بەگزارش ژینگوان، سمندر لرستانی گونە جانوری منحصر بە فرد در استان لرستان کە در طول سال های اخیر قوربانی سفرە های هفت سین در ایران قرار گرفتە است، این در حالی است کە در طول سال های گذشتە فعالانە زیست محیطی لرستان در مورد از بین رفتن این گونە نادر بە مسئولین اخطار دادە بودن.
این گونه 14 سانتی متری بومی ایران بوده و تنها در لرستان و در مرز با استان خوزستان یافت می شود، به گفته کارشناسان در لرستان زیستگاههای این گونه منحصر به فرد شناسایی شده و اینگونه تکامل بسیار پیدا کرده که میتوان از آن به عنوان فسیل زنده نام برد ؛ چرا که توانسته خود را با شرایط سازگار کند.
در کل خاورمیانه هشت گونه سمندر وجود دارد که پنج مورد آن در ایران یافت می شود و یکی از این پنج گونه، سمندر لرستانی است، سمندر لرستانی در محیطی از بقایای جنگل های بلوط که حاوی آب های خنک باشد زیست کرده و بر پشت خود خال ها یا نوارهای زرد و نارنجی چشمگیر روی زمینه قهوه ای داشته و زیر بدنشان زرد یا نارنجی قرمز است.
در سالهای اخیر موضوع قاچاق سمندر لرستانی به یکی از چالشهای مهم محیط زیست زاگرس مبدل شده است؛موضوعی که همه ساله با نزدیک شدن به ایام نوروز شتاب بیشتری می گرد، گفته می شود نخستین عاملی که موجب شد سمندر لرستانی روند انقراض را آغاز کند ، قاچاق بیش از حد این گونه به دست سوداگران حیات وحش بود، یکی دیگر از عوامل به خطر افتادن سمندر لرستانی، تغییر اقلیم و خشکسالی های پی در پی در سال های گذشته بود که متاسفانه تاثیرات بسیار منفی بر روی جمعیت و زیستگاه این گونه بر جای گذاشت.
از جمله عواملی که سبب شد تا نام این جاندار در لیست انقراض قرار گیرد پوست زیبای این جاندار بود ، بطوریکه در طول سال های گذشته این جاندار در بازارهای داغ نوروزی همراه با ماهی گلد فیش ( گلی ) با تعداد فراتر از میلیونی عرضه می شد.
متأسفانه با توجه به صید بی‌رویه این گونه، جمعیت آن به شدت کاهش یافته است به گونه‌ای که در فهرست سرخIUCN به عنوان گونه‌ای بحرانی (CR) قرار گرفته است.
