها بدین شرح است.
١_ محمد حمزە زادە، ٢٢ سالە و اهل مهاباد.
٢_ علی محمد نژاد، ١٨ سالە و اهل سردشت.
٣_ شیرزاد عبدالهی، ٢٧ سالە و اهل سردشت.
٤_ هیوا ابراهیمی ، ٢٢ سالە و اهل بانە.
همچنین در این حادثە ٥ تن نیز زخمی شدند کە مشخصاتشان در پی می‌آید؛
١_ قاسم محمود خدر، ٣٤ سالە و اهل سردشت در بخش ICU.
٢_ هیدی ظاهری، ٢٤ سالە و اهل سردشت در بخش ICU.
٣_ جعفر احمدیان ، ٢٧ سالە و اهل سردشت.
٤_ غریب علی‌زادە، ٣٧ سالە و اهل سردشت.
٥_ آریا شیخە‌پور، ١٧ سالە و اهل سردشت.
از دیگر سو روز دوشنبە ١١ بهمن‌ماه اینبار در شهرستان سولاوا (سروآباد) و در در روستای “دەرەکی” سقوط بهمن جان دو کارگر کورد را گرفت
پیام محمدی و داریوش شکوری دو کارمند ادارە برق سروآباد ، روز دوشنبە ١١ بهمن‌ماه، بە دلیل سقوط بهمن و مدفون شدن زیر آن جان سپردند.
پیام و داریوش هردو از اهالی روستای “چشمیر” سروآباد بودەاند.
روز بعد یعنی سەشنبە ١٢ بهمن‌ماه، نیروهای نظامی مستقر در مرز شهرستان ثلاث باباجانی بە سوی یک کولبر جوان تیراندازی کردە کە زخمی شدن وی را از ناحیە پای راست در پی داشت.
خبرنگار “مروفایتی ، سرویس حقوق بشری روژی كورد ” در شهر جوانرود هویت این کولبر جوان را “پیمان کرمی” ٢٤ سالە و اهل شهرستان ثلاث باباجانی در استان کرماشان (کرمانشاه) اعلام نمودە است.
در همان روز یک کولبر ١٩ ساله به نام امید خضریان و از اهالی پیرانشهر به دلیل به دلیل شدت سرما و بارش برف و بوران زیر برف مدفون شد و از شدت سرما جان خود را از دست داد.
صبح روز ١٣ بهمن ماه جنازه‌ی یخ زده‌ی امید خضریان، که در ارتفاعات “سه چومان” گرفتار بوران و برف شده بود، تحویل خانواده‌اش داده شد.
همچنین ٢ کولبر دیگر نیز با اسامی جعفر ابدال میراوا، ٤٠ ساله و از اهالی جلدیان و مهران درویش‌پور ١٩ ساله و از اهالی اشنویه به دلیل سرمازدگی بیش از حد روانه‌یبیمارستان پیرانشهر شدند.
این کولبران اگرچه به کمین بهمن‌ها برخورده و دچار حادثه‌های دلخراش شدند، اما اگر نظامیان رژیم ایران به دلیل این سرما پستهایشان را ترک نکرده بودند، همچنان قربانی گلوله‌ی گرم نظامیان رژیم می‌شدند. البته در بیشتر موارد گریز و تعقیب كولبران از سوی نیروهای رژیم موجب سقوط كولبران از بلندی و كشته و زخمی شدن انان میشود .
از سویی دیگر در روز سه‌شنبه دوازدهم بهمن‌ماه، در مرز میان ارومیه و ترکیه دو کولبر کُرد به علت ریزش بهمن زیر برف مدفون و یکی از کولبران گرفتار شده زیر بهمن جان خود را از دست داد. كه تاکنون نیروهای مردمی موفق به کشف جسد وی نشده‌اند.
هویت این کولبر جان باخته “رزگار ساکانی‌فر” اهل روستای “پسان” از توابع منطقه ترگور ارومیه اعلام گردیده است.
در این حادثه، کولبری دیگر به نام “سرکار احمدی” فرزند سلیم اهل روستای “کوران” از توابع منطقه صومای برادوست ارومیه که در زیر بهمن گرفتار شده بود، نجات یافته است.
همزمان روز ١٣ بهمن ماه شلیک مستقیم نیروهای انتظامی حکومت ایران یک کولبر دیگر اهل سردشت را زخمی نمود.
شب چهارشنبە ١٣ بهمن‌ماه، یک کولبر دیگر اهل سردشت با هویت “عثمان احمدی” فرزند محمد با شلیک مستقیم نیروهای هنگ مرزی سردشت زخمی شد.
این کولبر ٣٥ سالە اهل روستای دول منطقە “ئالان” سەردشت می‌باشد کە در محلی بە همین نام از ناحیە سر مورد اصابت مستقیم نیروهای ایرانی قرار گرفتە است و در وضعیت وخیم جسمانی قرار دارد
در این روزهای سرد حتی اسب کولبران هم از گزند تیراندازی نیروهای سپاه و دیگر نیروهای رژیم ایران در امان نبودند و دهها رأس اسب در منطقه‌ی مرزی سقز کشته شدند، که دیدن تصاویر آنها دل هر انسانی را به درد می‌آورد.
روز چهارشنبە هفتە گذشتە ٦ بهمن‌ماه، دستەای از کولبران وارد کمین نیروهای انتظامی مستقر در پایگاه “دولەبی” سردشت شدەاند کە با شلیک نیروهای انتظامی ناچار بە فرار شدە و اسب‌هایشان بە جای ماندە است.
نیروهای انتظامی پس از آنکە ٢٠ راس اسب بە جای ماندە از کولبران را مصادرە کردەاند، آنهارا بە کوههای اطراف پایگاه بردە و با گلولە کشتەاند.
روز شنبە ٢ بهمن‌ماه نیز، نیروهای انتظامی مستقر در روستای “بسطام” سقز ٤ راس اسب کولبران سقزی را کشتە و بارهایشان را نیز مصادرە کردە بودند.
اما مسئولین جمهوری اسلامی ضمن غیرقانونی بودن کار کولبری، کولبران را نیز قاچاقچی می‌نامد. این در حالی است که در مناطق مرزی شمال غرب کشور به دلیل نامطلوب بودن شرایط اقتصادی و عدم وجود مراکز تولیدی و صنعتی و ایجاد اشتغال‌زایی و سرمایه گزاری، بسیاری از مردم مناطق پیرانشهر، سردشت، بانه، مریوان و غیره به‌ناچار کار کولبری را انتخاب کرده اند.
علی خامنه‌ای در تازترین صحبتهایش از كولبران مرزی سخن میگوید ، اما در حالی كه خبرها از كشته شدن دهها كولبر كورد در كوردستان خبر میدهند ، علی خامنه‌ای از بردن نام كوردستان و كولبران كورد خودداری میكند و قضیه را به بلوچستان میكشاند .
فعال سیاسی كورد كاوه اهنگری در این باره میگوید : خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران در خصوص قاچاق و پدیده‌ی قاچاقچی و مبارزه با آن اشاره کردند که لازم نیست با کولبر ضعیفی در بلوچستان مبارزه شود،
این فعال سیاسی كورد رو به اذهان عمومی میپرسد: به نظر شما در این روزها کسی از پدیده‌ی کولبری در بلوچستان خبری شنیده یا نوشته است؟ آقای خامنه‌ای چه ابایی از آوردن نام کردستان دارند ؟ این گونه رفتار، از تنفرایشان نسبت به کردستان است یا از هراس؟ این حذف نا کردستان، باور و سیاست ایشان است؟ آیا این گونه برخورد، به اهمیت و وزن کردستان در حیات سیاسی ایران فعلی برنمی‌گردد؟
بر اساس آمار به ثبت رسیده در مراکز حقوق بشری مروفایتی ، كوردپا ،هنگاو و ماف نیوز در سال ٢٠١٦ مجموع ١٢٢ کولبر کُرد در کُردستان ایران کشته و زخمی شده‌اند.
از این مجموع ٥١ نفر کشته و ٧١ نفر زخمی شده‌اند.
