موضوع استقلال کوردستان به داغترین بحث‌های رسانه‌ای و محافل سیاسی و مناسبات بین الملل تبدیل شده است، که این مساله دیدگاههای مختلف تحلیل‌گران سیاسی و شناخته شده را در پی داشته است.
رفراندوم استقلال کوردستان با مخالفت شماری از کشورها از جمله کشورهای دارای جمعیت کورد روبرو شده است، که در این میان موضع جمهوری اسلامی بسیار شدیدتر بوده است.
در رابطه با دلیل نگرانی و مخالفت جمهوری اسلامی، دولت‌های ترکیه و عراق با استقلال کوردستان، آقای حسن داعی فعال سیاسی شناخته شده در آمریکا در این گفتگو دیدگاههای خود را بیان بیان داشته است.
حسن داعی، پژوهشگر مناسبات ایران و آمریکا معتقد است که جمهوری اسلامی به دو دلیل کوردهای ایران و نفوذ منطقه‌ای خود، از استقلال کوردستان نگران است.
حسن داعی پژوهشگر مسائل سیاسی به صراحت اظهاار داشت، حق تعیین سرنوشت، حق مسلم همه اقوام و ملت ها است و کردها نیز حق دارند در مورد سرنوشت خود تصمیم بگیرند.
آقای داعی معتقد است، می‌شود در مورد زمان آن و شرایط آن بحث کرد و عواقب آنرا مورد بحث قرار داد، اما حق مردم کرد و دیگر اقوام غیرقابل بحث و خدشه ناپذیر است.
تحلیل گر مسایل ایران در مورد مخالفت‌های بین المللی بخصوص آمریکا می‌گوید، ایالات متحده از سال ٢٠٠٣ به بعد نگرانی که آمریکا از استقلال کوردستان داشت این بود که در صورت استقلال کوردستان نفوذ ایالات متحده در دولت مرکزی عراق به حداقل خواهد رسید و از طرف دیگر قدرت و نفوذ شیعیان عراق بیشتر می‌شد و این مستقیما به پیشبرد سیاستهای جمهوری اسلامی می‌انجامید.
حسن داعی می‌گوید، اکنون مسائل پیچید‌تر هم شده و با ظهور داعش آمریکا بار دیگر به عراق بازگشت و متحد دولت مرکزی شده و همچنین حیدر عبادی نیز به منظور جلوگیری از نفوذ بیشتر جمهوری اسلامی و سپاه قدس به حضور آمریکا نیازمند هست و سوای این مساله آمریکا نگران وقوع درگیری نظامی مابین کردها و شیعیان عراق است و این اتحاد شکننده نیز از بین خواهد رفت، اما به نظر من این مساله (استقلال) اتفاق خواهد افتاد.
تحلیل گر مسایل ایران در مورد مخالفت‌های ترکیه و عراق می‌گوید، ترکیه و عراق به دلیل وجود کوردهای خود از وقوع این مساله نگران هستند، ترکیه معتقد است که کوردستان پایگاهی برای کوردهای ترکیه خواهد شد و در داخل هم به سوی استقلال بروند یا خواستار قدرت بیشتری باشند.
در مورد مخالفت شیعیان عراق اظهار داشت، که شیعیان وابسته به جمهوری اسلام در عراق از جمله هادی عامری که اخیرا گفته اقدام نظامی خواهد کرد، اینها همان حرفهای جمهوری اسلامی را می‌زنند.
اما یک دسته دیگر هم به دلیل ترس از بالا گرفتن سطح توقعات سنی‌است که آنها نیز خواست خودمختاری یا حق تعیین سرنوشت داشته باشند و این مساله شاید به جنگ داخلی در عراق ختم بشود.
اما جمهوری اسلامی بر خلاف همه‌ی کشورهای همسایه دو مساله را در مخالفت با استقلال کوردستان دنبال می‌کند، این است که اگر کوردستان عراق مستقل شود می‌توان حدس زد به پشتیبان کوردهای ایران مبدل شود.
جمهوری اسلامی ٣٧ سال کوردهای ایران را به شدت سرکوب و از کوردستان ایران خارج کرده و راه بازگشتی نداشته باشند. پس استقلال کوردستان به قدرت گرفتن کوردهای ایران و حس استقلال طلبی در میان آنها تقویت خواهد شد و این یک بحران بلقوه را برای جمهوری اسلامی از یک سو و آرایش اپوزیسیون را علیه جمهوری اسلام را رقم خواهد زد و کل ایران را تحت تاثیر قرار می‌گیرد و این تردیدی نیست که اولین نگرانی جمهوری اسلامی از استقلال کوردستان است.
از دیگر سو سیاستهای منطقه‌ای جمهوری اسلامی که مستقیما بر سیاست داخلی آن تاثیر خواهد گذاشت این است و جمهوری اسلامی تاکنون صدها میلیارد هزینه کرده که از لبنان تا یمن را در کنترل داشته باشد و همکنون نیز ۶ سال است که در سوریه مشغول کشتار است که حداقل بتواند سوریه را نگه دارد و این کریدور زمینی که از غرب ایران شروع می‌شود تا جنوب لبنان را حفظ کند. حالا اگر کردستان عراق، که از سال ١٩٩١ که با همکاری اتحادیه میهنی و یک گروه اسلامی حیاط خلوت جمهوری اسلامی بوده، مستقل شود، از اختیار جمهوری اسلامی خارج خواهد شد و این استقلال بر کوردهای سوریه که متحد آمریکا و دارای یک ارتش قوی هستند، تاثیر خواهد گذاشت و کردها در سوریه حداقل یک خودمختاری خواهند داشت و به جمهوری اسلامی اجازه نخواهند داد که مثل سابق در این مناطق نقش بازی کند و نفوذ جمهوری اسلامی در منطقه از نظر جغرافیایی به شدت آسیب خواهد دید.
مطالب بیشتر: درگیری خونین میان نیروهای پ.ک.ک و حشد شعبی در شنگال
اگر استقلال کوردستان بر سنی‌های عراق هم تاثیر بگذارد، به طور کلی مسیر جمهوری اسلامی به سوریه بسته خواهد شد و از آنجایی که بیشتر مردم سوریه هم سنی هستند به طور زنجیروار این سدی در برابر نفوذ جمهوری اسلامی در منطقه خواهد شد. پس به اعتقاد من نگرانی جمهورای اسلامی به این دو عمده دلیل از استقلال کوردستان نگرانی داره که اولا کوردهای ایران و متعاقبا تاثیر آن بر کل کشور ما و مسائل منطقه‌ای که برای جمهوری اسلامی حیاتی است.
بنابراین استقلال کوردستان آغاز یک تحول بسیار عظیم در طول ١٠٠ ساله خاورمیانه خواهد بود.
تنظیم: هادی عارفی
نظرات
