كێ مرۆڤه‌ مه‌زنه‌كه‌ی ڕۆژهه‌ڵاتی له‌بیره‌!

0
664

له‌نووسینی؛ ئاریتما موحه‌ممه‌دی
كه‌بووه‌ند له‌ مانگرتندا نییه‌ بۆ ئه‌وه‌كه‌ به‌ ئازادیی ژیان بكات، ئه‌و مانی گرتووه‌ چونكه‌ مافی مرۆڤ پێشێل ده‌كرێت، ئاریتما موحه‌ممه‌دی.

موحه‌ممه‌د سدیق كه‌بووه‌ند؛ ئه‌و كه‌سه‌ی كه‌ ئیستا له‌ جێی نه‌ته‌وه‌یه‌ك له‌ كونجی به‌ندیخانه‌دا خه‌بات ده‌كات. ئه‌و ده‌یهه‌وێت چرای شۆڕش و به‌رخۆدانی مرۆڤدۆستانه‌ی كورد به‌رده‌وام بێ. خه‌باتی كه‌بووه‌ند خه‌باتی مرۆڤی ئازادیخواز و خه‌باتی مرۆڤی خاوه‌ن هه‌ست و وره‌یه‌! كه‌بووه‌ند ده‌زانێ كه‌ به‌و خه‌باته‌ی ڕژیم ناڕۆخێت و ڕۆخاندنی ڕژیمیش ئه‌ركی ئه‌و نییه‌، به‌ڵام من دڵنیام كه‌ هه‌وڵ و تێكۆشانی بێوچانی ئه‌و نه‌ته‌وه‌یه‌ك به‌‌ئاگا دێنێت. په‌یامی كه‌بووه‌ند په‌یامی ئینسانیی مرۆڤی خاوه‌ن هه‌ستی كورده‌، چونكه‌ خه‌باتی ئه‌و خه‌باتی ئینسانیی مرۆڤی كورده‌. ناڵه‌ی كه‌بووه‌ند ناڵه‌ی ئینسانیی مرۆڤی ئازادیخواز و مرۆڤی به‌خه‌می كورده‌. هاواری ئه‌و هاواری كوردی به‌شخوار، كوردی بێبه‌شكراوه‌.

كه‌بووه‌ند ئه‌و مرۆڤه‌یه‌ كه‌ نه‌چووه‌ته‌ ژێر باری زاڵمترین ڕژیمی سه‌ر گۆی زه‌ویی. ئه‌و له‌ ژووری به‌ندیخانه‌دا له‌ دێوێكی تاریك به‌ند كراوه‌، به‌ڵام هه‌ست و وره‌ی به‌رزی ئه‌و، هه‌وڵ و هیمه‌تی بێوچانی ئه‌و بۆ ئازادیی و مافی مرۆڤ سنووره‌كانی تێپه‌ڕ كردووه‌ و هه‌نووكه‌ له‌ كۆمه‌ڵگه‌ی نێوده‌وڵه‌تیی باس له‌ ئازایه‌تیی ئه‌و مرۆڤه‌ خاوه‌ن هه‌ست و پڕ له‌ وره‌یه‌ ده‌كرێت. ئه‌و پێشمه‌رگه‌ی به‌ندیخانه‌ و سه‌ربازی ڕێی خه‌باتی مرۆڤبوونه‌، ویستی ئه‌و ویستی مرۆڤی بێ ناسنامه‌ و مرۆڤی بێ ماف و مرۆڤی تینوی ئازادییه‌. بیروهزر، ئامانج، خه‌ون و خه‌یاڵی ئه‌و ئه‌سته‌مه‌ له‌ ئه‌شكه‌وتی گرتووخانه‌دا له‌نێو چاڵه‌ ڕه‌شه‌كانی به‌ندیخانه‌دا له‌ خاچ بدرێ. ڕاسته‌ ئه‌و له‌ به‌ندیخانه‌دا به‌ند كراوه‌، به‌ڵام ڕژیم نه‌یتوانیوه‌ بیروهزر و ویستی ئه‌و له‌ به‌ندیخانه‌دا به‌ند بكات، مرۆڤی زیندوو مرۆڤی خاوه‌ن بیره‌، مرۆڤێك كه‌ له‌ هزرین و بیركردنه‌وه‌دا ئازاد نه‌بێ، ئیتر هه‌موو ژیانی له‌ ئازادیدا به‌سه‌ر به‌رێ، واتای نییه‌، چونكه‌ ئه‌و هزری له‌ به‌ندیخانه‌ به‌نده‌!

به‌ڵێ كه‌بووه‌ند له‌ به‌ندیخانه‌ به‌نده‌، به‌ڵام هزری ئه‌و ئازاده‌ و بیری هه‌میشه‌ حه‌زی له‌ فڕینه‌، بیرێ كه‌ هه‌میشه‌ بفڕێ و ئازاد بێ، چ پێویستی به‌ له‌شه‌ كه‌ زیندانی ڕۆحه‌! ئه‌گه‌ر ئێمه‌ هه‌موو وه‌ك كه‌بووه‌ند له‌شمان له‌ زینداندا به‌ند بێ، به‌ڵام بیروهزرمان ئازاد و چالاك و بێوچان له‌ خه‌بات بێ، سته‌مكار كه‌ی ده‌توانێ سته‌م بكات! هیچ سته‌مكارێك ناتوانێ مرۆڤی خاوه‌ن ئیراده‌ له‌ به‌ندیخانه‌دا به‌ند بكات ئه‌گه‌ر ئه‌و مرۆڤه‌ له‌ هزریندا ئازاد بێ.

ئه‌مڕۆ كه‌وبووه‌ند له‌ به‌ندیخانه‌دا به‌ند نییه‌، چونكه‌ ئه‌و هه‌میشه‌ به‌ ئازادیی ده‌هزرێ و به‌ ئازادیی ده‌دوێ، په‌یامی ئه‌و كه‌ خه‌باتی مافی مرۆڤه‌ ئه‌مڕۆ هه‌موو سنووره‌كانی بڕیوه‌ و ناڵه‌ و هاواری ئینسانیی ئه‌و له‌ هه‌موو شوێنێك ده‌بیسترێ. ئه‌وه‌ی ئه‌و ده‌یهه‌وێت بڵێت چوار لادیواری هۆده‌ی به‌ندیخانه‌ ته‌نگ و تاریكه‌كه‌ی ناتوانێ ڕێ له‌ وتنی بگرێت، ئه‌وه‌ ئه‌وانن له‌ ترسی ئازادیی ده‌یانهه‌وێ بیری ئازادیی به‌ند بكه‌ن، هه‌رچه‌ند ئه‌وان به‌ له‌ش ئازادن، به‌ڵام به‌ هزروبیر ده‌مێكه‌ له‌ به‌ندیخانه‌دا به‌ند كراون. زۆرن ئه‌و كه‌سانه‌ی كه‌ له‌ ده‌ره‌وه‌ی گرتووخانه‌كان به‌ ئازادیی ژیان ده‌كه‌ن، به‌ڵام بۆ هزرین ژیانیان وه‌ك به‌ندیخانه‌ وایه‌.

په‌یامی كه‌بووه‌ند ئه‌وه‌یه‌ كه‌ خه‌بات بۆ ئازادی و دابینكردنی مافی مرۆڤ ده‌بێ خه‌باتی هه‌موو چینوتوێژه‌كانی كۆمه‌ڵگه‌ بێ، نه‌ك كۆمه‌ڵ كه‌سانی دیكه‌ بكه‌نه‌ سیمبولی ئازادی و خۆیان له‌ به‌ندیخانه‌ی ئه‌واندا به‌بێ ئازادی بژین. درووشمی دابینكردنی مافی مرۆڤ ده‌بێ هه‌وڵی بێوچان و خه‌ونی هه‌موو مرۆڤێكی خاوه‌ن هزروبیر بێ! به‌ڵام كوا مرۆڤی خاوه‌ن هزر كه‌ له‌ به‌ندیخانه‌ی دوونیای سیاسه‌ت و به‌رژه‌وه‌ندیدا ئازاد بهزرێ و ئازاد بۆ ژیان هه‌وڵ بدات! ئه‌گه‌ر ئه‌مڕۆ كۆمه‌ڵگاكانی ڕۆژهه‌ڵاتی نێوه‌ڕاست خاوه‌نی چه‌ند كه‌سایه‌تیی هاوشێوه‌ی به‌ڕێز كه‌بووه‌ند بووایه‌ن و وه‌ك ئه‌و خه‌مخۆری مافه‌كانی مرۆڤ بووبان، بێگومان كۆمه‌ڵگه‌كانی ڕۆژهه‌ڵاتی نێوه‌ڕاست له‌ بوواره‌كانی مافه‌كانی مرۆڤ و دابینكردنی مافه‌ سه‌ره‌تاییه‌كانی مرۆڤ پێشكه‌وتنی به‌رینی به‌خۆیه‌وه‌ ده‌بینی. به‌ڵام به‌داخه‌وه‌ ئه‌مڕۆ ده‌بینین كه‌ به‌شێك له‌و كه‌سانه‌ی كه‌ به‌ناو باییخ به‌ ژیانی مرۆڤ و مافی مرۆڤ ده‌ده‌ن، هه‌ر ئه‌وانه‌ هۆكاری سه‌ره‌كیی ژێرپێنان و پێشێلكردنی مافی مرۆڤن.

ئه‌مڕۆ مرۆڤه‌كانی خاوه‌ن هزر بوونه‌ته‌ كه‌ره‌سته‌ی ده‌ستی سته‌مكار، هه‌ر وه‌ك چۆن ئه‌نشته‌ین بووه‌ خاوه‌ن هزری چه‌كی كۆمه‌ڵكووژ! ئه‌مڕۆش به‌ هه‌مان چه‌شن به‌شێك له‌ مرۆڤه‌كانی خاوه‌ن هزر خزمه‌ت به‌ سته‌مكاران ده‌كه‌ن و له‌ خزمه‌ت ئه‌واندا هزر و زانستیان به‌كار ده‌به‌ن. ئه‌مڕۆ له‌ هه‌موو كات پتر كۆمه‌ڵگای مرۆڤایه‌تیی پێویستی به‌ كه‌بووه‌نده‌كانه‌ كه‌ گیان و ژیانی خۆیان بكه‌نه‌ قوربانی و بخه‌نه‌ مه‌ترسیی بۆ ئه‌وه‌كه‌ كه‌سان و خه‌ڵكانی دیكه‌ به‌ مافه‌كانیان شاد و ئاشنا بن و له‌ ئازادیدا به‌ سه‌ربه‌ستیی و سه‌رمه‌ستیی بژین.

ئه‌مڕۆ ئه‌و سه‌رده‌مه‌یه‌ كه‌ تاكه‌ زانستی خزمه‌تكه‌ر به‌ مرۆڤ خه‌بات بۆ ئاشتی و دابینكردنی مافه‌كانی مرۆڤه‌، چونكه‌ له‌م چه‌ند ده‌یه‌ی ڕابردوودا زانست ته‌نیا له‌ خزمه‌ت كه‌ره‌سته‌ی سه‌ربازیدا به‌كار هاتووه‌ و له‌و بوواره‌ به‌ده‌ر مرۆڤایه‌تیی هیچ پێشكه‌وتنێكی ئه‌وتۆی له‌ بوواره‌كانی ئاشتی و ئازادیی، په‌ره‌دان و هه‌وڵدان بۆ جێگیركردنی مافه‌كانی مرۆڤی به‌ خۆیه‌وه‌ نه‌بینوه‌. بۆیه‌ مرۆڤه‌كانی خاوه‌ن زانست و خاوه‌ن هزروبیر له‌م سه‌رده‌مه‌دا ئه‌و كه‌سانه‌ن كه‌ به‌ هزروبیریان هه‌وڵی په‌ره‌سه‌ندنی ئاشتی و ئازادیی و مافه‌كانی مرۆڤ ده‌ده‌ن، له‌م دۆخ و قۆناغه‌ی ژیانی مرۆڤایه‌تیدا كه‌م له‌و كه‌سانه‌ به‌دی ده‌كرێن كه‌ به‌ ژیان و گیانیان هه‌وڵی ژیانێكی باشتر بۆ خه‌ڵكانی دیكه‌ بده‌ن. كه‌بووه‌ند له‌و كه‌سانه‌یه‌ كه‌ له‌وانه‌یه‌ له‌ سه‌رتاسه‌ری گۆی زه‌ویی ڕێژه‌یان له‌ قامكی ده‌ست تێپه‌ڕ نه‌بێ، چونكه‌ هه‌موو ژیانیان بۆ ئازادیی و جێگیركردنی مافه‌كانی مرۆڤ ته‌رخان كردووه‌.

زۆرن ئه‌و كه‌سانه‌ی كه‌ له‌ پێناو ئیدۆلۆژییه‌كی تاییبه‌تی وه‌ك كۆموونیسم، لیبراڵیسم، سوسیالیسم و ته‌نانه‌ت ناسیۆنالیسمیشدا تێده‌كۆش، به‌ڵام دواتر ده‌بنه‌ مۆركه‌ی گیان و ژیانی خه‌ڵك و ده‌سه‌ڵاتی خۆیان به‌سه‌ر گه‌لدا ده‌سه‌پێنن و هه‌وڵی سه‌روه‌ت و سامان كۆكردنه‌وه‌ ده‌ده‌ن. به‌ڵام كه‌بووه‌ند په‌یوه‌ستی هیچكام له‌و ئیدۆلۆژییانه‌ نه‌بوو كه‌ ده‌ربه‌ستی قورخكردنی ژیانی كۆمه‌ڵگه‌ بێ، به‌ڵكوو ئه‌و به‌ گیانی خه‌می ژیان و گووزه‌رانی خه‌ڵكه‌كه‌ی ده‌خوارد و به‌ هه‌موو هه‌وڵی ده‌یهه‌وێ گه‌له‌كه‌ی له‌ مافه‌كانی ئاگادار بكاته‌وه‌ و په‌یامی ئاشتیی و به‌خته‌وه‌رییان پێ بدات.

هه‌رچه‌ند مرۆڤی ئازاد ئه‌گه‌ر به‌ له‌ش له‌ به‌ندیخانه‌دا به‌ند بكرێ، به‌ڵام قه‌د له‌ هزرین ناكه‌وێت و به‌رده‌وام چرای ڕێگای كۆمه‌ڵ بۆ ناسینی مافه‌كانیان ده‌بێت و له‌و هه‌وڵه‌ی بێوچان ناوه‌ستێت، كه‌بووه‌ندیش له‌و پێناوه‌دا هه‌رده‌م به‌پێی كات و ده‌رفه‌ت و پێویستیی بارودۆخه‌كه‌ له‌ پێوه‌ندی به‌ ڕووداوه‌كانی كوردستان و ناوچه‌كه‌ خاوه‌ن هه‌ڵوێستیی گرینگ و جێی باییخ بووه‌ و هه‌میشه‌ پارێزه‌ر و داكۆكیكاری مافه‌كانی مرۆڤ بووه‌ به‌بێ له‌به‌رچاوگرتن و ڕه‌چاوكردنی ده‌نگ و ڕای مرۆڤی بنده‌ستی سته‌ملێكراو.

ئه‌و ده‌رسه‌ی كه‌ كه‌بووه‌ند فێری كردین و فێرمان ده‌كات ئه‌وه‌یه‌ كه‌ مرۆڤ به‌بێ ئازادی و مافه‌كانی ناتوانێ له‌ ئاشتیدا به‌ ئازادی ژیان بكات و مرۆڤی ئازاد و خاوه‌ن ماف، مرۆڤی خاوه‌ن بیر و خاوه‌ن هه‌ڵوێست پێویستی به‌ ڕه‌چاوكردنی مافه‌كانێتی و ده‌بێ ده‌سه‌ڵات وه‌ك به‌رپرسی سه‌ره‌كیی له‌ دابینكردنی هه‌لومه‌رجی گونجاو بۆ ده‌ربڕینی ڕای ئازاد به‌رپرسیاره‌تی له‌ ئه‌ستۆ بگرێت و هه‌موو كه‌ره‌سته‌ و پێداویستییه‌كانی گه‌شه‌دان و په‌ره‌دان به‌ ئازادیی و مافه‌كانی مرۆڤ دابین بكات. ده‌سه‌ڵاتێك كه‌ خۆی له‌ مافه‌كانی مرۆڤ بدزێته‌وه‌ و له‌ ڕاستای سیاسه‌ت و به‌رژه‌وه‌ندییه‌كانی له‌گه‌ڵ مافه‌كانی مرۆڤ هه‌ڵسووكه‌وت بكات، به‌رپرسی یه‌كه‌م و سه‌ره‌كیی ده‌بێ له‌ ئاڵۆزییه‌كانی نێو كۆمه‌ڵگه‌ و ئه‌ركه‌ له‌سه‌ر كۆمه‌ڵ و چالاكی مه‌ده‌نیی و چالاكانی مافه‌كانی مرۆڤ كه‌ له‌و پێوه‌ندییه‌دا بێده‌نگ و بێ هه‌ڵوێست نه‌بن، چونكه‌ بێده‌نگی ئه‌وان ده‌بێته‌ هۆی ئاڵۆزی پتری بارودۆخه‌كه‌ و پێویسته‌ كه‌ هه‌مووان پێكه‌وه‌ ده‌سه‌ڵات به‌ره‌و دواوه‌ پاڵ پێوه‌نێن و پاشه‌كشێی پێ بكه‌ن.

ئه‌وه‌یكه‌ ئه‌مڕۆ له‌ ڕۆژهه‌ڵاتی كوردستان ڕوو ده‌دات، به‌رپرسیاره‌تیی یه‌كه‌می ده‌كه‌وێته‌ ئه‌ستۆی ڕژیم و پاش ڕژیمیش به‌رپرسیاره‌تییه‌كه‌ ده‌كه‌وێته‌ ئه‌ستۆی كۆمه‌ڵ و چالاكانی مه‌ده‌نیی و سیاسیی و مافه‌كانی مرۆڤ. چونكه‌ بێده‌نگی ئه‌وان هۆكاری زاڵبوونی ده‌سه‌ڵاته‌ به‌سه‌ر كۆمه‌ڵگه‌. كاتێكیش كه‌ ده‌سه‌ڵات له‌ ڕێگای كولتوور و هێزه‌وه‌ خۆی سه‌پانده‌ سه‌ر كۆمه‌ڵگا‌ ئیتر ئه‌سته‌مه‌ كه‌ به‌ ئاسانیی پاشه‌كشه‌ی پێبكرێت. هاواری كه‌بووه‌ند هاواره‌ بۆ یه‌كده‌ستیی و ته‌بایی نێوان هه‌موو چالاكانی سیاسیی و مه‌ده‌نیی ڕۆژهه‌ڵاتی كوردستان، ئه‌گه‌ر هه‌مووان پێكه‌وه‌ دژی ڕژیم هه‌ڵوێست بگرن، بێگومان ڕژیمی ملهوڕی ئێڕان خۆنه‌ویستانه‌ له‌ به‌شێك له‌ گوشاره‌كانی بۆسه‌ر چالاكانی مه‌ده‌نیی به‌ندكراو پاشه‌كشه‌ ده‌كات و ئه‌مه‌ش ده‌بێته‌ سه‌ره‌تایه‌ك بۆ پاشه‌كشه‌پێكردنی پتری ڕژیم له‌ بوواره‌كانی دیكه‌.

هه‌نووكه‌ كه‌بووه‌ند مه‌زنترین و دژوارترین هه‌نگاوی هه‌ڵناوه‌ته‌وه‌، پێویستی به‌ پشتیوانیی گشتیی كۆمه‌ڵگه‌یه‌، ئه‌ركه‌ له‌سه‌ر هه‌موو تاكه‌كانی كورد له‌ هه‌موو به‌شه‌كانی كوردستان كه‌ به‌ده‌نگ هاواری ئینسانیی ئه‌م مرۆڤه‌ خاوه‌ن وره‌وه‌ بچن و له‌و ڕێگا دژوار‌ و پڕ هه‌ورازونشیوه‌دا هاوكار و یارمه‌تیده‌ری بن. په‌یامی كه‌بووه‌ند، په‌یامی ئینسانیی مافه‌ مرۆڤه‌، هاواری ئینسانیی مه‌زنترین خه‌ونی مرۆڤه‌. كه‌بووه‌ند ده‌روه‌ستی ئه‌وه‌ نه‌بووه‌ و نییه‌ كه‌ ژیانی پارێزراو بێ، به‌ڵام ئه‌و ده‌روه‌ستی ئه‌وه‌یه‌ كه‌ كۆمه‌ڵگه‌ی كوردستان له‌ خه‌باتی بێوچان بۆ دابینكردنی مافه‌كانی مرۆڤایه‌تیی خۆی سڵ نه‌كات و مافه‌كانی مرۆڤبوونی خۆی بناسێت و هه‌وڵی بۆ بدات.

ئه‌مه‌ش پێچه‌وانه‌ی ڕێسا و یاسای هیچكام له‌ وڵاتانی جیهان نییه‌، كه‌چی ڕژیمی ئێران ئازادیی و مافه‌كانی مرۆڤ به‌ مه‌ترسیی بۆ سه‌ر ده‌سه‌ڵاته‌كه‌ی هه‌ژمار ده‌كات و له‌و پێناوه‌شدا چالاكانی مافه‌كانی مرۆڤ له‌ گرتووخانه‌كانیدا به‌ند ده‌كات. مێژوو ئه‌وه‌ی سه‌لماندووه‌ كه‌ ئازادیی و مافه‌كانی مرۆڤ به‌ند ناكرێن و ئه‌گه‌ر ڕۆژانێك بنه‌ماكانی مافی مرۆڤ و ئازادیی مرۆڤه‌كان كه‌مڕه‌نگ و لاوز بێ، له‌ كۆتاییدا خۆری ئازادیی هه‌ڵده‌كات و به‌سه‌ر تاریكیی و شه‌وه‌زه‌نگیی سته‌مكارییدا سه‌ر ده‌كه‌وێت و تیشكی پرشنگدار ده‌بێ و باڵ به‌سه‌ر شكۆی جوانی كوردستاندا ده‌كێشێت و تێكۆشه‌رانی ئه‌و ڕێگایه‌ش وه‌ك مانگی چوارده‌ ڕۆڵیان دره‌وشاوه‌ ده‌بێ.

نابێ ئیزن بدرێ كه‌ ڕژیمی ئێران به‌ ئاسانیی كه‌بووه‌ند له‌نێو به‌رێت و پێویسته‌ خه‌ڵكی ڕۆژهه‌ڵاتی كوردستان یه‌كده‌ست و یه‌كهه‌ڵوێست دژی ڕژیم هه‌ڵوێست بگرن تاكوو ئازادكردنی كه‌بووه‌ند مسۆگه‌ر ده‌كه‌ن. بێگومان دۆخی ژیان و گووزه‌رانی خه‌ڵكی كورد له‌ ڕۆژهه‌ڵاتی كوردستان گه‌لێك دژواره‌، ئه‌مه‌ش كاریگه‌ریی له‌سه‌ر هه‌ڵوێست و دژكرده‌وه‌ی خه‌ڵك ده‌بێ، چونكه‌ كۆمه‌ڵی ڕۆژهه‌ڵاتی كوردستان به‌هۆی كێشه‌كانی ئابووریی، سیاسیی و نه‌بوونی ئاساییشی كۆمه‌ڵایه‌تییه‌وه‌ ده‌ناڵێنن و ڕژیم تووانیوێتی كه‌لێن له‌نێوان به‌شێك له‌ پێكهاته‌كانی كوردستان درووست بكات، بۆیه‌ به‌داخه‌وه‌ زۆرجار خه‌ڵك به‌ده‌م داواكانی چالاكانی مه‌ده‌نییه‌وه‌ ناچن، ئه‌مه‌ش له‌به‌ر ئه‌و كۆمه‌ڵه‌ هۆكاره‌ سیاسیی و ئابوورییه‌یه‌ كه‌ ژیانی خه‌ڵكی داگیركردووه‌ و ده‌رفه‌تی پشوودانی بۆ كۆمه‌ڵگه‌ نه‌هێشتووه‌ته‌وه‌.

سه‌رنج و كۆمێنت

كۆمێنت

Leave a Reply

ئەم ماڵپەڕە لە ئەکیسمێت بۆ کەمکردنەوەی هەرزە واڵە و سپام سوود دەگڕێ. فێربە چۆن زانیاری بۆچونەکانت ڕێکدەخرێت.