نووسینی: عومەر ئیزەدخا
گۆڕانارییەکانی ناوچە و جیهان و بەتایبەتیش ئەو دۆخەی کە لە ئارادایە لەهەرکام لەو وڵاتانەی کە کوردیان بەسەر دابەشکراوە، هەروەها بەهۆی بوونی مێژوویەکی دوور و درێژی خەباتی نەتەوایەتی لە کوردستان و دامەزران و دروستبوونی چەندان پارتی کوردی کە فەلسەفەی دروستبوونیان دەگەڕێتەوە بۆ ئەو خواستە جەماوەری و مێژووییەی کە کۆمەڵانی خەلکی کوردستان لە ناوچە جیاوازەکانی هەیانبووە، کە خۆی دەبینێتەوە لەو پاڵنەرە نێوخۆیی و دەرەکیانەی کە وایکردووە گەلی کورد وەکو باقی نەتەوەکانی تر لە بیری ڕزگاریی نەتەوەییدا بێت و مافی بە دەوڵەتبوون یاخود خۆبەڕێوەبەریی سیاسی-نەتەوەیی کە مافێکی مرۆیی هەر کۆمەڵیکە لە تایبەتمەندی نەتەوەییدا بەپێی پرەنسیپە مرۆییەکان و بنەمای یاسایی پێکهاتەی جیهانی ..بە ڕەوای خۆی بزانێ و لەو رێگایەدا خەبات بکات، مێژووی چالاکیی پارتە کوردییەکان ئەو قۆناغەش تێدەپەڕێنێت کە خۆی دەبینێتەوە لە هاتنە ئارا و سەرهەڵدانی ئەو پارتانەی کە پرسی نەتەوەیی کورد بەدەر لە ئامانج و ستراتیژیان بێت یان بە جۆرێک بە لاوەکی و بەکەم زانینی ئەو پرسە، بەڵکو پێشخستن و بانگەشەکردنی بۆ وێناکردنی جیهانێکی وێڵکراو لە پرسی نەتەوایەتی و بە کێشەزانینی هەمان ئەو گرفتە سیاسی و کۆمەڵایەتی و ئابووریانەی کە لە ژیانی کۆمەڵگاکانی تری ناوچە جیاوازەکانی جیهان و بە ئامانج زانینی هەمان ئەو پرسانە و هەروەها گرتنەبەری هەمان سیاسەت و دروشم و ستراتیێک کە لە بزاوتەکانی تری کۆمەڵگاکانی تری جیهاندا هەیە، بەڵام پاش تێپەڕینی نزیکەی سەدەیەک لە چالاکیی پارتە سیاسیەکانی کوردستان، ئێستا و هەنوکە واقعێکی سیاسی لە پرس و کێشەکانی کۆمەڵگای کوردستان هاتۆتە ئاراوە کە ئەویش خۆی دەبینێتەوە لەو دەرەنجامە هزریەی کە لە تێڕوانینی سەرجەمی ئەو پارتە سیاسیانەی کە تەنانەت رۆژانێک دژایەتی توندی پرسی نەتەوەییان کردووە و بەشێکی زۆری خەباتیان بۆ دژایەتی ئەم پرسە تەرخانکرابوو، ئەوا ئەمڕۆ زۆربەیان بە راستەوخۆ یان ناراستەوخۆ پرسی نەتەوەیی بۆتە ئامانج و بانگەشە و سیاسەتیان، هەرچەند نیازی بەشێک لە نوخبەی سیاسی کوردستان کە وەزیفەی باڵایان هەیە لە رێبەرایەتی بەشێک لە پارتەکان بە ئاراستەیەکە کە جۆرێک لە ئەنجامدانی معمالە و سو استفادەیە لەو واقعەکە و لە بنەڕەتدا دژایەتی ئەم پرسە لە ئارادا هەیە، هەروەها بوونی جۆرێکی تر لەو بیرکردنەوانەی کە روانگەیەکی روون و جێگیریان بۆ هیچ پرس و ئامانجێکی دیاری کراوی ئەوتۆ نییە، بەڵکو دوای جڵەوی بەرژەوەندی و دەسەڵاتخوازی نادیار دەکەون و بە ئاسانی لەلایەن دەستی دەرەکی و دوژمنانی ئەو بزاوتە دەکڕدرێن و ئامادەن بۆ بەکارهێنان و لێدان لە بزاوتی نەتەوایەتی و ناسیۆنالیزمی کوردی ..
هەرچی سەبارەت بە تێڕوانینی هزری و ستراتیژیی نێودەوڵەتیشە، ئەوا گۆڕان و هاتنە دەرەنجامێکی ئەرێنی لەم لایەنەوە بەڕوونی و بە کردەیی بەدیدەکرێ، پێچەوانەی تێڕوانینی ئەو شێوە هزریەی کە پێیانوابوو پرسی نەتەوە و ناسیۆنالیزم لە سیاسەتی نێودەوڵەتیدا بە جۆری سەنگی خۆی لەدەست داوە و سەردەم تێپەڕاندنی ئەم قۆناغەیە و پرسگەلی تر جێگا دەگرنەوە و کیانی دەوڵەت-نەتەوەش لە ژێر کاریگەری هاتنی ئەلتەرناتیڤە، ئەوا پێویستە ئاماژە بەوە بدرێ کە پاشەکشێیەک لەو دیدە بەجۆرێ بەدی دەکرێ و لە سیاسەتی ئانی زلهێزەکانیشدا ئەم پرسگەلە بۆتە ئەولەویاتی پرسەکانی دیکە، بە تایبەتیش ئەگەر سەرنج بدەینە واقعی سیاسی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و لەنێویشیاندا ئەو وڵاتانەی کە نەتەوەی کوردیان بەسەردا دابەشکراوە، تێڕوانین و لێکۆڵینەوە لە ئاڵۆزی و کێشە سیاسیەکانی ئەم وڵاتانە لە مێژووی دروستبوون و دامەزرانیانەوە، ئەم پرسە سەرچاوەی گەورەترین ئاڵۆزیە ناوخۆییەکانیان بووە و لەهەمان کاتتدا فەرامۆش بوون و نالەباری باری ژیان و بنپێکردنی ماف و ئازادی و کەرامەتی تاکی ناوچە کوردنشینەکانی لێکەوتۆتەوە، ئەمە راستیەکە کە لەمێژە لەلایەن حکومەتی وڵاتە زلهێزەکانەوە زانراوە، بەڵام لەوە گرنگتر ئەوەیە کە ئەمڕۆ کورد و بزاوتەکەی، پارتە سیاسیەکانی .. لە ناوچەکە بە کردەوە خاوەنی هێزگەلێکی سەربازی و مرۆیی و سیاسی و ئابووری و کەلتوری و فەرهەنگی و میدیایی ئەوتۆن کە ناکرێت بەدەر بن لە ستراتیژەکانیان بۆ تەرحی دارشتنەوەی سنوری دەوڵەتەکانی ئەم ناوچەیە و بەوەش پێداچونەوەیەکی ئەرێنی لە تێڕوانین و ستراتیژیان لەم بارەدا بەدی دەکرێ .
یەکەم و کۆتا بژاردە بە واتای چی ؟؟، هەروەک ئاماژەیەک درا بە زەرفیەت و زەروریاتی سەرهەڵدانی پارتی سیاسی کوردستانی لە سەرەتاوە تا هەنوکە یەکەمجار و خاڵی دەستپێک خۆی لە فەلسەفەیەکدا دەبینێتەوە کە هەنوکەش گەڕانەوەیە بۆ هەمان فەلسەفە، واتە پرسی نەتەوایەتی و ناسیۆنالیزم کە خەباتی سیاسی و چالاکی پارتی رامیاری کوردستانی لە پەرەگرتنیەوە لەسەر دامەزراوە، دەبێتە پرس و ستراتیژ و ئەولەویاتی پارتگەلێکی کوردی کە لە رابردوویەکی نزیکدا دیدێکی تەواو پێچەوانەیان هەبوو، وە کارکردنێکی دژئامێزانەشیان هەبوو .
لە دەرەنجامیشدا هەنگاوە کردەییەکانی ئەم تێڕوانینە و پێداویستیە راستەقینەکانی خۆی دەبینێتەوە لە لێکنزیکبوونەوەی پارتە کوردیەکان و پەرەدانی زیاترە بە یەکڕیزی و یەکگرتووی و هاوکاری و هەمانگی کۆمەڵگای سیاسی کوردستان، تەواوکاری پرۆسەکانی کۆنگرەی نەتەوەیی و کارکردن بۆ دامەزراندنی دام و دەزگایی نەتەوەیی باڵا و داڕشتن و ساغبوونەوە لەسەر ستراتیژی نەتەوەیی هاوبەش لە هاوکێشەی سیاسی ناوخۆیی و هەرێمی و نێودەوڵەتی، کە خاڵیکی هەستیاری پەیوەست بەم باسە بریتییە لە دروستبوونی ناکۆکی و یەکتر قبوڵنەکردنی نێوان بەشێک لە پارتە کوردیەکان و روودانی شەڕ و ململانێی نێوانیان کە ئەوەش بێگومان زیانێکی گەورەیە لە پرسی نەتەوایەتی کوردی و مەترسی دروستکردنی لەمپەری گەورەی لێدەکەوێتەوە لەبەردەمیدا کە دەبێتە بەڕوشاخانێکی ئەوتۆ، بۆیە چارەسەرکردن و پێشگرتن بەم دۆخە ئەرک و پێداویستی یەکەمی پرۆسەی فیدراسیۆنی پارتە سیاسیەکانە لە سەرانسەری کوردستان .
