پووکانه‌وه‌ی تاوێره‌کان/ شیعرێکی بەتین لە شاعیری موکریانی “عەزیز ناسری”

0
963
eziz-nasri
عەزیز ناسری

… پووکانه‌وه‌ی تاوێره‌کان …

 شاعیر: عه‌زیز ناســـری

هه‌ڵه‌یه‌کی چه‌توونه‌ شه‌و

له‌ ده‌سته‌کانی ئاگردا

پاشگه‌زێکی نه‌گونجاوه‌

خه‌و له‌ هه‌ناسه‌ی ئاخردا

.

تا هه‌ڵۆتر باڵنده‌ بی،

خه‌می فڕین قورستره‌

تا هه‌ورێکی نه‌زۆکتر بی،

ڕووته‌نی بێ ترستره‌

.

له‌ جێگۆڕکێی وه‌رزه‌کاندا

له‌گه‌ڵ سروشت نابییه‌ هه‌ڤاڵ

تا لات وابێ ناسڕێته‌وه‌

ده‌قی به‌فرێنیت به‌ شه‌ماڵ

.

هه‌تا نسێ داگیرت کا

باوه‌ڕێکی سارده‌ هه‌تاو

تا گۆرانی تینوو مابێ

وێنه‌یه‌کی زه‌ینییه‌ ئاو

.

هه‌وراز ده‌بێ ته‌زوویه‌ک بێ

له‌ خه‌ونوچکه‌ی ده‌شتاییدا

مرۆڤ ده‌بێ ڕووداوێک بێ

له‌ چۆنییه‌تیی ئاواییدا…

.

 

هه‌تاوه‌کوو نه‌توێیه‌وه‌

به‌ کووره‌ی قاڵی ڕێگه‌وه‌،

دروشمێکی شه‌کاوه‌ نیت

به‌ سه‌ر به‌یداخی پێگه‌وه‌

.

لـه‌ ئـابڵـۆقه‌ی وڕاوه‌دا

نابێ چ ده‌نگێک بدوێنی

له‌ گه‌مارۆی تارماییدا

پێویسته‌ تاریک بنوێنی!

.

قه‌قنه‌سم و گه‌ر به‌ دونده‌وه‌

له‌ دووکه‌ڵی خۆم ده‌هاڵێم،

تمـه‌ز لـه‌ نـاو بـڵـێـسـه‌دا

بەستەی ژیـنێکی تـر دەڵێم

.

نه‌شته‌ر کاتێک جه‌رگ دڕه‌

هه‌ڵمه‌تت بۆ نه‌بردبێ

گه‌وه‌ کاتێک پشوو بڕه‌

ده‌ست نیشانت نه‌کردبێ

*   *   *

نمه‌ نمه‌… ده‌خۆمه‌وه‌

له‌م شه‌وگاره‌ و له‌م باده‌یه‌

منی سه‌ر له‌ به‌ر کاول و

ئه‌م ته‌نیاییه‌ ئاماده‌یه‌

.

فیدای بزه‌ی مه‌ستانه‌ت بم

ساقی هه‌میشه‌ مه‌یزه‌ده‌

گه‌ر تۆ نه‌بی، کێ ڕوو ده‌دا

به‌ شه‌ونشینی سه‌رزه‌ده‌؟!

.

مشته‌رییه‌کان کردیان به‌ شه‌و

به‌ڵام ته‌نیاییه‌ زه‌رده‌که‌م!

ئه‌وا تازه‌ من خه‌ریکم

چێژێک له‌ سه‌رمه‌ستی ده‌که‌م

.

گه‌ر تاقه‌تی هه‌ستانم بێ

نه‌کا جێت بێڵم به‌م شه‌وه‌

ده‌ی… تا قه‌تم تاقه‌ت نه‌بێ

پێکم له‌ په‌ستا پڕ که‌وه‌!

.

نمه‌ نمه‌… ده‌خۆمه‌وه‌

له‌ خۆمان و له‌م باده‌یه‌

منی بنگه‌ی دڵه‌ڕاوکێ و

ئه‌م خه‌یاڵه‌ بێواده‌یه‌

.

که‌ له‌مێژه‌ ده‌خۆینه‌وه‌

به‌ تینوێتیی سه‌ری یه‌کتر

له‌مێژه‌ به‌ ده‌م نسکۆوه‌

له‌ دانه‌چیڕه‌ پێداگر

.

که‌ له‌مێژه‌ ده‌خۆینه‌وه‌

له‌ به‌رداوی خه‌فه‌ته‌ شاخ

له‌ خۆڵاوی پاییزه‌ به‌ش

له‌ چڵاوی ناسۆره‌ باخ

.

له‌ ناکه‌ساوی سیخوڕی

تاریکاوی ڕۆژپه‌رۆشی

خه‌نجێراوی دووبه‌ره‌کی

له‌ ڕه‌شاوی شه‌وفرۆشی…

*   *   *

گوێ ڕاگره‌ بۆ ئازارم

ئه‌ی ته‌نیایی شه‌وی مه‌ستی

ئه‌ی تۆ که‌ ئه‌مشه‌و هاوپێکی

شاعیرێکی ناسک هه‌ستی

.

ئه‌م شاعیره‌ منداڵێکه‌

لایه‌لایه‌ لێی دڵگیره‌

به‌ره‌و نوستن نایبه‌نه‌وه‌

چیرۆکه‌کانی داپیره‌!

.

باده‌وه‌کانی نهێنیی

ئاسمانه‌کان ناخوێننه‌وه‌

جاڕه‌گه‌نمه‌کان له‌ ته‌کیا

بووکه‌ باران ناڵێنه‌وه‌

.

ئه‌م شاعیره‌ منداڵێکه‌

قاشووله‌کانی دزراوه‌

که‌لاکانی لێ ون بووه‌

یارییه‌کانی زڕاوه‌

.

ئه‌م شاعیره‌ ژیانێکه‌

له‌ شۆره‌کات داده‌بارێ

ئه‌م شاعیره‌ باڵدارێکه‌

جریوه‌ی خۆی دایده‌شارێ

.

مامزێکه‌ ده‌مه‌و نێچیر

به‌ سیله‌ی مه‌رگا هه‌ڵگه‌ڕاو

گوڵه‌ گه‌نمی ژه‌نگاوییه‌ و

بوومه‌لێڵی خه‌و داگه‌ڕاو

.

«بڕۆ بڕۆ، پێشێل مه‌که‌

یاریگه‌کانی منداڵیت

به‌م پێڵاوه‌ زه‌لامانه‌ و

هه‌ڵسوکه‌وتی گه‌وره‌ساڵیت

.

ئێسته‌ش هه‌ر کاتێک دیواری

قوتابخانه‌ سه‌یر ده‌که‌ی

سه‌ر له‌ به‌ر بۆت ئه‌گێڕنه‌وه‌

باسی “بابا” و “نان داد”ه‌که‌ی

.

کتێب ده‌گرمه‌ ژێر باخه‌ڵ

بۆ قوتابخانه‌ ده‌چمه‌وه‌

چڵم ده‌سڕم به‌ سه‌ر ده‌ستم

فێری منداڵی ده‌بمه‌وه‌»:

.

ــ ئه‌رێ دایه‌ تۆ حه‌ز ناکه‌ی

له‌ جلوبه‌رگی سه‌وز و سوور؟

ئه‌رێ دایه‌ تۆ له‌به‌ر چی

هه‌میشه‌ چاو ئه‌بڕیته‌ دوور؟!

.

ئه‌رێ دایه‌ تۆی سه‌ربورده‌ی

چه‌وسانه‌وه‌ و قات وقڕی

چۆنت بیر بۆ ئازادی چوو

ئه‌م وشه‌یه‌ت بۆ دابڕی؟!

.

ئه‌رێ دایه‌ شه‌و و به‌فر

تۆ وه‌بیر چی ده‌خاته‌وه‌؟

ئه‌رێ دایه‌ ده‌نگی ده‌هۆڵ

تۆ به‌ره‌و کوێ ده‌باته‌وه‌؟

.

ئه‌رێ دایه‌ خه‌ونی گشت که‌س

وه‌ک خه‌ونی ئێمه‌ ئاڵۆزه‌؟

ئه‌رێ دایه‌ وشه‌ی شه‌هید

لای هه‌موو که‌سێک پیرۆزه‌؟

.

ئه‌رێ دایه‌ نابێ نه‌مری؟

ــ ڕۆڵه‌ مردن به‌ ده‌ست خوایه‌…!

«خوا دایکی که‌سی نه‌ده‌مراند

ئه‌گه‌ر خۆی دایکی هه‌بوایه‌!»

.

ــ ئه‌رێ دایه‌ مردن چۆنه‌؟

ــ لایلایه‌ ڕۆڵه‌ لایلایه‌…

«چی پێ بڵێم به‌م مناڵه‌؟!

من حه‌ماسه‌ی ژینم لایه!»

.

لایلایه‌ شیرینم لایه‌ …

ناتبه‌سمه‌وه‌ به‌ ده‌سرازه‌

با کۆیله‌ بار نه‌یا ڕۆڵه‌ی

ئه‌م گه‌له‌ ڕزگاریخوازه‌

.

لایلایه‌ هه‌ور لایلایه‌ …

نه‌گرمێنی به‌ نیوه‌شه‌و

با له‌ کۆرپه‌ی هێلانه‌دا

خۆش بسره‌وێ کۆتری خه‌و

.

لایلایه‌ کۆڵان لایلایه‌ …

ده‌ست هه‌ڵگره‌ له‌ ژاوه‌ژاو

به‌ڵکوو ــ ئه‌یش ــ دۆزیمه‌وه‌

ده‌نگی هه‌نگاوێکی ناسیاو!

.

لایلایه‌ ڕووبار لایلایه‌ …

تا که‌ی شه‌پۆلت ناسره‌وێ

ده‌گه‌ڕێم بۆ ته‌رمی به‌ردێک

وه‌به‌ر چاوانم ناکه‌وێ!

.

لایلایه‌ ڕێگه‌ لایلایه‌…

زرێپۆشه‌ و نابڕێته‌وه‌

بیره‌وه‌ری حه‌شار ئه‌ده‌م

چه‌کداره‌ و ده‌یدۆزێته‌وه‌!

.

لایلایه‌ خێرایی زه‌مان

ئه‌م کێلانه‌ دامه‌پۆشه‌

با بزانن داهاتووان

تووڕه‌ییم بۆچ وا له‌جۆشه‌!

.

لایلایه‌ ک ۆرپه‌م، ده‌زانم

سبه‌ی تۆیت و ڕێیەکی دوور

سبه‌ی شه‌وێکی گرێگۆڵ

چاوه‌ڕێته‌ خه‌وێکی سوور!

.

لایلایه‌ ئه‌ی گڵۆپی شار

به‌ر پێم ڕووناک ناکرێ پێت

ئه‌من فێرم به‌ نووته‌کی

باوی هه‌نگاوم خۆشتر بێت!

.

لایلایه‌ فرمێسکی به‌خوڕ

هێورترم هه‌ڵوه‌رێنه‌

زۆر پاییزی ترم ماوه‌

ئارامترم داوه‌رێنه‌

.

لایلایه‌ خودا لایلایه‌…

تۆ هه‌ر بنوو، هه‌ڵمه‌سته‌وه‌

گێژه‌نێ تر ها به‌ ڕێوه‌

چۆنم ئه‌ده‌ی به‌ ده‌سته‌وه‌؟!

.

لایلایه‌… وا ده‌یگرمه‌ کۆڵ

شارۆی ئاواتی فرچکم

ده‌کاڵێته‌وه‌ باهۆی من

له‌ یاده‌وه‌ری ته‌رچکم

.

لایلایه‌ ڕقی له‌ به‌ختان

له‌ سه‌ر پێنووسم هه‌ڵکردوو

که‌ هه‌ڵبه‌ستی ناسکی منت

تۆ به‌ره‌و دروشم بردوو!

*   *   *

ساقیش ئه‌وا ده‌یکا به‌ شه‌و

ئه‌ی هه‌زار جار خۆزگه‌م به‌ خۆی

وا بزانم ئه‌م ساقییه‌

فه‌رقی هه‌یه‌ شه‌و و ڕۆژ بۆی!

.

ساقیش ئه‌وا ده‌یکا به‌ شه‌و

جا باشه‌ من حه‌قم چییه‌!

سه‌ر له‌ ژێر به‌فری سه‌رخۆشی

خۆ شه‌و و ڕۆژم بۆ نییه‌

.

جا باشه‌ من حه‌قم چییه‌

که‌ بێداری و خه‌وم یه‌که‌؟

تاریکایی و ڕووناکاییم

که‌ نه‌زۆکی و زه‌وم یه‌که‌؟

.

که‌ بێده‌نگی و ئاخاوتنم

فه‌وتان و سه‌رهه‌ڵدانه‌وه‌م

مه‌رحه‌بایی و ماڵاواییم

کفر گۆیی و پاڕانه‌وه‌م؟!

.

بڕۆ سا که‌ فه‌رقی نییه‌

بۆ من دڵخۆشی و په‌رۆشی

ئه‌رێ بڕۆ با ته‌نیا بم

ڕه‌فیقی نیوه‌ سه‌رخۆشی!

*   *   *

نمه‌ نمه‌ هۆشی بڵاو

به‌ شه‌قامدا ڕێده‌که‌وێ

بزه‌ له‌ لاقی ده‌هاڵێ

گریان له‌ باسکی ده‌نه‌وێ

.

هومێدێک پاشقولی ئه‌دا

کاره‌سات بۆی دادێته‌وه‌

له‌ مچوڕکێک هه‌ڵده‌نگوێ

خۆی به‌ ئازار ده‌گرێته‌وه‌

.

قووڵکه‌ ڕووداو دێته‌ به‌ری

خه‌م ده‌یگرێ له‌ په‌ناوه‌

ڕاسته‌قینه‌ ده‌یگلێنێ

خه‌یاڵی دێ به‌ هاناوه‌…

*   *   *

ئاخر پێکی شه‌وی مه‌ستی

گوێ ڕاگره‌ بۆ ئازارم

که‌ ئه‌وه‌نده‌ داڕووخاوم

به‌ تۆش ناکرێ باشارم

.

که‌ ئه‌وه‌نده‌ ونم، ئێستا

له‌م شاره‌ جێم نابێته‌وه‌

که‌ ئه‌وه‌نده‌ ڕه‌نگه‌وچله‌م

به‌فری دڵم ناچێته‌وه‌

.

که‌ ئه‌وه‌نده‌ پاییزاویم

خاکه‌لێوه‌ سه‌وزم ناکا

ئه‌وه‌نده‌ هیلاکم، مه‌رگیش

ده‌رمانی وه‌نه‌وزم ناکا

.

دوڕگه‌یه‌کی هێند ته‌ریوم

ڕێم پێ نابا زه‌ینی که‌ڵه‌ک

سه‌یر مردووترم له‌وه‌ی

سه‌ماڕێژ بم به‌ ڕه‌شبه‌ڵه‌ک

.

که‌ ئه‌وه‌نده‌ ئێشه‌ڵانم

لێم شین نابێ شه‌تڵه‌ بزه‌

ئه‌وه‌نده‌ هاواره‌ چۆڕم

ڕۆحی شمشاڵ دێنمه‌ کزه‌

.

ئه‌وه‌نده‌ شێوه‌ ئێواره‌م

چرکه‌ی به‌ره‌و نشێو چوونم

ئه‌وینداری هه‌موو دنیا

دێنه‌ سه‌یری ئاوا بوونم

.

ئه‌وه‌نده‌ سه‌ره‌و وێرانه‌م

لێم هه‌ڵنانیشێ کونده‌بوو

دره‌ختێکم دووره‌په‌رێز

به‌ باڵنده‌ ئه‌که‌م بێزوو

.

که‌ ئه‌وه‌نده‌م خاوه‌ن هه‌یه‌

ته‌رمم وه‌به‌ر خۆم ناکه‌وێ

که‌ ئه‌وه‌نده‌م باوک هه‌یه‌

زۆڵی وه‌ک من ده‌ست ناکه‌وێ…!

*   *   *

ئاخر پێکی شه‌وی مه‌ستی

لێواولێوم له‌ گه‌وه‌ی ئاخ

له‌ به‌یاننامه‌ی ده‌وڵه‌تان

واده‌ی پاپیۆن و بۆینباخ

.

له‌ ئه‌سته‌مووڵی دووڕوویی

له‌ حه‌گاله‌کانی ئه‌نفال

له‌ مه‌ندیلی ڕه‌شه‌کوژی

ئامبوڵانسی خاچ و هیلال

*   *   *

ئاخر پێلی شه‌وی مه‌ستی

من لێواولێوم، لێواولێو

له‌ گه‌وره‌ پیاوی بچکۆله‌

له‌ په‌یکه‌ره‌ی شه‌ڕه‌ جنێو

.

له‌ قاچاخچی سه‌وزه‌ بزه‌

ته‌لانه‌کانی ته‌گه‌ره‌

له‌ که‌وتن و هه‌ڵسانه‌وه‌

ئه‌ژنۆی باوه‌شی جگه‌ره‌

.

له‌ تووره‌که‌ی سواڵ هه‌ڵگرتن

له‌ کورسی به‌ تس داخستن

زگێک تێر و هه‌زار برسی

ده‌رپێ به‌ شاندا هه‌ڵخستن

.

له‌ سه‌رێک و هه‌زار سه‌ودا

له‌ تیر به‌ تاریکییه‌وه‌ نان

سه‌ر له‌ هه‌رچی کاره‌ ماسین

ناڵ و بزمار وێکڕا کوتان

.

له‌ گوڵۆڵه‌ی به‌ره‌و لێژی

به‌ خۆ نه‌بوونی تڕ و شه‌ڕ

له‌ ده‌رگا به‌ قوون کردنه‌وه‌

حولله‌سێ و که‌ری نیوه‌زه‌ڕ

.

له‌ بووکی سوور بۆ دابه‌زین

له‌ هه‌رچی شت ڕه‌ش ڕاهاتن

لێفه‌ی هه‌تیو هه‌ڵدانه‌وه‌

له‌ ده‌ست و لاق تێکه‌ڵهاتن

.

له‌ که‌ڵه‌شێری بڵقاسم

با له‌ به‌ر و پشت که‌نده‌ڵان

له‌ ده‌ستی ده‌ستی پێکردن

گۆچانی له‌ کوێری کوتان

.

لێواولێوم له‌ زگ شێلان

له‌ پشتێن به‌ره‌وخوار مردن

له‌ هه‌زار جار تاسه‌وه‌ چوون

شه‌ڕ به‌ قوونی به‌تاڵ کردن…

.

له‌م ده‌ردانه‌ و هه‌زاری تر

شانه‌مێشکم لیپاولیپه‌

بۆیه‌ باشترین به‌رکه‌وتی

سه‌رکوت و گرێی ئۆدیپه‌!

*   *   *

ده‌وه‌نی به‌رد په‌نام بده‌

زریانێکی سه‌رگه‌ردانم

دیواری شه‌و فریام که‌وه‌

لا خه‌ونێکی ئاوێزانم

.

ڕووباری هه‌ڵچوون بمگره‌

شه‌پۆلێکی ده‌سته‌وئه‌ژنۆم

بوێریی سه‌نگه‌ر بمگه‌یه‌

شۆڕشێکی به‌ره‌و تاپۆم

.

ئه‌ی پێنووسی ڕووناکایی

تاپۆیه‌کی خوێنه‌چۆڕم

بمنووسه‌ من ڕاده‌بمه‌وه‌

باوه‌ڕێکی به‌ژن شۆڕم

.

له‌ تراویلکه‌ی تروسکه‌دا

بیابانێکی کوژرانم

له‌ تیسکه‌ ناڵی شکستا

یاڵه‌ شێیه‌ک رقهه‌ڵسانم

.

له‌م هه‌ره‌سی ئینسانه‌دا

کۆتاییه‌کی گورچوو بڕم

جه‌رده‌ی وه‌ڵام بمژنه‌وه‌

پرسیارێکی کوتوپڕم!

.

ئاخر پێکی شه‌وی مه‌ستی

سا ئه‌منم و ده‌شتی ئازار

ئه‌منم و خۆره‌ی نه‌حه‌جمین

من، ده‌وه‌نی چڕی پرسیار…

.

له‌ پشت تێلدڕووی ترسه‌وه‌

پرسیار له‌ به‌رد و له‌ کانی

له‌ مه‌ڕ جووته‌ی ده‌س له‌ ملانی

ئێستا له‌ یه‌کتر بیانی

.

له‌وبه‌ر هاواری زامه‌وه‌

پرسیار له‌ خوێناو و له‌ ده‌نگ

له‌ مه‌ڕ ئه‌و تاوێر و گۆمه‌ی

له‌ یه‌کترین هاتوونه‌ جه‌نگ

.

له‌ ناو بازنه‌ی تووڕه‌ییدا

پرسیار له‌ خاک و خۆره‌تاو

له‌ مه‌ڕ ئه‌و خه‌ڵفی باریک و

ئه‌م سه‌د چڵه‌ی لێکدابڕاو

.

له‌ کوچکاوری پیلانه‌وه‌

پرسیار له‌ هه‌ستی بارۆشه‌

له‌ مه‌ڕ ئه‌و سکڵه‌ سوورانه‌ی

بۆ ئاگردان ده‌بنه‌ تۆشه‌…

*   *   *

هه‌ر پرسیارێکی که‌ ده‌یکه‌م

ڕووبار ئاوڕ ناداته‌وه‌

به‌ستێن هه‌ڵمده‌وێزنێ

تاوێر ده‌نگم ده‌خواته‌وه‌

.

هه‌ر پرسیارێکی که‌ ده‌یکه‌م

ئاسمان ته‌وێڵ گرژ ده‌کا

با دێ و نه‌بان ڕاده‌بوورێ

زه‌وی چنگی قرژ ده‌کا

.

هه‌ر پرسیارێکی که‌ ده‌یکه‌م

خۆمم زنجیره‌ی له‌ کۆزێ

پڕ به‌ هه‌گبه‌ی دڵنیاییم

دڵه‌ڕاوکێیه‌ ده‌مدۆزێ

*   *   *

ئه‌من هه‌تا شه‌قامی شار

ده‌ستی تێکه‌ڵ کاره‌سات بێ

پرسیار ده‌که‌م، پرسیار ده‌که‌م

گه‌ر وه‌ڵامم هه‌ر نه‌هات بێ!

.

ئه‌من هه‌تا په‌ڕاوی خوێن

به‌سه‌رهاتم لێکداته‌وه‌

پرسیار ده‌که‌م، پرسیار ده‌که‌م

به‌ردیش لام لێ نه‌کاته‌وه‌

.

ئه‌من هه‌تا سپێده‌کان

پاکیی هه‌تاو بسوونه‌وه‌

ئه‌من هه‌تا سه‌وزاییه‌کان

گوڵی گه‌نم بدروونه‌وه‌

.

ئه‌من هه‌تا دیواره‌کان

هه‌ره‌س به‌ مۆره‌ بهێنن

ئه‌من هه‌تا هۆنراوه‌کان

وشه‌ی نه‌زۆک دابچێنن

.

ئه‌من هه‌تا ڕۆخی ده‌ریا

شه‌پۆلی خۆی بخواته‌وه‌

ئه‌من هه‌تا مه‌رهه‌می زام

برین قووڵتر بکاته‌وه‌

.

ئه‌من هه‌تا سه‌وڵی ده‌ستم

که‌ڵه‌ک به‌ره‌و دواوه‌ به‌رێ

ئه‌من هه‌تا چاڵمه‌ی ده‌نگم

به‌ تاریکی هه‌ڵبوه‌رێ

.

ئه‌من هه‌تا هه‌ڵه‌ چنێک

وشه‌کانم بسڕێته‌وه‌

ئه‌من هه‌تا هه‌ڵه‌ ژنێک

وانه‌ی ئه‌وین بڵێته‌وه‌

.

ئه‌من هه‌تا پێشمه‌رگه‌یه‌ک

کورده‌واریم به‌ شوو بدا

ئه‌من هه‌تا هاوڕێی کاروان

ده‌ستی دزیم له‌ دوو بدا

.

ئه‌من هه‌تا داوڵه‌که‌م

بنه‌تووم هه‌ڵگرێته‌وه‌

ئه‌من هه‌تا گه‌ردیله‌که‌م

خولگه‌م لێ هه‌ڵچنێته‌وه‌

.

ئه‌من هه‌تا پێکی شراب

ده‌رگای مه‌ستیم داخاته‌وه‌

ئه‌من هه‌تا به‌ ده‌رمانان

ئازاره‌که‌م هه‌ڵداته‌وه‌

.

ئه‌من هه‌تا تیرێژی خۆر

نهێنگاکه‌م له‌ قاو بدا

ئه‌من هه‌تا سوارۆ بم و

ئه‌جه‌ل ئه‌سپم لێ تاو بدا

.

هه‌ر به‌رده‌وام پرسیار ده‌که‌م

بۆچی سۆزی شمشاڵ سووکه‌؟

هه‌ر به‌رده‌وام تێده‌فکرم

بۆچی مردنم بچووکه…‌!

.

 

من ئه‌و کاته‌ی ده‌ربه‌نده‌کان

هاواره‌که‌م ئه‌تک ده‌که‌ن

من ئه‌و کاته‌ی سنووره‌کان

ئاسمانم که‌رتک ده‌که‌ن

.

 

من ئه‌و کاته‌ی سه‌یرانگاکان

ده‌ست و لاقم لێ ده‌ستێنن

من ئه‌و کاته‌ی چاوه‌کانم

له‌ چوارده‌ورم ڕانامێنن

.

من ئه‌و کاته‌ی په‌نجه‌ره‌ی ژوور

ڕووناکاییم داده‌دۆشێ

من ئه‌و کاته‌ی شیوه‌ڵووکه‌

به‌ سێڵاویش ناخرۆشێ

.

من ئه‌و کاته‌ی پۆتینی شه‌و

دێ ده‌مخوات و ده‌ڕواته‌وه‌

من ئه‌و کاته‌ی هوسکوو به‌ تاو

جێ پێڵاوم ده‌شواته‌وه‌

.

 

من ئه‌و کاته‌ی نوێژی پووچه‌ڵ

قیبله‌که‌م لێ چه‌وت ده‌کا

من ئه‌و کاته‌ی کامووسی ڕه‌ش

خه‌ونی سه‌وزم زه‌وت ده‌کا

.

 

من ئه‌و کاته‌ی ده‌مامکێک دێ

ڕوخساره‌که‌م لێ ده‌گۆڕێ

من ئه‌و کاته‌ی بێتاوانیم

به‌ چه‌قۆدا داده‌چۆڕێ

.

 

من ئه‌و کاته‌ی کاکێشانیش

ئه‌ستێره‌که‌م داده‌شارێ

من ئه‌و کاته‌ی پێشکه‌ش ده‌کرێم

به‌ ده‌سته‌کانی ئێوارێ

.

من ئه‌و کاته‌ی په‌نجه‌ی چڵێس

پرچی نیان ده‌بڕێته‌وه‌

من ئه‌و کاته‌ی مشتێک پاره‌

تاوانه‌کان ده‌سڕێته‌وه‌

.

من ئه‌و کاته‌ی دایه‌نی کوێر

نێوکم ده‌بڕێ به‌ دوێردی کول

من ئه‌و کاته‌ی ده‌چپێنی

به‌ گوێی نازدا زمانی گول

.

من ئه‌و کاته‌ی گه‌نه‌ی نه‌یار

به‌ کولتوورم وه‌ربوونه‌وه‌

من ئه‌و کاته‌ی جوامێره‌کان

به‌ خۆدا ناپه‌رموونه‌وه‌

.

ئیتر هه‌رگیز پرسیار ناکه‌م

بۆچی شمشاڵ وا به‌سۆزه‌

ببڕای ببڕ تێنافکرم

بۆچی مردنم پیرۆزه‌!

 

*   *   *

 

چ بچووکه‌ ئه‌و دیواره‌ی

هه‌تا سه‌ر هه‌ر دیوار نییه‌

چ گه‌وره‌یه‌ ئه‌و دره‌خته‌ی

هه‌ر چوار وه‌رزی به‌هار نییه‌

.

چ بچووکه‌ ئه‌و هه‌رێمه‌ی

هه‌رگیز به‌ستێنی نه‌دیوه‌

چ گه‌وره‌یه‌ ئه‌و دوڕگه‌یه‌ی

شه‌پۆل چوار ده‌وری ته‌نیوه‌

.

 

چ بچووکه‌ ئه‌و هه‌تاوه‌ی

له‌ نزیکه‌وه‌ ده‌مسووتێنێ

چ گه‌وره‌یه‌ ئه‌و ستێره‌ی

له‌ دوور چاوی ده‌ترووکێنێ

.

 

چ بچووکه‌ ئه‌و شاڕێیه‌ی

ساکه‌ده‌شته‌ و ده‌یبه‌زێنێ

چ گه‌وره‌یه‌ ئه‌و ڕه‌پێڵه‌ی

ڕه‌وه‌زان به‌ چۆک دادێنێ

.

 

چ بچووکه‌ ئه‌و فڕۆکه‌ی

خه‌ونی ڕووه‌ک ده‌شه‌مزێنێ

چ گه‌وره‌یه‌ ئه‌و ڕه‌شۆڵه‌ی

ئاسمانێک ده‌هه‌ژێنێ

.

 

چ بچووکه‌ ئه‌و باژێره‌ی

ئه‌وکم ده‌گرێ به‌ ده‌ په‌نجه‌ی

چ گه‌وره‌یه‌ ئه‌و زیندانه‌ی

پێده‌که‌نم به‌ ئه‌شکه‌نجه‌ی

.

 

چ بچووکه‌ ئه‌و باوه‌ڕه‌ی

ده‌مبا بۆ چه‌مکی ته‌ماوی

چ گه‌وره‌یه‌ ئه‌و هه‌ڵوێسته‌ی

ده‌مکا به‌ شووره‌ی خوێناوی

.

 

چ بچووکه‌ ئه‌و هه‌وه‌سه‌ی

ده‌مخاته‌ جێژی خێرایی

چ گه‌وره‌یه‌ ئه‌و ئه‌وینه‌ی

ده‌مکاته‌ شێتی سه‌حرایی

.

 

چ بچووکه‌ ئه‌و زستانه‌ی

ته‌نیا له‌ ڕه‌نگێک تێده‌گا

چ گه‌وره‌یه‌ ئه‌و په‌پووله‌ی

ئاڵوواڵای تێو ه‌رده‌دا

.

 

چ بچووکه‌ ئه‌و گیاندانه‌ی

خۆی به‌ نیشانه‌ دامده‌کا

چ گه‌وره‌یه‌ ئه‌و مردنه‌ی

هه‌لینگ ئه‌ده‌م بۆی، ڕاده‌کا…

 

*   *   *

 

ئاخر پێکی شه‌وی مه‌ستی

تۆ مه‌ته‌رێزی من نه‌بووی

من هه‌ڵمه‌تی ئه‌م شه‌وه‌م دا و

دۆخی دزێو نه‌یدام له‌ دووی

.

 

نێزه‌کێکی که‌م ته‌مه‌نم

مۆرکی تیرێژم پێوه‌یه‌

بۆ گوێچی نووته‌کی، کێیه‌

به‌ وردیی من ئه‌نگێوه‌یه‌؟

.

 

من ئاماده‌م ڕێگه‌یه‌ک بم

هه‌ر پاش پێچێک کوێر ببمه‌وه‌

تا ئه‌وه‌ی له‌ درێژه‌دا

بۆسه‌ بۆ خۆم بنێمه‌وه‌!

.

 

من ئاماده‌م بسڕێمه‌وه‌

به‌ڵام مل نه‌ده‌م به‌ که‌وتن

هه‌تا نه‌کا بۆ دوژمنم

ببم به‌ به‌ڵگه‌ی سه‌رکه‌وتن

 

*   *   *

 

من دڵنیام له‌ ناکاوێک

شه‌وه‌ی پرسیار ده‌مبه‌نه‌وه‌

که‌ بێ وه‌ڵامی بێ وه‌جاخ

نه‌یانتوانی بمکڕنه‌وه‌!

.

 

من دڵنیام پاش مردنیش

پرسیار گۆڕه‌وشارم ده‌که‌ن

خۆره‌ و مێرووی بێ‌وه‌ڵامی

ئه‌وکاتیش هه‌ر زه‌جرم ئه‌ده‌ن

.

 

زه‌جرم ئه‌ده‌ن به‌ تاوانی

پرسیاره‌ سه‌ره‌ڕۆیه‌کان

داڵده‌ی خه‌رمانێک هاوکێشه‌ و

ده‌مبزێوییه‌ مارۆیه‌کان

.

 

به‌ تاوانی ده‌ستنیشانی

ئه‌و هه‌موو گه‌وره‌ و بچووکه‌

به‌ تاوانی تیلنیشانی

هه‌رچی نه‌ریتی چرووکه‌

.

 

به‌ تاوانی پارێزه‌ری

له‌و شمشاڵه‌ی ده‌نگی سه‌وزه‌

به‌ تاوانی به‌ره‌ڤانی

له‌ هه‌رچی مه‌رگی پیرۆزه‌

 

*   *   *

 

ئاخر پێکی شه‌وی مه‌ستی

تکایه‌ تۆ بمپارێزه‌

له‌م لاتراسکه‌ی یه‌کڕیزی و

داهێزانی مه‌ته‌رێزه‌

.

 

تکایه‌ تۆ بمپارێزه‌

له‌ شوێنه‌ونکێی بێ‌ڕایی

له‌ ڕاوێچکه‌ی دڕدۆنگیم و

له‌ داگه‌ڕانی ڕاڕایی

.

 

تکایه‌ تۆ بمپارێزه‌

له‌م شێله‌گه‌ی ناو زڕانه‌

داردۆژه‌نگی داله‌قان و

هه‌ڵه‌سوونی دابڕانه‌

.

 

وه‌ی له‌و شه‌وه‌ی که‌سێک نه‌بێ

درزی پرسیارێکی تێکا

وه‌ی له‌و زستانه‌ی که‌س نه‌بێ

ئاگری وه‌ڵامێکی وێکا

.

 

وه‌ی له‌و ده‌شته‌ی به‌ردێک نه‌بێ

خه‌ونێک سه‌ری بکاته‌ سه‌ر

وه‌ی له‌و شاره‌ی ده‌ستێک نه‌بێ

دیوار شانی بداته‌ به‌ر

.

 

وه‌ی له‌م هه‌موو پشکووتنه‌

به‌ سه‌ر زڕتوێژی “بریا”وه‌

وه‌ی له‌م هه‌موو داچۆڕانه‌

له‌ نێوان ئه‌وکی فریاوه‌

.

 

وه‌ی له‌ چرکه‌ی بێده‌رفه‌تی

له‌ مرۆڤی هه‌ره‌س هێناو

له‌ ئه‌جه‌لی سه‌ر هه‌ڵگرتوو

له‌ ته‌وه‌ره‌ی لێک ترازاو

.

 

وه‌ی له‌ ته‌واویی ناته‌واو

له‌ ته‌بایی ناته‌بایی

له‌ ڕه‌سه‌نیی ناڕه‌سه‌نان

له‌ ڕه‌وایی ناڕه‌وایی

.

 

وه‌ی له‌ گه‌مێی بێ بایه‌وان

له‌ باوێشکی چاودێره‌کان

له‌ بستووی سه‌ر به‌ ده‌شتایی و

پووکانه‌وه‌ی تاوێره‌کان

.

 

وه‌ی له‌ بێشکه‌ی بێ لایلایه‌

له‌ ئاشقی بێ گۆرانی

له‌ هه‌یوانی داته‌پیو و

له‌ بانگه‌وازی وێرانی

.

 

وه‌ی له‌ خزینی کێلوانه‌

له‌ هه‌ڵپێکانی که‌نده‌ڵان

له‌ هه‌ڵکوتانی ئاوه‌زێ

له‌ داهێڵانی به‌رده‌ڵان

.

وه‌ی له‌ پێنووسی داڕماو

له‌ بروسکه‌ی نه‌گه‌یشتوو

له‌ شایلۆغانی گه‌رده‌شه‌

وه‌ی له‌ شاری شه‌و لێ‌نیشتوو…

 

سه‌رنج و كۆمێنت

كۆمێنت