بەشێکی لاوازیی شۆڕش و شکەستە سیاسیەکان، کورد بۆخۆی هۆکاریان بووە!

0
985
محەممەد سلێمانی

بۆچی گەلی زۆرلێکراو و ژێردەستەی کورد هەتا ئەمڕۆش نەیتوانیوە بە مافی سیاسی و نەتەوەیی بگا؟  ڕەنگە خۆخۆری و نەبوونی یەکڕیزی و کۆدەنگیی نیشتیمانی، یەکێكی تر لە هۆکارەکان بێت؟ لە ماوەی شۆڕش و بەرخۆدانە مێژووییەکاندا، گەلی کورد  زۆر جار دەرفەتی باشی بۆ ڕەخساوە، کەچی پاش هەر گەمەیەکی سیاسی کە هاتۆتە ئاراوە، سەری بێ کڵاو ماوەتەوە و دەسکەوتەکانی بەسانای لە دەستداون و رەورەوی خەبات بۆ چەند قۆناخێك دواکەوتۆتەوە. هەموو لایەك و بە هێزە سیاسەکانیشەوە، هاوڕان لە سەر هۆکارەکانی شکەست و سەرنەکەوتن و بێ ئاکامی زۆر بەی جووڵانەوەکان. بەڵام بەکردار بەداخەوە هەموو لایەك روویان لە ڕاستیەکان وەردەگێرن و وەك ئەوەی نە بای هات بێ و نەباران و هەموو شتێك بەدڵی کورد ئەنجامی بووبێ. خەڵکی کوردستان بە درێژایی مێژووی جووڵانەوەی سیاسی و نەتەوەیی لە لایەن وڵاتانی داگیرکەر و، بە هاوکاری و یارمەتی بەشێك لە زلهێزەکانی دونیا بە بەردەوامی ستەمیلێکراوە و دەرفەتەکانیش کە بۆ کورد هاتوونەتەپێشەوە لە سەر ئاستی وڵاتەکان و گێتیدا، بە پیلان گێڕی ناوچەی و نێو دەوڵەتی لەکیس کورد دراوەن و بزووتنەوەی سیاسی کوردیش لەبەر ئەوەی ئەزموونیخۆی لەسەر ستڕاتیژی نەتەوەیی هەڵنەچینەوە و بەکردار زۆری زیان بە جەستەی ماندوو شەکەتی گەیشتووە.

 دیارە زۆر جاریش کورد خۆی بەشێك بووە لەو کارەسات و رووداوانەی بەسەر خەڵکی کوردستاندا هاتووە  و لە دەستدانی دەسکەوتە سیاسی و مێژوویەکانی لە رەوتی خەبات و بەرخۆدانیدا، زۆری ئۆباڵەکەی بۆ گەردانی خۆمان دەگەڕیتەوە. پێم شکنایەت کورد لە مەیدانی رووبەرووبوونەوەدا لە گەڵ دوژمنەکانیدا کەمی هێنابێ و، خاكی لەدەستدابێ و، بەڵکوو  بە هۆی ساویلکەی و کورت ڕوانینی بۆ قۆناخەکانی خەبات و تێڕوانینی پێچەوانەی سەبارەت بە نێوەرۆکی قەول و بەڵینیەکانی داگیرکەرانی کوردستان،  هۆکارێكبوون بۆ ئەوەی  زۆربەی کات کارەساتی بەسەردا بێت و لە ئامانجەکانی دوور بکەوێتەوە و شۆڕشەکان تێکبچن یان ئەوەتا بەرەولاوازی بڕۆن. ئیرادەی سیاسی و نەتەوەیی و بەرگریکردن لە خاك و وڵات و شارەزابوون لە گەمەسیاسی و ناوچەیەکان بۆ گەلی کورد پێویستیەکی هەنوکەیە و ، ئەگەر بێت و  سەرکردایەتی سیاسی کورد بەگشتی بەچاوی ڕەخنە و خۆڕێکخستنەوە بەرەو داهاتووی سیاسی هەنگاو بنێت، ئیدی ڕەنگە ئەوجار بتوانێ لە دەرفەتەکان بە سوودی خۆی کەڵک وەرگرێ و بکەرێکی دیاری نێو مەیدانە نوێ و قەیرانی ناوچەیی بێت و زلهێزەکان لە پێناوی بەرژەوەندیە نیشتیمانیەکانیدا بەکار بێ نێت.

وەختی ئەوە هاتووە کوردیش ئەگەر بچێتە ناو هەر  هاوپەیمانەتیەکی نێودەوڵەتی، سەرەتا خواستەکانی خۆی لە گەڵیاندا باس بکا و پشتوانیان سەبارەت بە پرسی کورد بەدەست بێنێ و تەنیا وەك مۆرەی شەترنج کایە بە ئیرادە و خەونەکانمان نەکرێتەوە.  لە ئێستادا کورد دەبێت هەڵوێستی خۆی دیاری بکا سەبارەت بە ئاستی داواکاریەکانی و ناکرێت هەموو جارێك بە هۆی گۆڕانی پارسەنگی هێز و جێگۆڕکەی زلهێزەکان و باڵادەستیان بەسەر کەش و هەوای سیاسی ئەو وڵاتانەی کوردستانیان داگیرکردوە، بەمافەکانی نەگا و ئامانجەکانی  کورد پایەماڵبکرێ و وەك کەمینەی نێوخۆی وڵاتانی وەك ئێران و تورکیە و عێراق و سووریە سەیری پرسی نیشتیمانی گەلی کورد بکرێتەوە و دواجار پەراوێز بخرێینەوە.

 هێڵە جەوهەری و کرداریەکانی سیاسەتی نەتەوەیی بە گوێرەی قۆناخەکانی تێکۆشان، لازمە ئاڵۆگۆڕی بەسەردابێ و ڕێبەرانی جووڵانەوەی نوێی سیاسی کورد نەوحێك لە بەرخۆدان ڕەچاوبکەن کە تێیدا مافەکانی کورد پارێزراوبێ و بەرنامەیەکی ئەو تۆی هەبێت کە لە رەوتی خەباتیدا باش لەو مەسەلەیە تێگەیشت بێ کە  نە دۆستی درێژخایانی هەیە و نە دوژمنی هەمیشەیی، گرینگ دابینکردن و چەسپاندنی مافە سیاسی و دەستووری و  نەتەوەیەکانی یەتی لە سەر خاکی خۆیدا. بۆ ئەو مەبەستەش دەبێت سیاسەتێکی نەرم و ژیرانە پەرەی پێبدرێت و چەمکەکانی دێمۆکراسی و حوکمڕانی دێمۆکراتیك وەك بژاردەیەکی نەتەوەیی سەیر بکرێت و هەموو لایەك داکۆکی لە کۆدەنگی تێکۆشانی تازە بکەن و یەك هەڵوێستی بەرامبەر بە داگیرکەر، گرینگ ترینی ئەو پڕینسیپانەیە کە دەکرێ وەك قەڵای خۆڕاگری پەندی لێوەرگرین.  دابەشبوونی کوردستان بەسەرچوار وڵاتی بە هێز و گرینگی ناوچەیدا، بەداخەوە هێندەی تر ئامانجی ڕزگاری و بڕیاردان لەسەر مافی دیاریکردنی چارەنووسی بۆ گەلی کورد ئاستەم و دژارترکردوە. لەکات و دەرفەتی ئەوتۆدا گەلی کورد نیازی بە ستڕاتیژی سیاسی و نەتەوەیی نوێ هەیە و لێدان و یەکتر شکاندن هیچ لە بەرژەوەندی خەباتی ڕەوای نەتەوەیدا نیە و زیاتر دوژمنان لە بارودۆخی ئالۆز و ناکۆکیەکانی نێوماڵی کورد قازانج دەکەن. بزووتنەوەی سیاسی کورد ئەگەر لە سەر بنەما و خوێندنەوەی شوێندانەر بۆ بابەت و رووداوە سیاسی و مێژوویەکان بڕوانێ، ئەوکات  ئەگەری هەیە لە سەر قەرار و بڕیارەکانی سەرکەوتوو تر دەبێت.

سه‌رنج و كۆمێنت

كۆمێنت

Leave a Reply

ئەم ماڵپەڕە لە ئەکیسمێت بۆ کەمکردنەوەی هەرزە واڵە و سپام سوود دەگڕێ. فێربە چۆن زانیاری بۆچونەکانت ڕێکدەخرێت.